İlhan Kesici ekonomik gidişatı yorumladı: İşsizlik patlayacak, iflaslar başlayacak

CHP İstanbul Milletvekili İlhan Kesici, Aytunç Erkin'in sorularını yanıtladı. Kesici, AKP'yi “İktidar günü kurtarma peşinde” diye eleştirdi.

Sözcü yazarı Aytunç Erkin'in bugünkü yazısı şöyle:

CHP'nin ekonomist milletvekili İlhan Kesici ile iki yılda üç röportaj yaptım ve üçünde de gelmekte olanı bildi, uyarılarını yaptı… CHP'nin “Merkez Bankası rezervleri eridi, 128 milyar dolar nerede?” sorusuna yanıt aradığı bugünlerde 2021'in ilk buluşmasını gerçekleştirdim Kesici'yle.

İŞSİZLİK PATLAYACAK İFLASLAR BAŞLAYACAK

Masasında notlar, kitaplar ve ekonomi üzerine fikir alışverişleri yaptığı telefonlar arasında “Nereye gidiyoruz?” dedim, Kesici somut konuştu: “Pandemi bitmeye yakın olacakları anlatayım: Devletin yardımları bittiğinde büyük işten çıkarmalar yaşanacak. Daha sonra… Patlamalar yaşanacak. Çünkü, iyi kötü tezgahı olan insanlar birikimlerinin sonuna geldi ve iş yerleri kapanacak! Bitmedi… Şirket iflasları başlayacak… Eğitimli genç işsizlerin toplamı 2.5 milyona yakın ve bunlara istihdam sağlanamayacak…”

EKONOMİNİN BÜTÜNÜNE BAKMAMIZ GEREKİYOR

İlhan Kesici, şu yorumu yaptı: “Ekonomiyi, Merkez Bankası'na sıkıştırmak doğru değil. Elbette, Merkez Bankası, para politikaları, enflasyon hedeflemesi önemli. Ama çok daha derin meseleleri var! Üretim, yatırım, istihdam, tarım, turizm, dış ticaret, ithalat ve ihracatta durum ne? Ekonomi dediğin zaman bütüne bakarsınız ve ona göre yorumlarsınız!”

DIŞ TİCARET AÇIĞIMIZ: 1.1 TRİLYON DOLAR

Planlamacı, ekonomist Kesici tek tek anlattı: “Asıl, Merkez Bankası işlemlerini de sıkıntıya sokan rakamı konuşalım: AKP'nin 18 yıllık dış ticaretine bakalım. Rakamlar konuşsun: 3.4 trilyon dolar ithalat, 2.3 trilyon dolar ihracat yapılmış. Yani… 1.1 trilyon dolar dış ticaret açığı var! Bu, kazanmadığın parayı harcamak demek. (Lüks harcama) Türk ekonomisini boğan rakam bu! Dış ticaret açığı, ihracatının yarısına denk geliyor. Dünyada böyle bir ekonomi var mı? Şimdi iktidar ekonomide başarılardan bahsediyor ama doğru sözün yemine ihtiyacı yoktur unutmayın!”

AKIL FUKARA OLUNCA DİL UKALA OLUR!

CHP İstanbul Milletvekili Kesici, “Dış borç” konusunda da çarpıcı rakamlar verdi: “2002'de IMF borcu 23 milyar dolar. 64 milyar dolar da kamunun IMF dışında borcu var… Toplam 87 milyar dolar! Ya 2020'de? Rakama bakın: 187 milyar dolar. Yani… 18 yılda kamunun dış borcu 100 milyar dolar artmış! IMF'nin borçlarını sıfırladık diyorsun ancak IMF dışında 100 milyar dolar yeniden borçlanmışsın. Şimdi bize anlattıklarına sözüm şu: Akıl fukara olunca dil ukala olur!”

TÜRKİYE, SON 18 YILDA NEREDEN NEREYE GELDİ?

İlhan Kesici notlarına baktı ve devam etti: “Özel sektör borcumuz ne kadar? 2002'de rakam 44 milyar dolar, 2020'de 248 milyar dolar! Yani… 204 milyar dolar artmış! Şimdi özel sektör ve dış borcu toplayalım, 18 yılda nereden nereye gelmişiz. 2002'de, dış borç toplamı (IMF dahil) 131 milyar dolar… 2020'de ise 435 milyar dolar… Rakamlar ortada: 304 milyar dolar fark var!” Şimdi geliyoruz en çarpıcı yere. Kesici, Cumhuriyet'in kurulduğu 1923'ten 2002'ye yani AKP iktidarına kadar geçen süreyle ilgili şu tespiti yaptı: “80 yıllık süreçte borcumuz 131 milyar dolar… 2002'den bugüne kadar 18 yılda borç 304 milyar dolar! AKP döneminde sadece tüm Cumhuriyet'in 3 katı borç yapıldı. Son tespit: Türkiye'nin 80 yıllık pratiğinde, iktisadi coğrafyasında, kamu ve özel sektöre ait gördüğümüz her ne varsa 131 milyar dolarlık dış borç karşılığıdır. 304 milyar dolar borcun karşılığında ne özel sektör fabrikası ne de kamu fabrikası var! Bu iktisadikıymetleri sattılar 70 milyar dolar kazandılar. Özelleştirme olmasaydı 304 milyar dolar olan dış borç 374 milyar dolar olacaktı.”

Faize ödenen para: 602 milyar dolar

İlhan Kesici, borçlarla çarkı döndürmeye çalışan iktidarın ekonomi portresini çizdi: “İlk başlarda bolluk bereketmiş gibi görünen zenginlik bizim dediğimiz anlamda Halil İbrahim bereketi değildi, borç bolluğuydu. Ama bu borcun bir de faiz bedeli var. Rakamlar gösteriyor ki, faize ödediğimiz para kemiklerimizde ilik bırakmamış! 18 senede borca karşılık 602 milyar dolar faiz ödendi. Türkiye'nin olduğu gibi dünyanın da iftihar projelerinden biri olan Atatürk Barajı'na bakın. Bugünün yapım fiyatlarıyla 100'e yakın Atatürk Barajı parasını faiz olarak ödedik. Şimdi soruyorum faizci kim? AKP mi yoksa CHP mi?” Kesici, ailelerin de yani hanenin de ödediği faizin 228 milyar dolar olduğunu söyledi: “228 milyar doların bugünkü kura karşılığı 1.7 trilyon lira! Bugün Merkez Bankası'nın yaşadıkları, ABD'ye karşı boynumuzun kıldan ince olması işte bu rakamlar! CHP'li Kesici, AKP'nin 2011 Seçim Beyannamesi'nde yazan “2023 hedeflerinin” geldiği son durumu da şöyle anlattı: “Milli gelir için 2 trilyon dolar hedef koymuşlardı ancak 2020'ye bakıyoruz, bu rakam 720 milyar dolara düştü… Kişi başına gelir için 2023 hedefi 25 bin dolardı, şimdi 8 bin 599 dolar…”

Vatandaşın kişisel borcu 26 kat arttı

İlhan Kesici'yle sohbetimiz sürerken AKP'nin hazırladığı bütçe ve seçim vaatleri kitapları da hep önümüzdeydi: “İç borca gelelim… 2002'de 89 milyar dolar, 2020'de 153 milyar dolar… Farka bakın: 64 milyar dolar! Şimdi vatandaşa, hane halkına bakalım mı? Kişisel borç dediğimiz nedir? Konut kredisi, taşıt, tüketici kredisi vs. 2002'de 4 milyar dolarken 2020'de 109 milyar dolar oldu! 18 yılda 105 milyar dolar yani 26 kat arttı!”