Merkez Bankası eski Başekonomisti Hakan Kara: Lira böyle zulüm görmedi, resmi enflasyon yüzde 30'a çıkabilir

Türk lirasının serbest düşüşe geçmesiyle birlikte dolar kuru bugün art arda rekorlar kırdı.

Dolar/TL kuru 15.35'te 13.50 liraya yükseldi.

Türk lirası salı günü yüzde 18 değer kaybıyla gelişen ülke para birimleri arasında en fazla değer kaybeden para birimi olurken Türkiye 'kara salı'da ekonomide yaşananlarla sarsıldı.

Merkez Bankası eski Başekonomisti Hakan Kara, liradaki değer kaybı hakkında yaptığı paylaşımda "TL TL olalı böyle zulüm görmemiştir." değerlendirmesinde bulundu.

"RESMİ ENFLASYON YÜZDE 30'U GEÇEBİLİR"

Son gelişmeleri yorumlayan Kara, "Bugünkü kur seviyesi ile önümüzdeki aylarda resmi enflasyon %30'u geçebilir. Mevcut mevduat faiziyle -15 reel faiz demek. Acilen tedbir alınmazsa finansal sistem buna dayanamaz." dedi.

Hakan Kara, "Dalgalı kur rejiminde ikinci kez serbest düşüş yaşamayı başaran ülke olarak tarih geçiyoruz. Sadece ve sadece temelsiz bir ısrar uğruna.. Yanıldığınızı kabul etmek de bir erdemdir. Çok geç olmadan lütfen bu ısrardan dönün.Döviz kurundaki sıçrama enflasyonu ne kadar etkiler? Enflasyon dinamiklerindeki değişimi ve döviz kurundan yurt içi fiyatlara geçişi mercek altına alan çalışmamız @eaf_erf çalışma tebliği olarak yayınlandı." diye yazdı.

"CİDDİ DEĞİŞİM TESPİT EDİYORUZ"

Hakan Kara değerlendirmesini şöyle sürdürdü:

Son yıllarda enflasyon dinamiklerinde ciddi değişim tespit ediyoruz. Zaman içinde değişen kur geçiş katsayılarına göre 1)döviz kurunun enflasyon üzerindeki toplam etkisi artıyor 2)kur fiyatlara daha hızlı geçiyor. Aynı çeyrekteki etki (en alt lacivert çubuk) iki katına çıkmış.

Benzer sonuçları VAR yöntemiyle de teyit edebiliyoruz. 2016 öncesi toplam geçişkenlik %15 dolayındayken 2017 sonrasını dahil eden örneklemde %27’ye çıkmış Geçiş hem artmış hem de hızlanmış. Eskiden geçişin %80’i dokuz ay içinde tamamlanırken şimdi altı ay içinde tamamlanıyor.

"TAHMİNLERE BAKMAKTA FAYDA VAR"

Geçiş etkisi talep koşulları, şokun büyüklüğü/kalıcılığı, değer kaybı/değerlenme, enflasyon düzeyi/oynaklığı, beklentilere göre değişebiliyor. Alternatif modeller kullanarak yapılan tahminlere göre son 10 yılda ortalama bir yıllık geçişkenlik %26 ile %34 arasında değişiyor.

Bu tahminler 2010 sonrası dönem için ortalama geçişkenliği gösteriyor. Diğer yandan tahminler gösteriyor ki içinde bulunduğumuz döneme yaklaştıkça geçişkenlik güçleniyor. Yakın dönemi daha iyi anlamak için 8-yıllık kayan pencerelerle yaptığımız tahminlere bakmakta fayda var.

"YÜZDE 30'DAN DAHA YÜKSEK KUR GEÇİŞLİLİĞİ GÖREBİLİRİZ"

8 yıllık pencerelerde Phillips eğrisi kullanılarak tahmin edilen geçişkenlikler, 2016 öncesinde %15 olan kurdan fiyatlara kısa vadeli geçiş etkisinin son yıllarda %30’un üzerine çıktığını gösteriyor. Uzun dönemli etki ise %15’lerden %50’lere çıkmış.

%30 katsayısı son on yılın ORTALAMA geçişkenliği. Ancak tahminler gösteriyor ki yakın dönemde geçiş daha da güçleniyor Beklentilerdeki bozulma, kur şokunun büyüklüğü ve arz-talep dengesizliğini de dikkate alırsak bu dönemde %30’dan çok daha yüksek bir kur geçişi görebiliriz