MKE'de neler oluyor? Tazminatsız işten çıkarmanın önü açılıyor
MKE’nin anonim şirkete dönüştürülmesini öngören teklif, çalışanlara yönelik tehditler içeriyor. Toplu sözleşme düzeninin ortadan kalkacağı şirkette yabancı personel çalıştırılmasının da yolu açılıyor.
Makine ve Kimya Enstitüsü’nde (MKE), 2020 yılı sonu itibariyle 196’sı memur, 2 bin 238’i sözleşmeli personel ve 2 bin 921’i işçi olmak üzere toplam 5 bin 355 kişi çalışıyor.
TBMM’ye sunulmasının ardından kurum çalışanlarının meydanlara çıkarak tepki gösterdikleri teklifte, çalışanlarla ilgili risk içeren düzenlemeler yer alıyor.
Teklifin geçici maddesi ne göre, yasanın yürürlüğe girmesinden altı ay sonra şirkette işçi statüsünde olmayan personel kalmayacak.
Teklife göre, 2008 sonrası kurumda çalışmayan başlayan memur ve sözleşmeli personel otomatik olarak işçi statüsüne geçirilecek. 2008 öncesi işe giren memur ve sözleşmeli personele iş sözleşmesi teklif edilecek. İşçi olmayı kabul etmeyenler diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilecek ancak bu kurumların nakli kabul etmemesi durumuna ilişkin teklifte bir hüküm yer almıyor.
Sigortalılık statüsü işçi olarak değiştirilenlerin kıdem tazminatı bütün hizmet süresi üzerinden hesaplanacak, ancak ilk döneme üst sınır getirilecek. Kurumda üst düzeyde görev yapan bürokratlardan sınavla girenler dışında kalanların unvanları da değiştirilebilecek.
TOPLU SÖZLEŞME ORTADAN KALKACAK
Kurumda halen işçi olarak çalışanların toplu iş sözleşmeleri hizmet akdine dönüşecek. Bu düzenleme ile işçilerin toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan kıdem tazminatı ve kıdeme bağlı haklar dışındaki tüm hakları ortadan kalkacak.
Yeni iş akdini kabul etmeyen işçiler, MSB tarafından diğer birimlerine aynı unvan ve devir tarihindeki haklarıyla devredilecekler ve 5 iş günü içinde yeni görevlerine başlayacaklar. Bu durumda başka kentlerde görevlendirme de söz konusu olabilecek.
Milli Savunma Bakanlığı’nın kadro ve kuruluşlarında çalışmak istemeyen işçilerin iş akitleri “geçerli nedenle feshedilecek” ve ihbar ödemesi de yapılmayacak. Kurulacak şirkette faaliyet alanı ile ilgili konularda geçici veya sürekli olarak yerli ve yabancı uyruklu personel istihdam edilebilecek. Savunma gibi stratejik önemi olan şirkette istihdam edilecek personelin işe alımında keyfiliğe yol açacak şekilde kamu kurum ve kuruluşlarına personel alınmasına dair mevzuat hükümleri de uygulanmayacak.
***
Teklif kamu çıkarlarına aykırı
MKE’nin özelleştirilmek istendiğine dikkat çeken TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener, kanun teklifinin kamu ve toplum çıkarlarına tamamen aykırı olduğunu vurguladı. Özelleştirme ile kamusal kaynak ve varlıkların talan edileceğini belirten Yunus Yener “TEK, PTT, TCDD ve daha birçok örnekte yapıldığı gibi, büyük kamu işletmeleri önce anonim şirkete dönüştürülmekte, ardından parçalama, küçültme yöntemleriyle özelleştirilerek özel sektöre ve yabancı sermayeye peşkeş çekilmekte veya son dönemde gördüğümüz üzere iktidar arpalığı olmaktadır. MKE’nin başına gelecek olan da ne yazık ki böylesi bir süreçte yok ediliştir. Türkiye’nin geleceği, iktidar politikalarının yıkıcılığının aksine kamu işletmeciliğinde, planlama, kalkınma, kesintisiz sanayileşme, tam istihdam ve adil bölüşüm politikalarındadır.”