İthal kömür Fırtına Vadisi'ni kuruttu

Muhammet KAÇAR- Aytekin KALENDER /RİZE, (DHA)- TÜRKİYE'nin tek yaşlı şimşir ormanı olan Dünya Doğayı Koruma Vakfı'nca (WWF) koruma altına alınması gereken 200 ekolojik bölge arasında gösterilen Rize’nin Fırtına Vadisi’ndeki şimşir ağaçları kuruma tehlikesi ile karşı karşıya kaldı. Yapılan saha araştırmasında, Sibirya’dan ithal edilen kömürün nakliyesi sırasında mantar hastalığının çevreye yayılıp, ağaçlara zarar verdiği belirlendi. Şimşirlerin kurumasının önüne geçilebilmesi için ilaç ve biyolojik mücadele başlatıldı.

Rize’nin Fırtına Vadisi’ndeki şimşir ağaçlarında, 2010 yılında hastalık görülmeye başlandı. Hastalık nedeniyle şimşirlerin gövde ve dallarında çürümeler başladı, odun dokusunun niteliği bozuldu. Geçen zaman içinde ağaçlar kuruma tehlikesi ile karşı karşıya kaldı.

Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü ekipleri, 1,5 hektarlık şimşir ormanındaki kurumanın önüne geçebilmek için çalışma başlattı. Hastalığın belirlenmesi için oluşturulan Şimşir Gen Ormanı'ndan kabuk ve toprak analizleri alındı, İtalya’dan gelen uzmanlar bölgede inceleme yaptı. İlk bulgulara göre şimşir ağaçlarına, Sibirya’dan ithal edilen kömürün nakliyesi sırasında bulaşan bir mantar hastalığının zarar verdiği tespit edildi. Çalışmalar sonrasında 10 ile 12 metre boyunda, 20 ila 30 santimetre çapındaki şimşir ağaçlarına geliştirilen bir ilaç ile aşı yapıldı.

YENİ YÖNTEMLER ARAŞTIRILIYOR

Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü, Orman ve Fen-Edebiyat Fakülteleri ile Trabzon Ormancılık Araştırma Müdürlüğü ekipleri, hastalığa karşı yeni biyolojik mücadele yöntemi araştırıyor. Şimşir ormanlarında ekolojik dengenin kendiliğinden kurtulmasına destek olacak faydalı mantarlarla biyolojik mücadele edilebileceği öngörülüyor. Ağaçların kurumalarına neden olan mantar hastalığına karşı kimyasal mücadele ile doğaya zarar verebileceğini göz önüne alan ekipler, biyolojik mücadele yöntemi uygulamayı sürdürmeyi amaçlıyor.

​Şimşir ormanına zarar veren şimşir güvesi böcek zararlısına da karşı mücadele yürütüldü. Güve, tehdit olmaktan çıkarıldı.

ŞİMŞİR AĞAÇLARI

Karadeniz’in doğusundan Kastamonu ve Zonguldak’a kadar uzanan bölgede yetişen şimşir ağaçları, Türkiye’de yetişen en sert ağaçlardan biridir. Çok sıkı yapılıdır. Bu iki sebepten zor işlenir, fakat çok düzgün ve parlak yüzey verir. Küçük ölçülü, fakat üstün nitelik isteyen işlerin yapımında şimşirden yararlanılır. Tornalı işlerde, müzik aletlerin küçük bölümlerinde, ders aletleri, mekik, makara, kaşık, tavla pulu, satranç taşı yapımında kullanılır.