Erdoğan'ın kararıyla 'gizli' yapılan ihale: İşte Limak'a ödenecek sır gibi saklanan meblağ

İstanbul Finans Merkezi projesinin tam ortasında yer alan 15 bin 960 metrekarelik arazide yükselecek Merkez Bankası (TCMB) binasının kaba inşaatının maliyeti ortaya çıktı. Yasal düzenlemeyle ‘zırh' getirilen gizli ihalenin sonucuna göre, Limak binanın kabuk ve çekirdeği için 2 milyar 285 milyon lira alacak.

YÖNTEM DEĞİŞTİ

Sözcü'den İsmail Şahin'n haberine göre; TCMB'nin finans merkezindeki binasının inşaatı için TOKİ 2017'de “arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı” modeliyle iki kez ihaleye çıkmış, ancak tekliflerin yeterli bulunmaması nedeniyle ihaleler iptal edilmişti. Ağustos 2017'de yapılan üçüncü ihaleyi ise idare payı 180 milyon lira olmak üzere 1 milyar 440 milyon lira teklif veren İntaş Taahhüt Yapı Sanayi kazanmıştı.

Ancak firma inşaata başlayamadı ve projeden çekildi. Bunun üzerine AKP iktidarı projenin TCMB'nin kasasından yaptırılmasına karar verdi. 12 Şubat 2020'de Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile de TCMB'nin yapacağı bazı mal, hizmet alımları ile yapım işleri, Kamu İhale Kanunu kapsamı dışına çıkarıldı. Düzenleme ile TCMB'nin kendisinin belirleyip davet ettiği firmalarla pazarlık usulü ihale yapması sağlandı. Genel müdürlük binası için Mayıs 2020'de TCMB “anahtar teslim” yöntemiyle “sır” bir ihale gerçekleştirdi. Davet edilen isteklilerin teklif verebildiği ihalede en düşük yapım bedeli Limak'tan geldi.

RAPORDA YAZIYOR

Limak ile 2 Haziran 2020'de imzalanan sözleşmenin detayları Sayıştay'ın raporunda ortaya çıktı. Buna göre TCMB, binanın kaba inşaatı için el
sıkıştığı Limak'a toplam 2 milyar 285 milyon lira ödeme yapacak. Eğer TOKİ'nin modeliyle inşaat yapılsaydı, bankanın kasasından bir kuruş çıkmayacak, gayrimenkullerin satışından da gelir elde edilecekti. Kaba inşaatın tamamlanmasının ardından yeni bir ihale ile dış cephe ve iç tasarımın tamamlanması bekleniyor.

Saray'ın mimarı tasarladı

2015 yılında TCMB tarafından düzenlenen tasarım yarışmasını kazanan Almanya merkezli mimarlık firması HPP'nin hazırladığı mimari proje geçtiğimiz yılın başında iptal edilmişti. Ardından, TCMB'nin İstanbul Finans Merkezi'ndeki genel müdürlük binası için Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ile Marmaris'teki Yazlık Saray'ın mimarı olan Şefik Birkiye'nin şirketi VizzionArchitects ile el sıkışıldı. Birkiye'nin tasarladığı proje hayata geçirildikten sonra Merkez Bankası binası 310 metre yüksekliğindeki iskelet yapısıyla tamamlandığında Avrupa'nın en yüksek binası olacak. Bina anten kulesi ile birlikte 352 metreyi buluyor.

Erdoğan, yüksek yapıya karşı çıkıyordu

Yatay mimari vurgusu yapan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “İstanbul'a ihanet ettik, hâlâ da ihanet ediyoruz” demişti. İşte Erdoğan'ın uyarıları:

3 ŞUBAT 2019: Öyle 50 kat, 60 kat, 70 kat bir mimari, aslında bizim medeniyet ruhumuza da uygun bir mimari değildir.

21 EKİM 2017: 40 kat, 100 kat binalar yapmak sizi medeni yapmıyor ama biz de bu tuzağın içine düştük. İstanbul gerçekten müstesna bir şehirdir. Ama biz bu şehrin kıymetini bilmedik, biz bu şehre ihanet ettik. Ben de bundan sorumluyum.

1 TEMMUZ 2016: İstanbul'a çok yanlışlar yaptık. Onu da söyleyeyim. Ucube inşaatlar yaptık.