Kredi büyüme hızı son iki yılın en yüksek seviyesine ulaşarak servet transferine dönüştü!

GERÇEK GÜNDEM - ÖKKEŞ TAŞKIN

İktidarın faiz artışına karşı ısrarı ekonomide tahribatı artırıyor. Enflasyon resmi olarak yüzde 61,14 iken Merkez Bankası’nın bankaları yüzde 14, ihracatçıyı ise yüzde 9 faiz oranıyla fonlaması ekonomistlere göre servet transferine dönüştü. Ucuz fonlamanın faturasının ise enflasyon ve kurlarda yaratacağı etki nedeniyle yurttaşa çıkacağı belirtiliyor.

Öte yandan AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yeni ekonomi politikasının odağında, ihracat odaklı üretime yönelik kredi genişlemesiyle kronik cari işlemler açığını kalıcı fazlaya çevirmek yer alıyor.

SON İKİ YILIN EN YÜKSEK SEVİYESİ

Bu gelişmelerle birlikte kredi büyümesinde yukarı yönlü ivme 15 Nisan haftasında da devam etti. 13 haftalık, yıllıklandırılmış ve kur etkisinden arındırılmış kredi büyüme hızı Temmuz 2020'den bu yana ilk kez yüzde 45'i aştı. Toplam kredi hacmi 5,53 trilyon liraya yükseldi.

Ticari kredilerdeki artış ise yüzde 50'ye yaklaşırken, tüketici kredisi büyümesi yüzde 17,7'de kaldı. Söz konusu dönemde taksitli ticari kredilerin tutarı 1 milyar 994 milyon lira artarak 756 milyar 332 milyon liraya yükseldi.

MERKEZ BANKASI ETKİSİ

Politika faizi yüzde 19’dan 14’e düşerken mart ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ise yüzde 61,14 oldu. Faizin yüzde 14'e düşürülmesinin ardından Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), bankalara yüzde 47 negatif faizle kaynak sağlamış oldu. Yurttaşın TL mevduat faizi de yüzde 17 seviyelerinde kaldı. Yine enflasyon oranıyla hesaplayınca bankalar, yurttaştan yüzde 44 negatif faizle para topluyor. Bankalar, bu oranlarla aldığı parayı yüzde 27 faizle kredi olarak dağıtıyor. Bu orandan kredi alabilen yatırımcı ve ihracatçı ise, enflasyon oranı üzerinde yüzde 34'le kârlı çıkmış oluyor.

BANKALAR VE ŞİRKETLER KARLI ÇIKTI

Merkez Bankası sayesinde ucuz para bulabildikleri bu dönemde bankaların kârlılıklarındaki artışlar da dikkat çekiyor. BDDK verilerine göre, bankacılık sektörünün kârı 2022’nin ilk iki ayında önceki yıla göre yüzde 323 artarak 39 milyar TL’ye ulaştı. Piyasalarda 2022 ilk çeyreğinde bankacılık sektörü kârının yüzde 300’lük artışla 65 milyar TL olması bekleniyor. 2021’in ilk üç ayında 33 milyar lira olan ticari kredi hacmi, 2022’nin aynı döneminde 340 milyar liraya sıçradı. Bu gelişmelerle birlikte yeni sistemin kazananları bankalar ve bu faizlerle kredi çekebilen şirketler oldu.

''BUNUN ADI SERVET TRANSFERİDİR''

Konuya İlişkin Gerçek Gündem'e konuşan Ekonomist Oğuz Demir, ''Bu durum politika faizinin indirilmesinin hiçbir şeye yaramadığını gösterir. Düşük faizle birilerini finansa ediyorsanız ve bunun yükünü de bir şekilde enflasyon bazında vatandaşa ödetiyorsanız bunun adı servet transferidir. Dar gelirli kredi çekemiyor ya da küçük miktarlarda kredi çekiyor. İktidar, sermayenin daha fazla güçlendirilmesi üzerinde duruyor'' dedi.

''ENFLASYONU TETİKLER''

''Bu durum enflasyonu daha da tetikler'' diyen Ziraat Bankası eski Genel Müdür Yardımcısı Şenol Babuşcu ise, ''Politika faizini yüzde 14 indirip, mevduat faizi üzerinde baskı kurup yüzde 18'den mevduat toplayıp, yüzde 20-25 üzerinde kredi veriyorsanız bu durum tasarruf sahiplerinden sermayeye doğru bir kaynak transferi yaratır. Bütün bunların yanı sıra Merkez Bankası tarafından yüzde 9 faizle kredi verilmesi enflasyonun yüzde 61,14 olduğu ortamda servet transferidir. Faizleri piyasa koşullarında bırakmazsanız ve müdahaleci bir yapı geliştirirseniz bu durum rantı tetikler. Bu durumda cari açığın ve enflasyonun düşmesini beklemek hayal olur. Önümüzdeki iki yıl Türkiye yüzde 50'nin üzerinde enflasyonla yaşamaya devam edecek'' diye konuştu.