Hükümet asgari ücreti, ortalama ücret haline getirdi: 8 yılda 2,3 katından 1,4 katına geriledi

DİSK-AR araştırmasında "2012-2020 arasında brüt ücretler yüzde 197 artarken TÜFE yüzde 221 oranında arttı. Ücretler resmi enflasyonun altında kaldı. 2012’de ortalama ücret asgari ücretin 2,3 katı iken, 2020’de 1,4 katına geriledi. Sendikalı ve toplu iş sözleşmesinden yararlanan işçilerin aylık ortalama brüt kazancı diğer işçilerden yüzde 62 daha fazla." değerlendirmesi yapıldı.

TÜİK, 2020 yılına ait İşgücü Maliyeti istatistiklerini 24 Aralık 2021 tarihinde yayımladı. 2012 yılında 2.053 TL olan brüt ortalama ücret 2020 yılında 4.050 TL olarak açıklandı. Buna göre, 2012 ve 2020 arasındaki 8 yılda tüketici fiyatları yüzde 221 artarken aylık ortalama brüt ücret ise yüzde 197 arttı. Ücretlerdeki artış fiyat artış oranının yaklaşık 25 puan altında kaldı. Diğer bir ifadeyle aylık ortalama brüt ücretler enflasyonun altında kaldı.

Benzer bir gelişme işgücümaliyetlerinde de söz konusu. 2012-2020 arasında işgücümaliyetleri yüzde 194 artarken üretici fiyatları yüzde 228 arttı. İşgücü maliyetleri artışı üretici fiyat artışlarının 34 puan altında kaldı. Böylece işgücümaliyeti diğer üretici maliyetlerinden daha az arttı.

DİSK-AR, TÜİK tarafından yayımlanan işgücü maliyeti verilerinin ortalama ücretlerin asgari ücrete giderek yaklaştığını bir kez daha doğruladığını belirtti. 2012 yılında aylık ortalama 2.053 TL olan brüt ücretin 2016 yılında 3.106 TL ve 2020 yılında 4.050 TL olduğunu kaydeden DİSK-AR, 2012 yılında 887 TL olan brüt asgari ücretin ise 2016 yılında 1.647 TL ve 2020 yılında ise 2.943 TL olduğunun altını çizdi.

2012 yılında ortalama aylık brüt ücretlerin asgari ücretin 2,3 katı olduğunu kaydeden DİSK-AR bu rakamın 2016 yılında 1,9 ve 2020 yılında ise 1,4 kata gerilediğini ifade etti.

Ortalama ücret artışlarının asgari ücret artışının altında kalması, asgari ücret ile diğer ücretler arasındaki makası daraltıyor. Bu da, ortalama ücretin asgari ücret haline gelmesine neden oluyor.

BAZI SEKTÖRLERDE ORTALAMA ÜCRET ASGARİ ÜCETİN DE ALTINDA

DİSK-AR verilerine göre, ortalama ücret bazı sektörlerde asgari ücretin de altında.

DİSK-AR araştırmasında şu ifadeler yer alıyor:

"TÜİK verilerine göre bazısektörlerde ortalama brüt ücretler brüt asgari ücretin altında kalıyor. Aylık ortalama brüt ücret ekonomik faaliyet türüne göre farklılık gösteriyor. 2020 yılı verilerine göre finans ve sigorta sektörü çalışanlarının ortalama aylık brüt ücreti 10.164 TL iken konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinde çalışan işçilerin aylık ortalama brüt ücreti 2.109 TL’de kalıyor. Böylece konaklama ve yiyecek hizmeti işçilerinin aylık ortalama brüt ücreti asgari ücretin 834 TL altına geriliyor. Bu fark inşaatta 623 TL, gayrimenkul faaliyetlerinde 71 TL ve diğer hizmet faaliyetlerinde 13 TL’dir. Toptan ve perakende sektöründeki ortalama brüt ücretler asgari ücretten sadece 286 TL daha fazladır."

SENDİKALI VEYA TOPLU SÖZLEŞMELİ İŞÇİLERİN ÜCRETLERİ DAHA YÜKSEK

Öte yandan sendikalı veya toplu sözleşmeli işçilerin ücretleri de daha yüksek. TÜİK’e göre toplu iş sözleşmesi olmayan işçilerin aylık ortalama brüt kazancı 4.412 TL iken TİS kapsamında çalışan işçilerin aylık ortalama brüt kazançları 7.124 TL’yi buluyor. Böylece TİS kapsamında çalışan işçilerin aylık ortalama brüt kazancı TİS
kapsamında olmayan işçilerinkinden yüzde 61,5 fazla.