Muazzez İlmiye Çığ: Yılbaşının kökeni Orta Asya Türk toplumlarının kutladığı Nardugan Bayramı
Mersin'de yaşamını sürdüren sümerolog Muazzez İlmiye Çığ, yılbaşı kutlaması geleneğinin kökeninin, Orta Asya Türk toplumlarının kutladığı Nardugan Bayramı olduğunu söyledi.
Roma İmparatorluğu’nda ‘Satürnalya’, Yunan toplumunda ‘Dionysos’ adıyla kutlanan 21 Aralık, Orta Asya Türk toplumlarında yılın son günüydü. ‘Güneşin doğuşu’ anlamıyla bugüne kadar gelen Orta Asya geleneğine göre, sürekli savaş halinde olan gece gündüzün savaşı, 21 Aralık’ta son bulur. En uzun geceden sonra Güneş, daha çok görünmeye başlar ve gündüzler uzar.
Orta Asya Türklerinin kullandığı Ay takviminde 22 Aralıkın ardından dolunayın görünmesi yeni yılın ilk günüydü. Türk mitolojisinde ölümsüzlüğün sembolü akçamı yeni yılın ilk gününde süsleyen Orta Asya Türkleri, dilek ve istekleri için ağaca da kırmızı kurdeleler bağlarlardı.
‘YILBAŞI TÜRKLERE ÖZGÜ GELENEK’
Dünyaca tanınan sümerolog Muazzez İlmiye Çığ, yılbaşı geleneğinin Türklere özgü olduğunu söyledi. Orta Asya Türk toplumunda ‘Çam Bayramı’ olarak kutlandığını kaydeden 106 yaşındaki Çığ, “Azerbaycan’dan bana bir mektup geldi; Noel’in Türklere özgü olduğuna dair. Ben de araştırma yaptım bununla ilgili. Gündüzün geceyi yendiği 21 Aralıktaki bayram Nardugan, Orta Asya Türklerindendir. Başka yerde yetişmeyen kutsal akçama kurdelelere dileklerini, isteklerini, yeni yıldan beklentilerini yazarlar. Anadolu’da bazı düğünlere hediye olarak çam dalı gönderirlermiş. Akçam, eski Türklerde dünyanın merkezindeki kutsal yaşam ağacıdır. Anadolu halı ve kilim desenlerinde vardır. Narduganda insanlar evlerini temizler, en iyi elbiselerini giyerdi. Ağacın etrafında dans edip şarkı söylerler, yaşlılar ziyaret edildi. ‘Nardugan Bayramı’nı anlatan bir kitap yazdım” diye konuştu.
‘KÖTÜ TANRI İYİLİK TANRISINA DÖNÜŞEREK HEDİYE DAĞITIYOR’
Yılbaşı gecesi elinde çuval ile çocuklara hediye dağıttığına inanılan ‘Noel Baba’nın da Türk inanışı olduğunu kaydeden Çığ, “Türklerde bir ‘gök tanrısı’ bir de ‘yer altı tanrısı’ var. İki kardeş bunlar. ‘Yer altı tanrısı’ kötü. Gökteki ne kadar iyiyse yer altındaki o kadar kötü. Ancak ‘Çam Bayramı’ olduğu gece ‘yer altı tanrısı’ iyi oluyor. Üzerine bir kürk giyiyor, şapkasını takarak elinde torbası ile çocuklara hediye götürüyor. ‘Noel Baba’ oradan geliyor. ‘Noel Baba’nın giyimi tamamen Türklere mahsus. Yani 21 Aralık gecesi kötü tanrı da iyi tanrı olarak insanlara yardım ediyor” dedi.
(DHA)