Ombudsman’dan İçişleri’ne uyarı: Polis, nezaket ilkesine uymalı

Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç’un imzasını taşıyan kararda, soruşturma aşamasında, “adli kolluk görevlilerinin, müdafinin varlığını öğrendiği ve herhangi bir güvenlik zafiyeti teşkil etmeyecek her halde, şüpheliden gerekli teyidi alarak, müdafinin soruşturmanın her aşamasında yer almasını ve müvekkilleriyle görüşmesini sağlamak amacıyla gerekli dikkat ve özeni göstererek, mevzuata uygun hareket etmesi gerektiğine” işaret etti.

Cumhuriyet'ten Alican Uludağ'ın haberine göre kararda, polise, “nezaket ilkelerine uygun davranma” uyarısında da bulunuldu. Avukat Deniz Can Aydın, 3 Şubat’ta Kızılay’da yapılan bir eylemde gözaltına alınan 19 kişiyle görüşmek üzere Ankara Emniyet Müdürlüğü’ne gitti. Ancak polisler, gözaltındakilerin üst aramasının yapıldığını belirterek, görüşmeye izin vermedi. Avukat Aydın ise yasa gereği üst araması sırasında da müvekkillerinin yanında bulunabileceklerini kaydetti.

Ancak görüşme, saatler sonra gerçekleşti. “Bekletildikleri süre boyunca kolluk personeli tarafından kendilerine karşı kaba tutum ve davranış sergilendiğini ve sandalye dahi olmayan bir yerde ayakta bekletildiklerini, bunların yanında rızaları dışında bu sürecin kolluk personeli tarafından kamera ile kayıt altına alındığını” belirten Aydın, daha sonra Kamu Denetçiliği Kurumu’na başvurdu.

Konuyu inceleyen ve tarafları dinleyen Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç, başvuruyu kabul ederek, İçişleri Bakanlığı’na “tavsiyede bulunulmasına” karar verdi. Tavsiye kararları şöyle:

‘UYGUN HAREKET EDİN’

- Soruşturmaya ilişkin işlemleri cumhuriyet savcısının emir ve talimatları doğrultusunda yürütmekle görevli olan adli kolluk görevlilerinin, yetkilerini kullanırken tabi olduğu mevzuata uygun hareket ederek, görevin gerektirdiği soğukkanlılık ve nezaket ilkeleri çerçevesinde davranmasının önem arz ettiği, bir kamu görevlisinden beklenen özen ve nezakette olması gerektiği değerlendirildiğinden, kolluk görevlilerine görevlerinin gerektirdiği davranış ilkelerinin hatırlatılması.

- Savunma makamının temsilcisi olan avukatların görevlerini yerine getirirken gerekli imkân ve kolaylığın sağlanması adına kendilerine bekleyebilecekleri uygun bir yerin gösterilmesi ve bu konuda gerekli tedbirlerin alınması.

- Başvuran ve çalışma arkadaşının içinde bulunduğu sürece ilişkin kamera kayıtlarının kişisel verilerin korunması mevzuatı çerçevesinde amacına uygun olarak kullanılması.

Anayasanın 36. maddesindeki “savunma hakkına” da işaret edilen kararda, “Savunma hakkı, temel insan hakları arasında yer alan hak arama özgürlüğünün etkin bir şekilde kullanılması için vazgeçilmez olup, adil yargılanma hakkının olmazsa olmaz unsurlarından biridir. Savunma hakkının hukuka aykırı bir şekilde kısıtlanması durumunda ise adil yargılanma hakkının ihlali söz konusu olacaktır” denildi.