Kütüphane kapatanlar kıraathane vaat ediyor

MUSTAFA MERT BİLDİRCİN/BİRGÜN- AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, seçim çalışmaları kapsamında Hatay’da düzenlenen mitingde yurttaşlara verdiği “kitaplarla dolu millet kıraathaneleri” vadine karşın AKP iktidarları döneminde Türkiye’de 3 bine yakın kütüphane kapatıldı. AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından 2018 yılına kadar devlet eliyle inşa edilen kütüphane sayısı ise yalnızca 11 oldu. Nüfusu 80 milyona yaklaşan Türkiye’de, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğüne bağlı kütüphane sayısı bin 146’da kaldı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın her yıl kütüphanelere dağıtmak için yayınevlerinden kitap alımı işi 2017 yılında “ödenek yetersizliğine” takılarak gerçekleştirilemedi. Bakanlığın 2017 yılına ait bütçe hesabını doldurmuş olması gerekçe olarak gösterildi. Bakanlığın genel bütçeden aldığı ödeneğin büyük bölümünün personel giderlerine harcandığı ifade edildi. Bakanlık tarafından 2017 yılında bandrol verilen kitap sayısının sadece 58 bin olduğu açıklandı.

Kütüphaneler derslik yapıldı
Türkiye’de yaklaşık 30 bin devlet okulu, bir dizi sorunla geride kalan eğitim yılını kütüphanesi olmadan tamamladı. Yaygın eğitim kurumları hariç, ülke genelinde bulunan 54 bin 434 devlet okulu içerisinde kütüphanesi olmayan okulların oranı yüzde 61 oldu. Eğitimcilerin tüm tepkisine karşın getirilen “4+4+4” eğitim sistemiyle ortaya çıkan derslik ihtiyacı nedeniyle yüzlerce kütüphane kapatılarak derslik haline getirildi.

7 milyon öğrenciye 559 kütüphane
Üniversitelerin bünyesinde yer alan kütüphaneler de sayıları ve kapasiteleri itibarıyla yetersiz kaldı. Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) istatistiklerine göre Türkiye’de üniversite düzeyinde eğitim alan 7 milyon 198 bin 987 öğrenci için hizmet veren kütüphane sayısı sadece 559’da kaldı. Üniversitelere, kütüphanelerinin 24 saat açık olup olmayacağına ilişkin görüşlerini soran YÖK, kütüphanenin 24 saat açık olacağını beyan eden ancak buna uymayan üniversitelere ise yaptırım uygulamadı. Özellikle yeni açılan üniversitelerin kütüphanelerinde 8 saat dahi hizmet verecek personel istihdam edilmedi. Üniversite kampüslerinin plansızlığı nedeniyle öğrenciler, kütüphaneleri “ders çalışma yerleri” olarak kullanmak zorunda kaldı.

İhtiyaçta 235’inci
Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre Türkiye’de kitap ihtiyacı, yurttaşların listesinde 235’inci sırada yer alıyor. Türkiye, UNESCO’ya göre kişi başına düzenli kitap okuma oranlarında dünyada 86’ncı sırada bulunuyor. Bir dönem, kapatılacağı iddialarıyla gündeme gelen Ankara’daki Milli Kütüphane sadece 27 bin kayıtlı üyeye hizmet veriyor.