Hakkını aramak isteyen tüketicilere güzel haber

(DHA) - Tüketici Başvuru Merkezi (TBM) Genel Başkanı Av. İbrahim Güllü aldığı ürün ya da hizmet kusurlu çıkan veya abonelik faturasına itirazı olan tüketicilerin, avukatlık ve mahkeme masrafları korkusunun sona erdiğini söyledi.

Güllü, tüketicilerin internet üzerinden bile başvurabildikleri Tüketici Hakem Heyetlerinde hak ararken karşılarına çıkan masrafları korkusunun sona erdiğini vurgularken, “Karşı avukat ücreti korkusundan hak aramaktan çekinen tüketicilerin önü açılmış, karşı vekâlet ücreti davaya konu meblağın yüzde 12’si ile sınırlandırılmıştır” dedi.

Av. İbrahim Güllü, tüketicinin korkulu rüyası olan karşı avukatlık ücretinde gelinen son durumu değerlendirerek, 2018 yılı için 6.860 liraya kadar olan çekişmelerde Tüketici Hakem Heyetlerine Başvurunun zorunlu olması ve verilen kararların Mahkeme Kararı hükmünde olmasına rağmen 990 liralık ücreti ödemek zorunda kalmaktan endişelenen tüketicilerin hak aramaktan vazgeçtiklerini belirtti.

Artık durumun değiştiğinin, mahkemede dava kaybedilse bile karşı avukata ödenecek ücretini dava konusu bedelin yüzde 12’sini geçemeyeceğinin altını çizen Güllü, örneğin faturasındaki yüz lira fazlalık için davalık olan tüketicinin haksız bulunması halinde ödeyeceği karşı vekâlet ücretinin sadece on iki lira olacağını ileri sürdü.

TBM Başkanı Güllü DHA’ya yaptığı açıklamasında, "Tüketicilerimiz, hak arama konusunda zayıf ve çekingen bir yapıdadır. Hak aramak istese de karşısına çıkan en ufak bir engelleme veya korkutma halinde hemen geri adım atmaktadır.

“Tüketicinin hak arama mücadelesinde önüne çıkan engellerden birisi de başvurunun reddedilmesi ya da kazansa bile itiraz davası açılıp kaybedilmesi halinde üstlenmesi gereken karşı avukatlık ücretidir. Kimi zaman satıcıların, Hakem Heyetlerinde çalışanların veya tüketici örgütlerinin hak aramak için başvuruda bulunmak isteyen tüketiciye bu durumu hatırlatması üzerine tüketicinin geri adım attığını görmekteyiz.

"Bazı satıcıların bunu koz olarak kullandığı da bilinmektedir. Dimyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan olmak istemeyen tüketicimizin eğilimi de doğal olarak geri vites yapmak oluyor” şeklinde konuştu.

Güllü, tüketicinin avukatlık ücreti endişesi ile hak aramaktan vazgeçmesi hakkında ise “6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un ‘Karar ve karara itiraz’ başlıklı 70 inci maddesinin altıncı fıkrasında, Tüketici Hakem Heyetlerinin tüketici lehine verdiği kararlara karşı açılan itiraz davalarında, kararın iptali durumunda tüketici aleyhine, avukatlık asgari ücret tarifesine göre nisbi tarife üzerinden karşı vekâlet ücretine hükmedileceği öngörülmesine rağmen, uygulamada maktu ücretlere hükmedilebiliyordu.

“30.12.2017 tarihli ve 30286 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi başlıklı tebliğin ‘Tüketici Mahkemeleri ve Tüketici Hakem Heyetlerinde Ücret’ başlıklı 12’nci maddesinin birinci fıkrasında, Tüketici Hakem Heyetlerinin tüketici lehine verdiği kararlara karşı açılan itiraz davalarında, kararın iptali durumunda tüketici aleyhine, avukatlık asgari ücret tarifesine göre nisbi tarife üzerinden vekâlet ücretine hükmedileceği açıkça düzenlenmiştir.

“Böylece tarifelerin üçüncü kısmına göre ücret başlıklı 13’üncü maddesinin birinci fıkrasında, nisbi tarifelerin maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla uygulanacağına ilişkin düzenlemeye tüketiciler lehine istisna getirilmiştir. Bu düzenleme ve kararlar ile tüketicimizin korkulu rüyası olan avukatlık ücretinin nispeten de olsa hak arama mücadelesinde engel olma durumu ortadan kaldırılmıştır” diye ekledi.

TBM Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu ise konuyla ilgili, “Artık tüketicinin bu korkusu son bulmuştur. Durumu iki aşamalı olarak değerlendirmek gerekir. Birinci aşama Tüketici Hakem Heyetleri, ikinci aşama ise Tüketici Mahkemeleri aşamasıdır.

“Tüketici Hakem Heyetlerinde avukatlık ücretine artık yer verilmeyecektir. Geçmişte Hakem Heyeti Kararlarında zaman zaman Karşı Avukatlık Ücretine hükmedildiği görülmüştür. Ancak yapılan yasal düzenleme ile bu sorun çözülmüştür. Her ne kadar avukatlar açısından dezavantajlı uygulama olsa da tüketicinin hak arama mücadelesi açısından bakıldığında sevindirici bir gelişmedir” dedi.

Ağaoğlu ayrıca, ikinci aşamanın Tüketici Mahkemelerinde hak arama esnasında ortaya çıkan Karşı Avukatlık Ücreti olduğuna işaret ederek, “Tüketici Hakem Heyeti Kararlarına karşı itiraz merci olan Tüketici Mahkemelerinde dava açıldığında tüketici aleyhine hükmedilecek Karşı Avukatlık Ücretine sınırlandırma getirilmiştir.

“Gümrük ve Ticaret Bakanlığının girişimleri sonucu Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi tebliğinde yer alan düzenleme ile tüketiciler uyuşmazlık bedelinin yüzde 12’si kadar avukatlık vekalet ücreti ödeyecekler. Yani matbu avukatlık ücreti yerine uyuşmazlık miktarı üzerinden nispi vekalet ücreti uygulamasına geçilmiştir. Tüm bu uygulamalarda esas olması gereken, zayıfın korunması gerektiği ilkesinden hareketle tüketicinin aleyhine avukatlık ücretlerinde nispi ücret esas alınması ancak, tüketicinin haklı bulunması, yani lehine avukatlık ücretlerinde ise maktu ücretin (nispi ücretin maktu ücretten fazla olması halinde nispi ücret) esas alınması gerekliliğidir.

“Böylelikle hak arama mücadelesindeki tüketiciler için Karşı Vekalet Ücreti korkusu gündemden çıkartılıp, tersine satıcı yani güçlü olan tarafın bu endişeyi taşıması sağlanmalıdır. Bu şekilde satıcıların, tüketicinin taleplerine baştan itiraz etme psikolojisi ve eğiliminin de önüne geçilmiş olacaktır. Böylelikle satıcılar, tüketicilerin haklı itirazına ‘Hayır’ derken bu durumu gözetmek zorunda kalacaktır” dedi.