Oto pazarlarda faiz ve döviz krizi: 'Zam kaçınılmaz'
Ekonomik krizin etkilerinin koronavirüs salgını ile artması nedeniyle otomobil pazarlarında satışlar durdu.
Yükselen faizler, dövizdeki oynaklık ve salgın nedeniyle ikinci el piyasasında belirsizlik hâkim.
Galericiler, fiyatlar alım gücünü aştığı için satışların durduğunu söylüyor.
Cumhuriyet gazetesinden Esra Alus ve Ali Can Polat'ın haberine göre; geçen yıl düşük faizli kredilerle satış rekorları kıran sıfır ve ikinci el otomobil piyasasında şimdi artan faizler, döviz kurundaki artışlar ve pandemi nedeniyle belirsizlik hâkim. Toyota Plaza Sonkar Genel Müdürü Aykan Ceylan, mayıs ayından sonra fiyatların artabileceğine işaret ederken OYDER Başkanı Turgay Mersin ise fiyatların artmasının kur ve ÖTV’ye bağlı olduğunu söyledi. Hem sıfır hem ikinci elde yeni fiyat artışları beklenirken salgında alım gücü düşen vatandaş ise ikinci elde bile alımları durdurdu.
Tam kapanma öncesi oto pazarlarında durumu görmek için Üsküdar’da bulunan Zeynepkamil Oto Pazarı’nı ziyaret ettik. Pazar günleri bireysel satıcıların araçlarını getirip sergilediği oto pazarında pandemi kısıtlamaları nedeniyle bireysel satıcılar yok. Galericilerin araçlarını satmak üzere geldiği oto pazarında neredeyse hiçbir alıcı yok. Bu yılın ilk aylarından beri satışların durduğunu ve piyasada fiyatların oynak olduğunu söyleyen esnaf, “Fiyatlar çok artmıştı, şimdi yüzde 10 civarı düştü.
YURTTAŞIN ALIM GÜCÜNÜ AŞTI
Ancak biz bir an önce sabitlenmesini istiyoruz. Bizim için en kötü durum, fiyatların yüksek olması ya da düşük olmasından ziyade bu kadar oynak olmasıdır. Çünkü satıcılar ‘her an yükselebilir’ diyerek satmıyor. Alıcılar da ‘her an düşebilir’ diyerek almıyor. Böylece piyasadaki nakit akışı tamamen durma noktasına geliyor” diyor. Galericiler şunları söylüyor:
- İlk defa böyle bir döneme denk geldik. Dönemsel olarak satışlarda düşüş olurdu ama böyle bir piyasayı ilk defa görüyorum. Kimse ne yapacağını bilemiyor. Bundan bir buçuk yıl önce 45-50 bin TL’ye sattığımız 2016 model otomobili, şu anda 95-100 bin TL arasına satıyoruz. Yurttaş, 45-50 bin TL bir şekilde biriktirilebiliyordu ama 100 bin TL öyle bir para değil. Yurttaş araba alamaz oldu.
- 4 aydır satış yok. Satış yok ama fatura, kira gibi bütün giderler işliyor. Burada satılmayı bekleyen arabaların vergilerini ödüyoruz. Hiçbir şekilde bir destek alamıyoruz. Bayram dönüşünü de hesaplarsak 20 gün kapalı olacağız.
İkinci el satışlar da yapan Toyota Plaza Sonkar Genel Müdürü Aykan Ceylan ise iç piyasadaki faiz, döviz sorunlarının yanı sıra küresel çip sıkıntısına dikkat çekti. Sorunun eylül ayına kadar çözülmesinin mümkün olmadığını belirten Ceylan, “Bu sorundan en çok etkilenen de Avrupalı otomotiv üreticileri olacak. Mikro çip sorunu çözülünceye kadar sıfır otomobil üretiminde sıkıntılar yaşanacağı için taleplere yeterince cevap verilemeyecek gibi görünüyor. Bu sıkıntının üzerine bir de kur artışları, olmayan otomobilde fiyatları artıracak gibi görünüyor. Mayıstan itibaren sıfır ve ikinci el fiyatları el yakabilir” dedi.
KUR ARTTIKÇA ZAM KAÇINILMAZ
Kurdaki artışın tamamının otomobillere zam olarak yansıtılmadığını belirten Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Başkanı Turgay Mersin, durumu şöyle yorumluyor:
“Otomotiv üreticileri ve disbribütörleri kurdaki artışın bir kısmını mecburen zam olarak yansıttılar, ama tamamını yansıtmamak için büyük mücadele verdiler. Tam tersine, kampanyalarla vatandaşın alım gücüne destek olmaya çalıştılar. Bundan sonra otomobil fiyatlarındaki artış, diğer sektörlerde olduğu gibi kur ve ÖTV barajına bağlı. ÖTV’ye zam gelmezse ve kurda büyük dalgalanmalar olmazsa ben bir artış beklemiyorum. Kur arttığı müddetçe zam kaçınılmazdır. Üreticiler ve satıcıların yapacağı bir şey yok.”