Kaçak işçi çalıştıran patrona af!

ERDOĞAN SÜZER - SÖZCÜ/ Hükümetin para bulabilmek için getirdiği yeni düzenlemeden işçi ücretlerini düşük gösterip Maliye ve SGK'yı kandıran, kaçak işçi çalıştıran ya da kârını gizleyen patronlara da af çıktı. Yeni af paketinde, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olan şirketlerle şirket patronları için kasa affı, ortaklar cari hesabı affı ve stok affı adı altında üç ayrı af imkanı getirildi. Buna göre, şirketlerin kasasında, stoklarında veya ortaklar cari hesabında olup da kayıtlarda görünmeyen ya da kayıtlarda görünüp de kasasında, hesaplarda veya stoklarında görünmeyen para ve mallar yüzde 3 vergisi ödenerek devlete beyan edilebilecek. Beyan edilen mal ve paralar için geriye dönük inceleme yapılamayacak.

BOL KESEDEN HARCIYORLAR

Getirilen ortaklar cari hesabı ve kasa affı özellikle şirket paralarını kasadan çekip bol keseden harcayan üstelik de hiç vergi ödemeyen patronlar için bir avantaj sağlayacak. Yasa gereği şirket ortakları şirket kasasından istediği gibi para alıp harcayamıyor. Şirketlerin her yıl elde ettiği kâr üzerinden ortaklara, yani patronlara kâr payı dağıtılıyor. Ödenen her kâr payı için de patronlardan yüzde 15 oranında vergi (stopaj) kesiliyor. Örneğin bir patronun payına 5 milyon lira kâr payı düşmüşse, bu patronun Maliye'ye 750 bin lira vergi ödemesi gerekiyor.

Patronlar işte bu vergiyi ödememek için şirket kasasından aldıkları paraları devlete bildirmiyor. Bu durumda şirket kasasında para olmadığı halde, şirket kayıtlarında para hâlâ duruyor görünüyor. Vergi denetiminde kasadaki açık yakalanırsa örtülü kazanç suçu nedeniyle yüklü ceza kesiliyor. Şimdi yeni gelen afla patronun yüzde 15 vergi ödemeden kullandığı o paralar da af kapsamına girecek. Aftan yararlanan patronlar yasa dışı kullandığı 5 milyon lira için 750 bin liralık vergi ve iki katını aşan cezalar yerine sadece 150 bin lira ödeyip geriye dönük incelemelerden de kurtulacak.

MAAŞI DÜŞÜK GÖSTERİYORLAR

Bu düzenleme fabrikasında çalıştırdığı işçileri düşük maaşlı gösteren ya da bir bölümünü tamamen kayıtsız çalıştıran patronlara da büyük avantaj sağlayacak. Örneğin, bir patron yanında çalıştırdığı 300 işçiye 2 bin 500'er lira net maaş ödüyor ancak bu işçilerini bin 604 liralık asgari ücretten gösteriyor.

Böylece şirket devlete ve SGK'ya daha az vergi ve sigorta primi öderken işçinin de sosyal güvenlik birikiminin düşük kalmasına yol açıyor. Şirket bin 604 liranın üzerindeki 896'şar lirayı işçiye elden ödediği için bu tutarı belgelendiremiyor. 300 işçi için elden ödenen aylık 268 bin 800 lira, yıllık da 3.2 milyon lira sanki kasadaymış gibi görünüyor. Aftan yararlanan bu patron da yüzde 3 vergi ödeyip kayıtlarını düzeltecek. Bu sayede incelemeden de kurtulacağı için kaçak ya da kayıt dışı işçi çalıştırmanın ağır yükünden de kurtulmuş olacak. Vergi uzmanları, hükümetin sık sık yeni aflar çıkarması nedeniyle patronların yüzde 15 vergiyi ödemeden rahatça şirketlerinden para harcadığını, ilk afta da kayıtlarını düzeltmeyi tercih ettiklerini söylediler.