Koronavirüs ölümleri hakkında korkutan gelişme: TÜİK 2 haftadır açıklamıyor
TÜİK, her yıl 24 Haziran’da yayımladığı yıllık ölüm istatistiklerini bu yıl açıklamadı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın açıklamalarının ardından koronavirüs kaynaklı ölümlerin açıklanandan fazla olduğu iddia edildi.
Ekonomiye dair verileri nedeniyle son yıllarda çokça tartışılan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), her yıl 24 Haziran’da yayımladığı yıllık ölüm istatistiklerini bu yıl açıklamadı.
Verilerin yayımlanmamasına dair açıklamasının üzerinden bugün tam iki hafta geçmesine rağmen TÜİK’ten konu hakkında yeni bir bilgi verilmedi.
Birgün'de yer alan habere göre; kurum, 23 Haziran’da yaptığı açıklamada, ertesi gün yayımlayacağı veriler için ileri bir tarihi işaret etmişti: “Ulusal Veri Yayınlama Takvimine göre 24 Haziran 2021 tarihinde saat 10:00’da yayımlanması planlanan “Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri, 2020” haber bülteni, idari kayıtlardan üretilmekte olan istatistiklere ilişkin çalışmaların henüz tamamlanamamış olması sebebiyle ileri bir tarihe ertelenmiştir.”
Yine aynı gün TÜİK’in açıklamasının hemen öncesinde konuşan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Salgın süresince salgından yaklaşık 50 bin insanımızı kaybettik. Salgın sebebiyle ertelenen sağlık hizmetleri sebebiyle yaşadığımız kayıp ise bundan çok daha büyük” ifadelerini kullanmıştı.
TTB: BAKAN’IN SÖZLERİ BİR İTİRAF
Türk Tabipleri Birliği’ne göre Sağlık Bakanı Koca’nın ifadeleri bir itiraf.
Bakan’ın açıklamasının ardından konuyu değerlendiren Türk Tabipleri Birliği Türk Tabipleri Birliği Pandemi Çalışma Grubu ve Merkez Konseyi, “Sağlık Bakanı 23.06.2021 tarihinde yaptığı basın toplantısında, salgın ve salgına bağlı nedenlerden dolayı ölümlerin 150 binin üzerinde olduğunu itiraf etti. Bu sayı, şimdiye kadar açıklanan resmi sayının 3 katından fazla. Biz Türk Tabipleri Birliği (TTB) olarak, Covid-19’a bağlı gerçek ölüm sayısının çok daha yüksek olduğunu ve salgın ölümlerinin manipüle edildiğini, gerçek ölüm sayılarının açıklananın en az 3,5 katı olduğunu birçok kez veriler ile ortaya koyduk. Bakanın açıklamasıyla TTB’nin şimdiye kadar söyledikleri, vaka sayısında olduğu gibi ölüm sayılarında da teyit edilmiş oldu” demişti.
EK ÖLÜMLER: SADECE İSTANBUL BAKANLIĞIN BİLDİRDİĞİ SAYIYA ULAŞTI
Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı vaka ve ölüm verileri salgının başından tartışma konusu. Birçok araştırmacı kendi yöntemleriyle gerçek sayılara ulaşmaya çalışıyor.
Bilim Akademisi'nin popüler bilim yayını sarkac.org’da Mesut Erzurumluoğlu Defne Üçer Şaylan, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin kamuya açık verilerinden yaptıkları analizle, kentte geçmiş yılların ortalamasına kıyasla ne kadar ek ölüm yaşandığını bir süredir takip ediyor.
Sarkaç’ta yer alan verilere göre 2015-2019 ortalamasına kıyasla İstanbul’da 12 Mart-30 Aralık 2020 tarihleri arasında toplam 18 bin 180 fazla ölüm (ek ölüm) gerçekleşti. Sağlık Bakanlığı’nın 30 Aralık 2020’de açıkladığı Türkiye geneli toplam can kaybı sayısı ise 20 bin 642 idi.
Yazılımcı Güçlü Yaman ise, 2019 yılında tüm ölümlerin yüzde 51'inin gerçekleştiği şehirlerden elde edilen verilere göre bir projeksiyon geliştirdi. Yaman’ın verilerine göre 1 Haziran 2021’e kadar Türkiye genelinde 146 bin koronavirüs ölümü gerçekleşmiş olabilir. Bu tarihte Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı toplam ölüm sayısı ise 47 bin 656 idi.
Bu gibi açık kaynaklardan yararlanılarak yapılan birçok veri analizi, Sağlık Bakanlığı’nın bildirdiği sayının çok düşük olduğunu gösteriyor.
2019’DA 435 BİN KİŞİ ÖLMÜŞTÜ
Türkiye’de ölüm sayısı 2018 yılında 426 bin 449 iken 2019 yılında 435 bin 941 kişi olmuştu.
Ölüm verilerinin önceki yıllara göre farklı beklenmesinin nedenlerinden biri, Türkiye’deki nüfus artışına dair verilerdeki dikkat çekici kırılmaydı.
Türkiye'de ikamet eden nüfus, 31 Aralık 2020 tarihi itibarıyla bir önceki yıla göre 459 bin 365 kişi artarak 83 milyon 614 bin 362 kişiye ulaşmıştı. 2019’da ise nüfus artışı 1 milyon 151 bin 115 kişi olarak gerçekleşmişti.
Yıllık nüfus artış hızı 2019 yılında binde 13,9 iken, 2020 yılında binde 5,5’e düşmüştü.
CAN KAYBINDA TÜRKİYE’NİN YERİ
Türkiye’nin koronavirüs can kaybında dünyadaki konumu da dikkat çekici. En çok vakaya sahip 5. ülke olan Türkiye, ölüm sayılarında ise 19. sırada. Türkiye, 2 milyon üzerinde vakaya sahip 18 ülke arasında en düşük ölüm sayısına sahip olan ülke.
Neredeyse Türkiye ile aynı vaka sayısına sahip Rusya’da ölüm sayısı 130 bin 895 iken Türkiye’de ise bu sayı 49 bin 293.