‘Laikliğin savunucusu ilahiyatçı’: Bahriye Üçok, ölüm yıldönümünde unutulmadı

Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nin ilk kadın akademisyeni Bahriye Üçok, ölümünün 32'nci yıldönümünde unutulmadı. Günün en çok konuşulan ismi olan Bahriye Üçok ile ilgili sosyal medyada birçok paylaşım yapıldı. Üçok, bugün saat 14.00’te Ankara'daki mezarı başında anılacak.

BAHRİYE ÜÇOK'UN HAYATI

Bahriye Üçok, 1919'da Trabzon'da dünyaya geldi. Babası Gümüşhaneli Hamit Ataç olan Bahriye Üçok, ilk ve ortaokulu Ordu'da okudu. Ardından Kandilli Kız Lisesi'ni bitiren Bahriye Üçok, yüksek öğrenimini ise Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Ortaçağ Türk-İslam Tarihi Bölümü'nde tamamladı. Üçok, aynı zamanda Devlet Konservatuvarı Opera Bölümü'nü de tamamladı.

İLAHİYAT FAKÜLTESİ'NDE İLK KADIN ÖĞRETİM ÜYESİ

Eğitiminin ardından on bir yıl boyunca Samsun ve Ankara'da on bir yıl lise öğretmenliği yaptı. 1953 yılında ise akademik hayata başladı. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde öğretim üyesi olan Bahriye Üçok, bu fakültenin ilk kadın öğretim üyesi olmuştur.

1957 yılında doktor, 1964 yılında ise "İslam Devletlerinde Kadın Hükümdarlar" adlı çalışmasıyla doçent oldu. Arapça ve Farsça'yı iyi derecede bilen Üçok, Kur'an-ı Kerim'e bağlı kalarak İslam dinini çağdaş, gerçekçi ve dinin özünde bulunan hoşgörüyle yorumladı. Bu nedenle 1960'lı yıllardan itibaren tehditler almaya başladı ve kendini güvende hissetmediği için akademik çalışmalarına ara vermek zorunda kaldı.

SİYASİ HAYATI

Bahriye Üçok, 1971 yılında Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından kontenjandan senatör seçildi ve beş yıl boyunca Cumhuriyet Senatosu divan üyeliği yaptı. Üçok, siyasi tercihini ise Cumhuriyet Halk Partisi'nden (CHP) yana kullandı ve 1977'de partiye katıldı.

12 Eylül darbesinin ardından Halkçı Parti'nin (HP) kurucu üyesi olan Bahriye Üçok, 1983 seçimlerinde HP'den Ordu milletvekili olarak TBMM'ye girdi. Bahriye Üçok, 1986'dan itibaren ise Sosyaldemokrat Halkçı Parti'ye (SHP) üye oldu.

Kasım 1988'da televizyonda yapılan bir açık oturumda, "İslam'da örtünmenin ve oruç tutmanın zorunlu olmadığı" iddialarına dayanan açıklamalarından sonra üzerine birçok tepki çekti ve tehditler almaya başladı.

BAHRİYE ÜÇOK'UN ÖLÜMÜ

Üçok, 6 Ekim 1990 günü Ankara'nın Çankaya ilçesindeki Köroğlu Caddesi'nde bulunan evine, Ekspres Kargo tarafından ulaştırılan ve gönderici olarak İlmî Araştırmalar Vakfı'nın göründüğü kitap paketini saat 16.30'da aldı. Bomba olabileceği şüphesiyle paketi kapısının önünde açmaya çalışırken, paketin içine yerleştirilmiş olan bomba patladı. Ağır yaralı olarak Hacettepe Tıp Fakültesi Acil Servisi'ne kaldırılan Üçok, saat 20:00 sularında burada yaşamını yitirdi. Cenazesi 9 Ekim günü Maltepe Camii'nden kaldırılmış ve Karşıyaka Mezarlığı'na defnedilmiştir. Cinayeti İslâmi Hareket adlı örgüt üstlendi.

Bombalı paketi kabul eden 'kargocu kız' olarak da tanınan Gülay Calap, uzun süre ortadan kayboldu. 16 Ocak 1994 tarihinde İzmir'de PKK'nın yan kuruluşu olarak sayılan Devrimci Halk Partisi'nin İzmir sorumlusu olarak gözaltına alındı.