Merkez Bankası denetimden kaçırılıyor

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) 29 Ağustos 2009’da yürürlüğe giren Denetim Yönetmeliği’nde değişikler yapan yeni yönetmelik, dünkü Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Önceki yönetmelikte bulunan, “Denetim Genel Müdürü, bankada denetim elemanı olarak en az yedi yıl görev yapmış olmaya ilaveten genel müdürlük dışında en az üç yıl yöneticilik yapmış bulunanlar arasından, bankanın ilgili düzenlemelerine göre atanır” ibaresi yeni yönetmelikte yer almadı.

DENETİM RAPORLARI İADE EDİLEBİLECEK

Yeni yönetmelikte dikkat çeken bir diğer konu ise Genel Müdür’ün Danışma Kurulu’na, denetim raporlarını iade etme yetkisi tanınması oldu.

Yeni yönetmeliğin 9. Maddesi’nde bu konuda şöyle deniliyor: “Danışma Kurulu, incelediği raporlar arasında mahiyeti itibarıyla uygun görmediği raporları gerekçesini belirtmek suretiyle yeniden düzenlenmek üzere bir defaya mahsus olarak ilgili denetim elemanına iade edebilir. Denetim elemanı, danışma kurulunun görüşü doğrultusunda raporu yeniden düzenleyebileceği gibi, gerekçesini belirtmek suretiyle raporunda değişiklik yapmaksızın danışma kuruluna tekrar sunabilir.”

YÖNETİCİ ATAMALARINDA SINAVDA BAŞARILI OLMA ŞARTI KALDIRIDI

Yeni yönetmelikle, sınavla kuruma yönetici atamasında da değişikliğe gidildi.

Bu konuda eski yönetmelik şöyleydi:

Denetim elemanlarının atanmaları ve yükselmeleri:

MADDE 15 – (1) Denetim elemanlarının atanmaları, Bankanın ilgili düzenlemeleri dahilinde gerçekleştirilir.

(2) Denetim elemanı olabilmek için mesleğin gerektirdiği niteliğe sahip bulunmak ve Banka tarafından bu maksatla açılacak sınavlarda başarı sağlamış olmak şarttır. Genel Müdürlüğe, Banka içinden ve dışından naklen denetim elemanı atanamaz.

(3) Giriş sınavını kazananlar denetçi yardımcılığına veya BT denetçi yardımcılığına atanırlar.

(4) Bu Yönetmeliğin 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen konulardaki sınavlarda başarılı olarak denetçi yardımcılığına atananlardan IIA tarafından yapılan CIA sertifikası sınavında başarılı olanlar, üç yılın sonunda Genel Müdürün teklifi üzerine yetkili denetçi yardımcılığına yükseltilirler.

(5) Bu Yönetmeliğin 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen konulardaki sınavlarda başarılı olarak BT denetçi yardımcılığına atananlardan Bilgi Sistemleri Denetim ve Kontrol Birliği tarafından yapılan CISA sertifikası sınavında başarılı olanlar, üç yılın sonunda Genel Müdürün teklifi üzerine yetkili BT denetçi yardımcılığına yükseltilirler.

(6) Bu maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarında öngörülen süre sonunda, CIA veya CISA sertifikası sınavında başarılı olamayanlar, Yönetim Komitesince durumlarına ve kadro derecelerine göre uygun görülecek diğer görevlere nakledilirler.

(7) Bu maddenin dördüncü veya beşinci fıkralarına göre yetkili denetçi yardımcısı veya yetkili BT denetçi yardımcısı olanlar, yetkili oldukları tarihten itibaren iki yıl sonra düzenlenen yeterlik sınavına girerler. Yazılı ve sözlü yeterlik sınavlarında başarılı olan yetkili denetçi yardımcıları müfettişliğe, yetkili BT denetçi yardımcıları BT denetçiliğine atanırlar.

Yeni yönetmelik

Bağımsızlık, meslek güvencesi ve farklı kadrolara atanma

MADDE 11 – (1) Denetim elemanları, görevlerini Başkan adına ve doğrudan Başkana karşı sorumlu olarak bağımsız bir şekilde yerine getirirler.

(2) Denetim elemanları; Bankanın ilgili düzenlemeleriyle belirlenen süre sonunda CIA veya CISA sınavları ile yeterlik sınavlarında başarılı olamama hallerinde yahut yönetici kademelerinde görev yapmak üzere veya kendi talepleri ile farklı kadrolara atanabilirler.

YÖNETMELİKTE YER ALAN BAŞLIKLAR

Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmeliğin amacı; “Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nda Denetim Genel Müdürlüğü’nün teşkilatını, görevlerini ve yetkilerini, denetim elemanlarının niteliklerini, çalışma usulünü ve esaslarını düzenlemek” olarak açıklandı.

Yönetmeliğin; TCMB’nin denetim faaliyetini, denetim elemanları ile ilgili konuları ve denetlenenlerin sorumluluklarını kapsadığı belirtildi. Yönetmelikte, “Teşkilatın Görev ve Yetkileri”; “Genel Müdürün Görev, Yetki ve Sorumlulukları”; “Denetim Elemanları”; “Müfettiş Yardımcılarının Yetiştirilmeleri”; “Denetim Planları”, “İç Denetim Faaliyeti”; “Soruşturma Faaliyeti”; “Dış Denetim Faaliyeti”; “İnceleme ve Danışmanlık Faaliyeti”; “Müşterek ve Çeşitli Hükümler” ile “Son Hükümler” gibi başlıklar yer aldı.

Yayımlanan yönetmelik kapsamında 29/8/2009 tarihli ve 27334 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB Denetim Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmış oldu.