İşte en çok hile yapılan gıdalar

En çok hile yapılan ürün grubu yüzde 35’le süt ürünleri; tereyağı ve peynir başı çekiyor.

Bakanlığın internet sitesinde açıklanan belgede 173 firmaya ait 282 ürün var.

Çok sayıda restoran ve gıda üreticisinin kırmızı et ürünlerinde at, eşek, domuz ve kanatlı etleri, sakatat, baş eti ve deri tespit eden bakanlığın açıklamasında tek tırnaklı (at ve eşek gibi hayvanlar) eti tespit edilen ürünlerin sayısı ise 60’dan fazla.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, bugüne kadar 769 firmaya ait bin 605 ürünün adını paylaştı.

Dünya Tüketici Örgütü’ne (WCO) göre ekonomik büyüklüğü tüm dünyada 50 milyar dolar civarında olan hileli gıda sektörünün Türkiye’deki büyüklüğü ise 10 milyar lirayı aşıyor.

‘Hile yapılmayan ürün neredeyse yok’

Cumhuriyet’ten Gamze Bal’ın haberine göre, bu ürünleri üreten firmalara verilen ceza ise büyüklüğü ne olursa olsun yalnızca 18 bin lira.

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Zafer Şenyurt, 18 bin TL ceza kesilmesinin caydırıcılıktan uzak olduğunu vurgulayarak, “Et, süt, peynir, zeytinyağı, bal, baharat.. Hile yapılmayan ürün neredeyse yok. Ancak etkin bir mücadele de yok” dedi.

Türkiye’de faaliyette bulunan yaklaşık 652 bin onaylı ve kayıtlı işletme varken, bu işletmeleri denetlemekle görevli denetçi sayısı yalnızca 6 bin 404.

İlk sırada süt ürünleri var

“Denetimlerin gerek nicelik, gerekse nitelik açısından yeterli olduğu söylenemez. Denetçi sayısı, işletme sayısı dikkate alındığında mevcudun en az iki katı olmalıdır” diyen Şenyurt, denetim kriterlerinin yeniden ele alınması ve denetçi niteliklerinin artırılması gerektiğini söyledi.

En çok hile yapılan ürün grubunun yüzde 35 ile süt ürünleri olduğunu, yaygın olarak tereyağı ve peynirin başı çektiğini anlatan Şenyurt, ikinci sırada ise yüzde 22 ile et ürünlerinin bulunduğunu aktardı.

Zeytinyağı hileleri yüzde 12’yle üçüncü sırada yer alırken, yüzde 11 katkı maddelerinde, yüzde 10 balda, yüzde 10 olarak da baharat ürünlerinde hile yapıldığı tespit edildi.

Türkiye Ziraatçılar Derneği’nin (TZD) tespit ettiği gıdada hileli yöntemler şöyle:

* Yoğurda bitkisel yağ ve jelatin katılıyor, jelatin, domuzun deri veya kemiklerinin kaynatılmasıyla elde ediliyor.

* Yağlı tulumpeynirine bitkisel yağ ve nişasta; yağlı eritme peynirine bitkisel yağ karıştırılıyor.

* Şekere tekstil boyası, yumuşak şekere domuz jelatini ve tekstil boyası karıştırılıyor.

* Tavuk kemikleri öğütülüp salama katılıyor.

* Kaçak çaylar, kimyasal renklendiriciler hatta domuz kanıyla renklendiriliyor.

* Yüzde 100 dana eti diye satılan sucuklarda at, eşek ve kanatlı eti kullanılıyor.

* Uzun soyulmuş sosise kanatlı eti, yabancı doku ve iç organ katılıyor.