Gerçek Gündem'den özür ve düzeltme
Kolombiya'nın Buenaventura Limanı'ndan Türkiye'ye getirilmek istenirken yakalanan 4.9 tonluk kokaine ilişkin haberimiz hakkında düzeltme ve özür.
Sonda söyleyeceğimizi en baştan ortaya koyalım; okuyacağınız metin hakikati ortaya koyma çabasını içinde barındıran bir düzeltme ve özür metnidir.
Herkesin bildiği gibi Türkiye’de soruşturmacı gazetecilik büyük bir emek ve sorumluluk gerektiriyor. Ve elbette soruşturmacı gazetecilik bugün değil çok uzun zamandan beri iğneyle kuyu kazmaktan farksızdır. Durumun böyle olması gazetecilerin, halkı doğru bilgi sahibi olma hakkında mahrum bırakması ile sonuçlanmamalı ve sonuçlanamaz.
Biz de Gerçek Gündem olarak bu temel ilkeden yola çıktık.
Hala birçok yanıtsız soruyu barındıran Buenaventura operasyonu
Türkiye geçtiğimiz mayıs ayından beri 2020 yılının Haziran ayında Kolombiya’nın Buenaventura Limanı’nda Türkiye’de bir limana gitmek üzere yola çıkacağı iddia edilen bir gemide bulunan iki konteynırda ele geçirilen 4,9 ton kokaini konuşuyordu. Kokain hangi limana gidecek? Sahibi kimdi? Bu konuda bilgi yoktu. Ne Kolombiya makamları ne de Türk makamları aydınlatıcı bir bilgi veriyordu.
CHP Kahramanmaraş milletvekili Ali Öztunç’un 12 Mayıs 2021’de İçişleri Bakanlığı’na yönelttiği ''Yakalanan kokain ile ilgili herhangi bir soruşturma açılmış mıdır? (Kolombiya’da yakalanan 5 ton kokain) Üzerinden bir yıl geçmesine rağmen bu konuda bir açıklama neden yapılmamıştır? Varış noktası Türkiye olan bu kokain sevkiyatları ile ilgili bir soruşturma açılmış ise bu soruşturmanın sonuçlarını kamuoyuna açıklamayı düşünüyor musunuz?’’ şeklindeki bu sorular hala yanıtlanmış değil.
Nihayet 10 Ekim 2021’de Türk Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı, Kolombiya adli makamlarının adli yardım talebine cevap vermediğini duyurdu.
Kolombiya Başsavcılığı’na ne sorduk?
Bunun üzerine biz de Kolombiya’da resmi makamlara Türk Emniyeti’nin bu açıklamasından hareketle bazı sorular sorduk:
‘‘Türkiye’nin adli yardım talebi olmuş mudur?
Olduysa bu talep neden yanıtsız bırakıldı?
Türkiye Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı (NDB) ile nasıl bir iş birliği yapılmaktadır?
Varsa bu iş birliği ne zamandır devam etmektedir?
4928 kilo kokainin hangi limana veya kime teslim edileceği ile ilgili elinizde bir bilgi bulunmakta mıdır? Kokain hangi gemiyle taşınılacaktı?
Narkotik suçlarla ilgili olarak tutuklanan Türk vatandaşı var mı? Varsa narko-trafikte rollerinin ne olduğu düşünülmektedir?
Son 5 yılda Kolombiya’da yakalanan ve Türkiye’ye teslim edileceği düşünülen uyuşturucu miktarı nedir?’’
Başsavcılığın sorularımıza verdiği yanıtı haberleştirdik, karar Yayın Kurulu’na aittir
Yanıt Kolombiya Başsavcılığı’ndan geldi.
Başsavcılık cevap mektubunda başvurumuz üzerine Narkotrafikle Mücadele İhtisas Müdürlüğü’nden bilgi istendiği ve bu müdürlükte Hukuk Ekibi Koordinatörü olarak görev yapan María Cecilia Jiménez Rodríguez’in yanıtlarını bize gönderdiği anlaşılıyordu.
Türk basınında ilk kez bir kurum Haziran 2020’de Buenaventura’da ele geçirilen kokainle ilgili Kolombiya makamlarından resmi bir yanıt alıyordu. Üstelik bu yanıt gecikmiş de olsa bir temas olduğunu gösteriyordu. Evet bu bir gazetecilik başarısıydı.
Mektubun İspanyolca’dan Türkçe’ye çevrilmesini sağladık. Elimize ulaşan çeviri Kolombiya Başsavcılığı’nın Türkiye’ye adli yardım başvurusu yaptığını söylüyordu. Biz de bu çeviriden yola çıkarak ‘‘Gerçek Gündem sordu: Kolombiya Başsavcılığı 4,9 tonluk kokain konusunda Türkiye’yi yalanladı’’ başlıklı haberimizi yayınladık.
Bu karar tamamen haberin mutfağında yani İstanbul’da bulunan Yayın Kurulu’na aittir.
Emniyet’ten gelen yalanlama
Bu haber sonrası Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotikle Mücadele Şube Müdürlüğü bizim yayınladığımız belgenin çevirisini yayınladı. Ve böyle bir adli yardımlaşma talebinin olmadığını açıkladı.
Çeviride yer alan eksik bir paragraftan yola çıkarak biz kendi yaptırdığımız çevirinin doğru olduğunu savunduk.
Öte yandan elimizdeki metni konfirme etmek için bu kez yeminli bir tercümana gönderdik.
Bu sırada Narkotikle Mücadele Şube Müdürlüğü iki ayrı paylaşımda bulunarak Kolombiya Başsavcılığı’ndan bize gelen yanıtta yer alan 2121700013533 numaralı belgeyi de yayınladı.
İlk edindiğimiz çeviride sehven hata yapıldığı ortaya çıktı
Bizim 22 Eylül’de Türk makamlarına gönderildiğini düşündüğümüz yazışmanın aslında Kolombiya makamlarının kendi aralarında yaptığı bir iç yazışma olduğunu anladık.
Öte yandan hem bize verilen yanıtta, hem de 18 Kasım’da Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı’nın yayınladığı belgede Kolombiya makamlarının adli yardımlaşma talebini almış olduğu ve 22 Eylül 2021’de bu talep kapsamında görevlendirmeler yapıldığı görülüyor.
Ayrıca daire başkanlığının yayınladığı Kolombiya Başsavcılığı’nın iç yazışmaları sayesinde Türkiye’nin adli yardım talebinin 4,9 ton kokainin ele geçirilmesinden ve medyada haber yapılmasından bir yıl sonra olduğu anlaşılıyor.
Hal böyleyken elimize ulaşan yeminli tercüman çevirisi Kolombiya’nın değil Türkiye’nin adli yardım talebinde bulunduğunu belirginleştirdi ve bizim sehven hata yaptığımızı ortaya koydu.
Gazetecinin temel görevi, gerçekleri objektif ve sansürsüz bir biçimde aktarmaktır.
Haberi hazırlarken nasıl dürüst, tarafsız ve cesur davranmak zorundaysa haberinde bir hata varsa aynı şekilde dürüst, tarafsız ve cesur bir biçimde bunu düzeltmesi gerekir.
Özür diliyoruz, haberimizi düzeltiyoruz
Değerli kamuoyunun, gazeteciliğin karşılaştığı yol kazalarının çokça yetkili makamların kamuoyunu veya medyayı doyurucu veya ikna edici tarzda bilgilendirmemesinden ve bilgi alma kanallarının kapalı olmasından kaynaklandığını bilmesini isteriz.
Bununla beraber memleketteki gazeteciler gibi bizim de temel kılavuz olarak kabul ettiğimiz Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin ‘‘Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’’nde ilan edildiği gibi ‘‘Gazeteci, yayınlarıyla ilgili her yanlışı en kısa sürede düzeltmekle ve gerektiğinde özür dilemekle yükümlüdür.’’
Biz de haberimizi düzeltir, özür dileriz. Lakin konuyu çok daha hassas bir şekilde takip etmeyi sürdüreceğiz.