Kriz KOBİ'leri vurdu, esnaf iflas sarmalında

Sayime Başçı/ Sözcü Dev holdinglerden KOBİ'lere uzanan geniş bir yelpazedeki 40 bin üyesi ile 244 derneği çatısı altında bulunduran Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu'ndan (TÜRKONFED) ‘KOBİ'ler iflasın eşiğinde' mesajı geldi. Anadolu'da büyük oranda aile işletmesi olarak devam eden KOBİ'lerin iflas ve konkordato sarmalında olduğuna dikkat çeken TÜRKONFED Başkanı Orhan Turan, ekonominin artık kilitlendiğini vurguladı. Bu furyayı durdurmak için kriz anlarında önce küçük işletmelere el atılması gerektiğini kaydeden Turan, “Şu anda Anadolu'dan küçük şirketlerin konkordato ilan ettiğini duyuyorum. Sorun sadece büyüklerde değil. Artık her satış bir risk olarak görülüyor. Çok büyük bir tahsilat sorunu var” değerlendirmesini yaptı.

KONKORDATO TABANA İNİYOR

Orhan Turan, KOBİ'lerin yüzde 99'unun aile şirketi olarak faaliyet gösterdiğini ve KOBİ'lerin yaşayamadığı ortamda da ekonominin kilitlendiğini dile getirdi. Her satışın risk olarak görüldüğü ortamda finansmana erişimin zorlaştığını ve maliyetlerin de arttığını kaydeden Turan, burada en büyük darbeyi KOBİ'lerin yediğini aktardı. KOBİ'lerin aldığı kredi ve ödemelerde teminat mektuplarına yüzde 4-5 istenirken, büyük grupların binde 8 ile borçlandığını kaydeden Turan bu durumun enflasyonu tetiklediğini aktardı. Krizin ve konkordato süreçlerinin de aşağı doğru indiğini anlatan Turan, “Ekonomik alanda, üretim potansiyelimizi aşan büyüme süreci, şirketler ve hane halkı kesimlerini borç-kur-enflasyon-faiz sarmalına iterek, ödeme sistemini kilitlemiş ve hiç arzu etmediğimiz firma iflas ve istihdam kaybı sorunlarına yol açacak bir noktaya ulaşmıştır” diye konuştu.

Bu dönemde iş dünyasının satıştan ziyade risk yönetimine odaklandığını dile getiren Orhan Turan, kafalarda ‘satarım ama tahsil edebilir miyim' sorusunun olduğunu dile getirdi. Şu an tüm iş dünyasının her satışı risk olarak gördüğünü kaydeden Turan Türkiye'nin artık tahsilat işini çözmesi gerektiğine dikkat çekti.

Yüksek enflasyon ve dövizdeki tırmanışın yarattığı kriz giderek derinleşiyor. Anadolu'daki küçük işletmeler iflas sarmalına sürüklendi.

TEDARİKTE ZORBALIK VAR

Bu şekilde ekonominin kilitlendiğini aktaran Turan, “Tahsilat garantisi problemini çözmemiz gerekiyor. Yani sigorta ettireceğiz alacakları. Avrupa'da buna tedarik zinciri zorbalığı deniyor. Çeklerini ödemeyen deşifre edilsin. Çeklerde 60, 90 ve 120 gün gecikmelerin olduğunu öğrendik. Artacağını düşünüyorum” diye konuştu.

Perakende satışlarına, kredi kartı ile yapılan ödemeler nedeniyle bu sıkıntının çok fazla yansımadığını kaydeden Turan, AB'de bir yasa var. Buna göre eğer KOBİ ile çalışılacaksa çeklerin 30 gün içinde ödenmesi isteniyor.Ödenmediği takdirde yaptırımı var. Bizde ise büyük gruplar KOBİ'lerden alışveriş yapıyorsa 60 günde öderim dedikten sonra 120 günde ödüyor. Karayolları gibi bazı kamu kurumlarında da ödeme sıkıntısı var” dedi.

500 MİLYARI BETONA GÖMDÜK

Yaz aylarında daha büyük bir belirsizlik yaşanırken, böyle dönemlerde Türkiye ve Brezilya'nın krizi en iyi yöneten iki ülke olarak öne çıktığını dile getiren TÜRKONFED Başkanı Orhan Turan, bölgesel federasyonlarla yapılan çalışmalarda turizm sektörü iyiye giderken, iç piyasaya çalışan şirketlerin ise tüm bölgelerde büyük problem yaşandığını aktardı.
En büyük aksaklığın maliyeti oturtamayan şirketlerde ortaya çıktığını kaydeden Turan, krizin ikinci ayağını ise tahsilatın oluşturduğunu aktardı. Türkiye'nin paranın bol olduğu dönemlerde yapmadığı reformlar nedeniyle krize hazırlıksız yakalandığını aktaran Turan, şöyle devam etti: “Türkiye'nin bu süreçten kurtuluşunu üretime dönmekte buluyorum. 500 milyar doları betona gömdük kaç tane tesis açardık bu parayla. Bizim katma değerli üretimle ihracat yapmamız gerekiyor.”