Haftanın ilk işlem gününde dolar ve borsada son durum

Borsa İstanbul Endeksi (BIST100) 1,076 puan ve 1,102 puan arasında hareket ettiği yeni haftanın ilk işlem gününü yüzde 1.99 düşüşle, 1,078.61 puanda kapattı.

Kapanışta, BIST Sanayi Endeksi yüzde 1.06, BIST Mali Endeks yüzde 2.02, BIST Hizmetler Endeksi de yüzde 1.62 eksideydi.

ABD Merkez Bankası'nın (Fed) enflasyon hedefini "yüzde 2.0" yerine "ortalama yüzde 2.0" olarak değiştirmesi üzerine, küresel piyasalarda gerileyen dolar, iç piyasada yeni haftanın ilk işlem gününde 7.35 lira dolayında hareket etti.

Yeni haftaya da, faizini katılımcıların belirlediği geleneksel yöntemli repo ihalesiyle başlayan Merkez Bankası (TCMB) geçen hafta yayımladığı Ağustos ayı PPK özetlerinde ortalama fonlama maliyetinin yükselmeye devam edeceğini belirtmişti.

TCMB, sıkılaştırma adımları çerçevesinde, geleneksel yöntemle açtığı 28 Eylül vadeli repo ihalesinde ortalama yüzde 10.15 basit faizden 10 milyar lira verdi. Repo ihalesine 35.4 milyar lira teklif geldi.

TCMB haftanın son işlem günü de yüzde 8.25 düzeyindeki politika faizinden bir hafta vadeli repo ihalesi açmadı. Banka 7 Ağustos'tan bu yana bu faizden bir hafta vadede fonlama sağlamıyor.

Geleneksel yöntemli repo ihalelerinde faiz bankaların teklifleriyle oluşuyor ve bu yolla ortalama fonlama maliyeti de yükseliyor.

Döviz piyasalarındaki işlemlerde;

- dolar en düşük 7.2953 lira ve en yüksek 7.3641 lirayı gördükten sonra, 7.36 – 7.37 lira aralığında,

- euro en düşük 8.6730 lira ve en yüksek 8.8085 lirayı gördükten sonra, 8.80 – 8.81 lira aralığında,

- sterlin en düşük 9.7475 lira ve en yüksek 9.8520 lirayı gördükten sonra 9.85 – 9.86 lira aralığında hareket ediyor.

Küresel piyasalarda 1.18841 - 1.19642 aralığına hareket eden euro/dolar paritesi 1.19635 düzeyindeydi.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre, Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) zincirlenmiş hacim endeksi olarak, yılın ikinci çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 9.9 daraldı.

GSYH'yi oluşturan faaliyetlerden;

- tarım yüzde 4.0,

- bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 11.0,

- finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 27.8,

- gayrimenkul faaliyetleri yüzde 1.7 büyürken,

- sanayi yüzde 16.5,

- inşaat sektörü yüzde 2.7,

- hizmetler yüzde 25,

- mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 16.5,

- kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 2.4,

- diğer hizmet faaliyetleri yüzde 18 daraldı.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 11 ve takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi de, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 10 azaldı.

Yıllık verilere dayalı olarak hesaplanan bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH), zincirlenmiş hacim endeksiyle 2019'da yıllık bazda yüzde 0.9 büyüdü.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre, üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2019 yılında bir önceki yıla göre yüzde 15.0 artarak 4 trilyon 320 milyar 191 milyon liraya yükseldi.

Gayrisafi yurt içi hasılada en yüksek payı 2019 yılında yüzde 18.3 ile imalat sanayi aldı.

İmalatı, yüzde 12.4 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 8.6 ile ulaştırma ve depolama sektörü izledi.

Yıllık gayrisafi yurt içi hasılada en düşük pay hanehalklarının işverenler olarak faaliyetleri için gerçekleşti.

Kişi başına GSYH, 2019 yılında cari fiyatlarla 52 bin 316 TL, ABD doları cinsinden 9 bin 213 dolar oldu. (DHA)