Oğuz Kaan Salıcı hazine garantili ödemeleri Meclis gündemine taşıdı

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Oğuz Kaan Salıcı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu tarafından yanıtlanması istemiyle hazine garantili ödemeleri sordu.

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Oğuz Kaan Salıcı'nın soru önergesi şöyle:

"Bakanlığınıza bağlı Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından ihaleleri tamamlanan ve yap-işlet-devret yöntemiyle hayata geçirilen kamu özel işbirliği projeleri için yüklenici firmalara taahhüt edilen Amerikan Doları bazlı geçiş garantisi ödemeleri uzun süredir, özellikle ülkemizde döviz kurunda 2018 yılından bu zamana kadar yaşanan artışlar sonrası, kamuoyunda geniş yer bulmaya başlamıştır.

Yap-işlet-devret yönteminin benimsendiği ve garanti geçiş ödenmesinin taahhüt edildiği projelerin büyük çoğunluğunda, ödemenin yapılacağı para birimi olarak Amerikan Doları öngörülmüşken; 1915 Çanakkale Köprüsü, Ankara-Niğde otoyolu ve Aydın-Denizli otoyolu projelerinde para birimi olarak Amerikan Doları yerine Euro’nun belirlendiği öğrenilmiş, çeşitli yayın organlarında ise bundan sonra hayata geçirilerek projelerde de Euro üzerinden ödeme yapılacağı haberleri yer almıştır.

Amerikan Doları’nın Türk Lirası karşısında son bir yılda %16, takvim yılı başından beri %13 değer kazandığı, son bir yıllık süre zarfındaki Dolar kurunun en düşük değeri ile en yüksek değeri arasında %33’lük bir fark olduğu;

Euro’nun Türk Lirası karşısında son bir yılda %16,5, takvim yılı başından beri %14,7 değer kazandığı, son bir yıllık süre zarfındaki Euro kurunun en düşük değeri ile en yüksek değeri arasında %28,8’lik bir fark olduğu;

verileri ışığında, bahse konu projelerde Amerikan Dolar’ı yerine Euro üzerinden ödeme yapılmasının ekonomik olarak Hazine’ye ne gibi bir rahatlık sağlayacağı tartışmalıdır.

Mensubu olduğum Cumhuriyet Halk Partisi’nin Genel Başkanı Sayın Kemal Kılıçdaroğlu tarafından, Hazine garantili ve kamu özel işbirliği ile gerçekleştirilen projelerdeki ödemelerin Türk Lirası üzerinden yapılması gerektiği çağrısı uzun zamandır deklare edilse de; icra makamları, yüklenicilere yapılacak ödemeleri yabancı para cinsleri üzerinden yapma ısrarından vazgeçmemektedirler.

Bu bağlamda;

1- Ülke çapında yapımı tamamlanan ve Hazine garantisi verilen kamu özel işbirliği projelerinin sayısı kaçtır?

2 - Para birimi olarak Türk Lirası’nın belirlendiği Hazine garantili proje sayısı kaçtır ve bu projelere tamamlanan 2019 yılında ve devam eden 2020 yılı itibariyle yapılan ödeme miktarı ne kadardır?

3- Para birimi olarak yabancı para biriminin belirlendiği Hazine garantili proje sayısı kaçtır, bu projelerin yabancı para cinsinden dağılımı nasıldır ve bu projelere tamamlanan 2019 yılında ve devam eden 2020 yılı itibariyle yapılan ödeme miktarı ne kadardır?

4- Yabancı para cinsi üzerinden ödeme yapılan Hazine garantili projelerin sözleşmelerindeki para birimi; yabancı para birimleri yerine, Türk Lirası olarak belirlenseydi, bu projelere şimdiye kadar ne kadar daha az ödeme yapılacaktı?

5- Dolar ve Euro’daki değer artışlarının ve hareketliliklerinin birbirlerine yakın olduğu dikkate alındığında; bahse konu projelerde, Dolar yerine Euro üzerinden ödeme yapılması kararı neden alınmıştır?

Projeler kapsamında, ödemelerin Türk Lirası üzerinden yapılmasının önündeki engel nedir?”