'Pandemi organ nakli sayılarını düşürdü, ölen kişi Covid-19 ise organları kullanılamıyor'

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Organ Nakli Merkezi Koordinatörü Dr. Rahmi Baykan, Covid-19'un görülmeye başlanmasıyla birlikte hem organ bağışçılarının hem de organ nakillerinin azaldığını söyledi. Dr. Rahmi Baykan, 3-9 Kasım Organ Bağışı Haftası nedeniyle tüm duyarlı vatandaşlara bağış çağrısı yaptı.

Organ bekleyen hasta sayılarının da pandemi nedeniyle düştüğünü ifade eden Dr. Rahmi Baykan, "Organ bekleyenler yüksek risk grubundaki hastalar oldukları için pandemiden daha çok etkilendiler. Bu hastalara organ temininde güçlük çektik. Donörlerimiz azaldığı için nakillerimiz azaldı.

Nakil olmayınca hastalar organ yetmezliğinden hayatlarını kaybetti. Toplam nakil bekleyen hasta sayısı 2019 yılında 26 bin 765 iken 2020'de 23 bin 856'ya düştü. Toplam nakil sayıları ise 2019 yılında 5759 iken 2020 yılında 3851'e geriledi. Ama ihtiyaç yine de çok büyük. Biz kadavradan organ bağışı istiyoruz. Yani aileleri onay verirse beyin ölümü gerçekleşmiş kişilerden aldığımız organlarla nakil sayımızı arttırıp bekleyen hastalara umut olmak ve onlara yaşam vermek istiyoruz" dedi.

''ÖLEN KİŞİ COVİD-19 İSE ORGANLARI KULLANILAMIYOR''

Beyin ölümü tespitinde de bir düşüşün göze çarptığına dikkati çeken Dr. Rahmi Baykan, 2019'da 2 bin 300 beyin ölümü tespiti varken bu sayının Türkiye genelinde 2020 yılında 1391'e düştüğünü anlattı. Pandeminin, yoğun bakım servisindeki doluluk nedeniyle, tespitleri ciddi oranda etkilediğini belirten Baykan şöyle devam etti:

"Hastanelerde Covid-19 nedeniyle doluluk oranlarındaki artışın yanı sıra tespit süreçleri zorlaştı. Çünkü bu kişiler Covid-19 mu değil mi? Titizlikle araştırılıyor. Ölen kişi Covid-19 ise organları kullanılamıyor. 2019 yılında 619 civarındaki kadavra verici sayısı 2020 yılında maalesef 263 olarak gerçekleşmiş. Bu bekleyen hasta sayılarımız için oldukça yetersiz. Nakillere baktığımızda ise örneğin böbrek nakli 3 bin 863'ten 2 bin 500'e düştü. Toplama baktığımızda 5 bin 600 civarındaki nakil sayısı 2020 yılında 3 bin 500 ile sonlandı. Yani pandemi hem bekleyen hastalarımızda hem beyin ölümü tespitlerinde büyük bir düşüşe neden oldu. Vatandaşlar sağlık kuruluşlarından uzak kalmak istedikleri için bağışçı olmaktan vazgeçiyor."

''BAĞIŞÇILARIN YÜZDE 30'U İZMİR BÖLGESİNDEN''

Vatandaşlardan organlarını bağışlamasını isteyen Organ Nakli Merkezi Koordinatörü Dr. Rahmi Baykan, beyin ölümü gerçekleşen olgularda aile onayının önemli olduğunu belirterek, "Sağlığında organ bağışına karar verenler en yakın sağlık kurumuna gidip organlarını bağışlasın. Beyin ölümü gerçekleşen olgularda mutlaka aileye soruyoruz. Aile beyin ölümü gerçekleşen kişinin organlarını bağışladığını bilirse bunu bir vasiyet olarak görüp organların bağışlanmasına saygıyla onay veriyor. Bağışların artmasını ve bekleyen hastalara umut olunmasını istiyoruz" dedi.

Manisa, Aydın, Denizli, Kütahya, Uşak ve İzmir illerini kapsayan bölgedeki vatandaşların organ bağışı konusunda daha duyarlı olduğunu kaydeden Baykan, "İzmir bölgesi gerçekten daha duyarlı. Canlı bağışlara baktığımızda Türkiye'de bilgisayar ortamında bağış almaya başladığımızdan beri yaklaşık 569 bin civarında organlarını bağışlayan kişi var. İzmir bölgesinde ise 169 bin kişi öldükten sonra organlarının bağışlanmasına izin verdiği için kart düzenlendi. Yapılan tüm bağışçıların neredeyse yüzde 30'u İzmir bölgesinden. En kısa zamanda kadavra vericilerdeki bağışın da artmasını ümit ediyoruz" diye konuştu.

(DHA)