Evcil hayvanlarda koronavirüs olur mu?

Türk Veteriner Hekimleri Birliği (TVHB) Merkez Konseyi Başkanı Ali Eroğlu, evcil hayvanların yeni tip Koronavirüs (Kovid-19) hastalığını yayabileceğine dair bir kanıt olmadığını belirterek, "Hayvanlara yaklaşmadan, yemlerine, eşyalarına dokunmadan önce ve sonra eller yıkanmalı, yakın temastan kaçınılmalı." dedi.

Türk Veteriner Hekimleri Birliği (TVHB) Merkez Konseyi Başkanı Ali Eroğlu, TVHB Bilim Kurulu üyeleri ile Koronavirüs (Kovid-19) salgınına ilişkin hazırladıkları raporu, Birlik Genel Merkezi'nde basın toplantısı düzenleyerek kamuoyuyla paylaştı. Geçmiş yıllarda gelişen salgınlara ilişkin bilgiler veren Eroğlu, Kovid-19'un hangi hayvan türünden geldiğinin bilinmediğini söyledi.
Eroğlu, Kovid-19'un yayılmasının sebebinin insandan insana bulaşma olduğuna işaret ederek, "Evcil hayvanların Kovid-19 hastalığını yayabileceğine dair bir kanıt yok." diye konuştu.

Hayvanlara dokunurken, bakımları yapılırken temel hijyen ve biyogüvenlik kurallarına uyulması gerektiğini vurgulayan Eroğlu, şunları kaydetti:

"Hayvanlara yaklaşmadan, yemlerine, eşyalarına dokunmadan önce ve sonra eller yıkanmalı, yakın temastan kaçınılmalı. Bu kurallar sadece bu salgına özel değil, hayvanların ve insanların sağlığının korunması için her zaman uygulanması önemli."

Eroğlu, Kovid-19 hastası olan ya da tıbbi gözetim altında bulunan kişilerin, evcil hayvanlarıyla yakın temastan kaçınması gerektiğine dikkati çekerek, bu dönemde başka birinin hayvanlarla ilgilenmesi gerektiğini dile getirdi.

Kovid-19'un sınır aşan bir hastalık ve küresel bir sorun haline geldiğini belirten Eroğlu, bu konuda doktorlar, veteriner hekimler ve çevre uzmanlarının ortak çalışmasıyla "Tek Sağlık" uygulamasına geçilmesi gerektiğini bildirdi. Eroğlu, "Tek Sağlık çalışması çok önemli. Erken uyarı sistemini geliştiren, ön alabilen bir çalışma yapılmalı. Bu yapı hızlıca hayata geçirilmeli. Tek Sağlık yaklaşımlarıyla sektörler ve disiplinler arasında birlikte çalışarak insan ve hayvanların hayatları kurtarılır, geçim kaynakları sağlanır ve küresel sağlık sistemlerimiz sürdürülebilir bir şekilde iyileştirilebilir." ifadelerini kullandı.

Eroğlu, yaban hayvanı ticaretinin dünya bilançosunun 25 milyar dolar olduğu bilgisini vererek, doğanın dengesi için yaban hayvanı ticaretinin yasaklanması gerektiğini anlattı.

TVHB Bilim Kurulu üyeleri de tespitlerini paylaştı.

Prof. Dr. Mehmet Şahal, Dünya Hayvan Sağlık Örgütü (OIE) tarafından paylaşılan bilgilerde Kovid-19 görülen bir hastanın köpeğinde virüsün tespit edilmesinin, köpeklerin bu hastalığın taşınmasında rol aldığını gösterdiğini bildirdi. Şahal, "Köpeğin herhangi bir klinik belirti göstermemesi epidemiyolojik açıdan daha fazla çalışma yapılması gerekliliğini ortaya çıkardı. Buradaki durum insandan hayvana bir geçişi gösterebilir. Bu tartışılıyor." değerlendirmesinde bulundu.

Prof. Dr. Ahmet Kürşat Azkur, Kovid-19 hastalığı sürecinde sadece bir insandan hayvana bulaşmanın söz konusu olduğuna dikkati çekerek, hayvandan hayvana geçişin söz konusu olmadığını dile getirdi.

Enfeksiyon taşıyan insanların hayvanlarla temasında gerekli özeni göstermesi gerektiğini vurgulayan Azkur, "Koronovirüs hızlı mutasyona uğrayan bir virüs. Çeşitli varyantlar çıkarıyor, değişik enfeksiyon noktaları oluşturabiliyor." dedi.

Prof. Dr. Deniz Naim Ayaz, Kovid-19'da çapraz bulaşmanın engellenmesi için gıda hijyenine dikkat edilmesi gerektiğini belirterek, şunları kaydetti: "Açıkta satılan gıdalar virüsün bulaşmasına sebep olabilir. Halk bu konuda duyarlı olmalı. Gıdalarda etkin pişirme önemli. Gıda işletmecileri, sık temas edilen yüzeylerde temizliğe dikkat etmeli. Hastalık semptomu gözlenen çalışanlara izin verilerek, onlar üretim sürecine dahil edilmemeli."