Kira fiyatları için karamsar tahmin: 'Önlem alınmazsa erişilemeyecek rakamlar olacak'
İnşaatçılar henüz maliyetlerin tam olarak konut fiyatı ve kiralara yansımadığını düşünüyor. Gelecek dönemdeyse herhangi bir indirim beklentileri yok.
Konut fiyatlarında yükseliş, 2022 ile birlikte hız kazandı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan son veriler, İstanbul, Ankara ve İzmir'de konut fiyatlarının rekor seviyelere ulaştığını gösteriyor. Ev sahibi olmak isteyen vatandaş, cebinden oldukça yüksek rakamlar ödeyerek bir konut alabilecek.
TCMB verilerine göre, Konut Fiyat Endeksi şubatta bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak yüzde 96.4, reel olarak ise yüzde 26,9 oranında arttı. İstanbul'da artış yüzde 106.3, İzmir'de yüzde 90.1, Ankara'da ise yüzde 97.1 oldu
İSTANBUL'DA METREKARE FİYATI 13 BİN TL'Yİ GEÇTİ
Türkiye genelinde Birim Konut Fiyatları yıllık yüzde 113,2 artışla metrekare başına 8 bin 640 TL seviyelerine ulaştı. Üç büyükşehir için birim fiyat ortalamalarına bakıldığında ise, İstanbul 13 bin 836 TL/metrekare ile ilk sırada yer alırken, İstanbul’u 10 bin 61 TL/metrekare ile İzmir, 6 bin 225 TL/metrekare ile Ankara takip etti
'ARSA MALİYETLERİ ÇOK YÜKSEK'
Konut fiyatlarındaki artışın temel nedenlerini Habertürk'ten Cem Ali Çinkılıç'a değerlendiren İNDER Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, yeteri kadar arzın olmadığını, arsa maliyetlerinin yüksekliği ve ana ham maddededi artışların fiyatları bu seviyelere getirdiğini söyledi. Durbakayım, rekor fiyat artışlarının kiraları da etkilediği ve bir kısır döngü içine girildiğini belirtti
2020 Ocak - 2022 Nisan ayları arasında 30 aylık bir dilimde konut fiyatlarında yüzde 250 bir artışın söz konusu olduğunu söyleyen İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, "2020 Ocak ayı ile Nisan 2022 ortalamasını aldığımızda ana demir, çimento gibi malzemelerinde fiyat artışı yüzde 450 - 500 arasında. Son 8 ayda demir yüzde 400 arttı, hazır beton yüzde 478, çimentoda yüzde 516 artış yaşandı. Ortalama yüzde 450-500 gibi bir artış yaşandı. Oysaki 30 aylık bir dilimde konut fiyatlarında yüzde 250 gibi bir artış söz konusu. Konut fiyatlarındaki artış malzeme fiyatlarındaki artışı yakalamış değil. Bunun nedeni inşaat setörünün sürekliliğini sağlamak için önce karlardan fedakarlık edildi, sonra daha evvel ucuz yapılmış imalatlar hesaba katıldı. İleriyi satın almak suretiyle, piyasayı kaybetmemek adına halen çoğu proje kafa kafaya, hatta bir miktar zararına gidiyor. Yani sattığını parayla yerine koyması mümkün değil" ifadelerini kullandı
Satılabilir alan metrekare fiyatı ortalama 12 bin lira olduğunu söyleyen Durbakayım, "Yüzde 50 ile kat karşılığı yapıldığını varsayarsak ki yüzde 50'yi geçti bu oran 12 bin liralık satılabilir alan maliyetiniz 24 bin lira. Yani metrekare maliyeti 24 bin liraya çıkmış oluyor." dedi
'ÖNLEM ALINMAZSA KİRALAMADA ERİŞİLEMEYECEK RAKAMLAR OLACAKTIR'
Dip noktalardan arz için fiyat artışlarının bir an evvel durması gerektiğini söyleyen İNDER Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, "Asıl maliyetler henüz tam olarak kira fiyatlarına yansıtılmadı. Bir an evvel konut üretimi için bir tedbir alınması lazım. Çünkü, yarın kiralama noktasında erişilemeyecek rakamlar olacaktır. Bu da insanları birlikte oturmaya itecektir" ifadelerine yer verdi
Durbakayım, "2004'ten önceki daire alımlarındaki imkanlar kayboldu. O noktalara geri dönebilmek için hem faiz oranlarının makul bir seviyeye inmesi lazım, hem de ikinci el piyasaları için mortgage kredisinin devreye girmesi lazım. En büyük girdi olan arsa fiyatlarının daha makul fiyatlara edinilebilmesi lazım. Bunlarla ilgili planlama yapıldığında konutta ancak ulaşılabilir rakamları görmek mümkün olur."
'FİYAT ARTIŞLARINDA YABANCIYA SATIŞIN PAYI YÜZDE 4-5'
Konut fiyatlarının artışında yabancıya yapılan satışın etkisinin çok az olduğunu söyleyen Nazmi Durbakayım,"Sektörü şu an ayakta tutan yabancıya yapılan satış. Yabancı belli bölgelerden alıyor ve bu da sayıca çok fazla değil. Yabancı buradaki rakamları bildiği için aşırı bir fiyattan satmak söz konusu değil. Yabancıya satıyoruz o mu konut fiyatlarını yükseltiyor algısı doğru değil. Yabancıya olan satışın fiyatlardaki etkisi yüzde 4-5'lerde"
Nazmi Durbakayım, ana hammedelerin ihracattan dolayı dışarıya dönük müşteri bulması, iç piyasadaki fiyatları yükselttiğini, burada belli malzemelerin üreticilerinin iç piyasa olsa da olur, olmasa da olur düşüncesi tedarikte ve fiyatların artışında etkili olduğunu söyledi. Durbakayım, "İhracat yapılsın tabii ki ancak iç piyasaların da gözetilmesi lazım" dedi
Sektör oyuncularının desteklenmesi gerektiğini söyleyen Nazmi Durbakayım, İnşaat setöründe çalışan firmalar, kişiler son zamanlarda şartlardan dolayı bir hayli zorlukla karşılaştıkları için özellikle sektöre sonradan girenlerin farklı sektörlere yöneldiğini belitti. Durbakayım, deprem senaryosuna hazırlıkta, kentsel dönüşüm ve riskli binaların ortadan kalkması için de özel iş yapan müteahhitlerin desteğe ihtiyacı olduğunu söyledi.