İsim krizi büyüyor: Veto edecek

DW Türkçe’nin aktardığı habere göre ülkenin adını Makedonya Cumhuriyeti’nden “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti”ne değiştirecek olan anlaşmanın Yunanistan’a çok fazla taviz verdiğini belirten İvanov, “Bu kadar zararlı ve insanlık tarihinde tek olan anlaşma utanç verici ve benim için kabul edilemez” dedi.

Anlaşmanın anayasayı ve yasaları ihlal ettiğini belirten Cumhurbaşkanı İvanov, “Yasa dışı siyasi anlaşmaları yasallaştırmayacağım” diye konuştu. İvanov kararının kesin olduğunun altını çizdi. Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras ile Makedonyalı mevkidaşı Zoran Zaev arasında Salı günü varıldığı açıklanan anlaşmanın bu hafta sonunda her iki ülkenin dışişleri bakanları tarafından imzalanması bekleniyor.

İmzalanmasının ardından Makedonya meclisine gelecek olan anlaşma burada oylamaya sunulacak ve eğer yeterli oyu alırsa cumhurbaşkanının onayı için İvanov’a gönderilecek. Cumhurbaşkanı olarak İvanov'un bu kararı meclise geri gönderme yetkisi bulunuyor, ancak meclis ikinci bir oylama ile yine aynı kararı alırsa o zaman İvanov’un da bu karara onay vermesi gerekiyor.

Anlaşma ile ilgili bilgi vermek için Başbakan Zaev ile Dışişleri Bakanı Nikola Dimitrov bugün Cumhurbaşkanı İvanov'u ziyaret ettiklerini, ancak İvanov’un konuyla ilgili konuşmayı reddettiğini belirttiler. Hükümetten yapılan açıklamada “Cumhurbaşkanı İvanov bu tarihi anlaşmanın kazanımlarını konuşmayı reddederek toplantıyı terk etti” denildi.

Çipras da zorluklar yaşıyor

Anlaşma sadece Makedonya’da tehlikede değil. Yunanistan'da da Başbakan Çipras tepkilerle karşılaştı. Savunma Bakanı Panos Kammenos, meclise geldiği zaman anlaşmaya karşı çıkacağını söyledi. Kammenos, sağ eğilimli Bağımsız Yunanlar partisinin genel başkanı ve Çipras’ın Syriza partisiyle birlikte hükümet ortağı. Eğer Kammenos'un partisi oylamada anlaşma aleyhinde oy kullanırlarsa o zaman Çipras anlaşmanın meclisten geçmesi için muhalif partilerin desteğine ihtiyaç duyacak. Yunanistan'ın ana muhalefet partisi Yeni Demokrasi partisinin Genel Başkanı Kyriakos Mitsotakis anlaşmanın “çok sorunlu” olduğunu belirti. Yunanistan cumhurbaşkanına çağrıda bulunan Mitsotakis, anlaşmanın imzalanmadan önce mecliste tartışılabilmesi için müdahale etmesini istedi.

Yunanistan ile Makedonya’ya tepkiler sadece siyasetçilerden gelmiyor. Makedonya'da bu akşam anlaşmanın protesto edilmesi için sosyal medyada gösteri çağrıları yapılırken, Yunanistan’da da Cuma günü gösteri düzenlenmesi bekleniyor.

Yunanistan ile Makedonya arasındaki isim krizi, Makedonya’nın 1991’de Yugoslavya’dan ayrılmasından bu yana iki ülke ilişkilerini olumsuz etkiliyordu. Makedonya ismini “eski Yunan mirası” olarak nitelendiren Yunanistan, ülkenin kuzeyinin de aynı isimle anılmasının komşu ülkenin toprak talep etmesine yol açabileceği endişesi taşıyor ve Makedonya’nın ismini değiştirmesini talep ediyordu. Eski Yugoslav cumhuriyetinin ismini değiştirmeyi reddetmesi nedeniyle Yunanistan, Makedonya’nın Avrupa Birliği ve NATO üyeliğine karşı çıkıyordu.

Her ne kadar her iki taraf da anlaşmanın bazı detaylarını açıklasa da anlaşmanın tüm metni henüz yayınlanmadı. Açıklanan kısmına göre anlaşmayla birlikte adı değiştirilen cumhuriyetin vatandaşlarına “Makedon/ Kuzey Makedonya Cumhuriyeti vatandaşı” diye hitap edilecek.