Şirket 5 gün sonra sessizliğini bozdu, siyanür sızıntısını doğruladı: '8 kg sızdı, hemen temizledik'

Amerika ve Kanadalı Anagold Madencilik ile Çalık Holding'in ortağı olduğu Erzincan İliç ilçesinde bulunan Çöpler Altın Madeni'nde kullanılan siyanürün atık havuzundan sızarak Fırat Nehri ve İliç Barajı'na karıştığı yönündeki iddialar gündemdeki yerini koruyor.

Siyanür havuzundaki sızıntı nedeniyle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı firmaya 16 milyon 441 bin TL idari para cezası kesildiğini ve suç duyurusu yapıldığını açıklamıştı. Altın ayrıştırma işleminin 24 saat aralıksız devam ettiği Çöpler Altın Madeni'ni işleten şirket Anagold, ise açıklama yapmak için 5 gün bekledi.

“SİYANÜR DÖKÜNTÜSÜNÜN FIRAT NEHRİ’Nİ ETKİLEDİĞİ YANLIŞTIR”

Bugün internet sitesi üzerinden bir açıklama paylaşan Anagold Madencilik, 21 Haziran günü bir döküntünün meydana geldiğini doğrulandı. Ancak şirket yaptığı açıklamada sosyal medya ve kamuoyuna yansıyan haberlerde yer alan 20 ton siyanür iddiasının gerçeği yansıtmadığını ileri sürdü.

Şirket açıklamasında, 21 Haziran gecesi seyreltilmiş siyanür içeren bir döküntünün meydana geldiği ve döküntünün hızlı bir şekilde temizlenerek olayın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bildirildiği ifade edildi. Açıklamada, “Maden sahasında gerçekleşen solüsyon döküntüsünün içerisindeki toplam siyanür miktarı yaklaşık 8 kg'dır. Sosyal medyada yer alan asılsız iddialara göre tonlarca siyanür döküntüsü olduğu ve Fırat Nehri'ni etkilediği iddiaları tamamen yanlıştır” denildi.

“MADEN TÜRK VE ULUSLARARASI MEVZUATA UYGUN İŞLETİLİYOR”

Amerika ve Kanadalı Anagold Madencilik, Çöpler Altın Madeni ile ilgili şu bilgileri de paylaştı:

“Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Anagold), Erzincan ili, İliç ilçesinde bulunan Çöpler made­nini, 2010 yılından bu yana, Türk ve uluslararası mevzuata uygun ve güvenli bir şekilde işletmektedir.

Türk çevre, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, Avrupa Birliği direktifleri ile uyumlu olup, standartları çok yüksek düzeydedir.

Madenin ve tesislerin güvenli bir şekilde işletilmesi, Anagold çalışanları tarafın­dan yakından izlenmekte ve ilgili resmî kurumlar tarafından da ayrıca denetlenmektedir.

Anagold, her zaman ilgili mevzuata uygun çalışan, dünyanın en iyi uygulamalarını hayata geçiren ve standartları en üst düzeyde olan bir Türk maden işletmesidir.

“BU DURUM KAMUOYUNU ENDİŞEYE SEVK ETMEKTE”

Anagold'un faaliyetleri ile ilgili bazı yanlış bilgiler kasıtlı olarak yayılmaktadır. Maalesef gerçeklerle ilgili yaratılan kafa karışıklığı, şahsi mali avantaj sağlamaya çalışan kişilerin yaptığı yanlış ve kasıtlı bilgilendirmelerin bir sonucudur.

Bu durum, kamuoyunu da gereksiz şekilde meşgul etmekte ve endişeye sevk etmektedir. Bilgilerin doğruluğunu teyit etmede başarısız olan, bunu umursamayan ve yanlışları tekrarlamayı sürdüren kişiler tarafından yanlış bilgilerin yayılması sorumsuzluktur.

Ana­gold, açık ve şeffaf iletişimi benimseyen, uygulayan ve taahhüt eden bir kuruluş olarak talep edenlere gerçek verileri temin etmektedir. Daha da anlaşılır olması açısından, bazı önemli çevresel ve sürdürülebilirlik unsurları hakkındaki gerçeklerin açıklaması aşağıdaki gibidir.”

“ATIK DEPOLAMA TESİSİ DÜNYA STANDARLARINDADIR”

Maden sahasında bulunan Atık Depolama Tesisinin (ADT) dünya stan­dartlarında inşa edildiği belirtilen açıklamada,

“ADT bir kütle dolgu barajıdır, yani duvarı sıkıştırılmış kaya ile inşa edilmiştir. Duvar tamamen sağlam bir temel üzerine inşa edilmiş olup, o kadar kalındır ki; duvarın kendisi, duvar arkasında depolanan atıklardan daha ağırdır. Bu tip ADT’ler son derece güvenlidir ve depremlere dayanacak şekilde tasarlanmıştır. Tasarımlar, uluslararası ve Türk uzmanlar ile profesörler tarafından gözden geçirilmiş, modellenmiş ve test edilmiştir.

ADT’nin tasarlandığı şekilde inşa edilmesini sağlamak için. ADT’nin yapımı sırasında, inşaat faali­yetleri bağımsız bir mühendislik firması tarafından denetlenmiştir. Hem inşaat faaliyetleri hem de bağımsız mühendislik firması tarafından gerçekleştirilen kalite kontrolleri, T.C. Çevre. Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının sürekli gözetimi altındadır”

Atık Depolama Tesisisnde herhangi bir hasar veya sızıntı mevcut olmadığının belirtildiği şirket açıklamasında,

“Tüm madencilik ve proses operasyonlarının (ADT dâhil) çevresindeki yüzey ve yeraltı suları düzenli olarak izlenmekte ve örneklenmektedir. Yüzey ve yeraltı sularında hiçbir zaman kirlenme söz konusu olmamıştır.

T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından uzmanlar Anagold’un su kalitesi izleme programını ve sonuçlarını düzenli olarak incelemektedir. Hiçbir proses veya maden atığı, çevreye veya nehre atılarak bertaraf edilmemektedir.

Proses son­rası ortaya çıkan öğütülmüş kayaya maden atığı adı verilmektedir. Maden atıkları, ADT’ye gitmeden önce nötralize edilmekte olup, gönderilen çamur zararsızdır.

ADT’de sülfürik asit bulunmamaktadır ve çamur içerisindeki siyanür de nötralize edilmektedir. Bu atık aslında asidik olmayıp, tam tersi hafif alkali niteliktedir. Maden sahasından asla siyanür deşarjı olmamıştır. Maden sahası içinde döküntüler olursa, bunlar nötralize edilir, temizlenir ve derhal ilgili kurumlara bildirilir.

“DÖKÜLEN SİYANÜR MİKTARI 8 KİLOGRAM”

21 Haziran 2022 günü maden operasyon sahasında seyreltilmiş siyanür içeren bir solüsyon dökün­tüsü meydana gelmiştir. Döküntü hızlı bir şekilde temizlenmiş ve bu olay derhal T.C. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bildirilmiştir.

Maden sahasında gerçekleşen solüsyon döküntüsünün içerisindeki toplam siyanür miktarı yaklaşık 8 kg'dır. Sosyal medyada yer alan asılsız iddialara göre tonlarca siyanür döküntüsü olduğu ve Fırat Nehri'ni etkilediği iddiaları tamamen yanlıştır.

Atmosfere siyanür deşarjı yoktur. Siyanürle işlem yapılmayan otoklavlardan gerçekleşen emisyo­nun, mevzuata uygun olup olmadığının teyit edilmesi için T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca görevlendirilen akredite laboratuvarlar tarafından ölçümler yapılmakta ve sonuçlar aynı Bakanlık tarafından incelenip onaylanmaktadır. Onaylanmış 2. Kapasite Artışı ÇED'i, madenin mevcut alanından yaklaşık 60 hektar bir genişleme­ye izin vermektedir.

“BUGÜNE KADAR 1.75 MİLYAR ABD DOLARI YATIRIM YAPTIK”

Anagold, Çöpler Altın Madeni'ne bugüne kadar 1.75 Milyar ABD doları yatırım yaparak, ülkemize kazandırdığı tesis ile yöre halkına ve Türkiye ekonomisine büyük katkılar sağlamıştır. Topluma, çalışanlara ve çevreye gösterilen özen, Anagold’un temel değeri olup, madenin kurulumu ve işletilmesi bu esas üzerine tesis edilmiştir.

Anagold’un; üstün performansı nedeniyle 2021 yılında uluslararası bağımsız bir kurum olan SME (Madencilik. Metalürji ve Arama Derneği) tarafından iş sağlığı ve güvenliği alanında operasyonel mükemmellik ödülüne layık görülmesi, dünya madencilik endüstrisindeki en düşük işçi yaralanma oranlarından birine sahip olması, Anagold Sosyal Kalkınma Fonu da (Anagold-SKF) dâhil olmak üzere toplum eğitimi, sağlığı, altyapısı, spor ve kültürel faaliyetler konularında büyük katkılar sağlaması gibi birçok gurur verici katkısı ve başarısı mevcuttur.

“SPOR, TARIM SAĞLIK VE EĞİTİME 1.6 MİLYAR DOLAR AYIRDIK”

Anagold, 2018 yılından bu yana SKF aracılığıyla tarım, sağlık, eğitim gibi birçok alanda sürdürülebilir gelir fırsatlarını destekleyen programlar için bugün itibariyle 1.6 Milyon ABD doları ayırmıştır. SKF, maden­cilik faaliyetlerinin sona ermesinden sonraki dönem için kalkınma ve iş birliğini, beceriyi, uzmanlığı ve gelir getirici faaliyetleri destekleyerek tüm yöre halkının madenden bağımsız olarak güçlendiril­mesini amaçlamaktadır.

Anagold, devletten sonra bölgedeki en büyük işveren ve yatırımcı olup, ilgili mevzuat ve uluslararası standartlara tamamen uygun bir şekilde faaliyetlerini sürdüreceğini taahhüt ederek, Türkiye ekono­misine ve yerel ekonomiye değer katmaya devam edecektir.”

MÜCADELE ETTİĞİ İÇİN "EMEKLİLİĞİNİ YAKARIZ" TEHDİDİ ALDI

Konunun yıllardır takipçisi olan ve maden sahasının yakınlarındaki bölgede yaşayan Sedat Cezayirlioğlu, Yeşil Gazete’ye şirketin altın madeni için birden çok Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporu çıkarıldığını, Erzincan Belediyesi dahil bölgede sorumlu kamu kuruluşlarının siyanür üretilen madene şirketin CEO’sundan daha özenle yaklaştığını, şirketin bölgede yaşayan vatandaşlara ‘sus payı’ olarak milyonlarca lira verdiğini, kendisine sırf mücadele ettiği için “Emekliliğini yakarız” diye tehditler yağdırıldığını anlatmıştı. Cezayirlioğlu, evlerine 180 metre yakınlıktaki atık barajının inşaatına başlandığında öğrendiklerini, ardından konuyla ilgili 2017’da dava açtıklarını ifade etmişti.

Cezayirlioğlu daha sonra SoLHaber'e açıklama yaparak "Bu sürece sessiz kalmadığım için başıma gelmeyen kalmadı. Hayatımda mahkeme yüzü görmemiş insanım, son on yılda kaç defa dava açıldığını saymıyorum artık. Ama haklıyız. Şahsi bir menfaatimiz yok. Hatta susayım desem cebime parayı sıkıştırırlar çıkar giderim buradan, kimse de umurumda olmaz. Ama çocuklarımın yüzüne nasıl bakarım sonra? Nasıl başımı yastığa koyarım gönül rahatlığıyla? Bu mesele memleket meselesi. Herkesin uyanması lazım. Herkesin bu konuyu gündem etmesi, büyütmesi lazım" demişti.

SIZINTI OLURSA BARAJLARIMIZI KAYBEDERİZ

Ceyazirlioğlu "Bakın burası açık bir havuz. Normalde kapalı olması gerekiyor. Dünya standartlarında bu işler yer altında özel tanklarla muhafaza edilmesi gerektiğini söylüyor. Hatta bunu solumak bile birinci dereceden kanser sebebi. Hadi bunu geçtim, burası Fırat Nehri'ne 300 metre uzaklıkta sadece. Sızıntı olma ihtimali çok yüksek. Bir depremde, bir toprak kaymasında, benzeri bir doğa olayında buradaki siyanürün ve sülfürik asitin nehre karışma ihtimalini düşünebiliyor musunuz? Keban ve Atatürk barajlarının siyanürle dolması ne demek oluyor farkında mı insanlar? Bu nehrin aktığı hat boyunca tüm tarım arazilerini unutalım. O toprakların tekrar tarıma elverişli hale gelmesi için insan ömrünün geçmesi gerekecek?" açıklamalarıyla konunun önemini vurgulamıştı.

ÖLÜM YAĞIYOR

CHP Tunceli Milletvekili Polat Şaroğlu, CHP Erzincan İl Başkanı Ayhan Doğan ve beraberindeki heyet maden alanında inceleme yapıp yöne halkıyla görüşmüştü.

Kimyasal atık göletlinin bulunduğu bölgede Halk TV muhabiri Ferit Demir'e konuşan CHP Tunceli Milletvekili Polat Şaroğlu Türkiye’nin büyük bir çevre felaketi ile karşı karşıya olduğunu söylemişti.

Şaroğlu, "Burada insanların hangi şartlarda yaşadığını bu coğrafyanın karşı karşıya olduğu büyük tehlikeyi yerinde görüyoruz. Bölgemizde yaşanacak bir doğa katliamını durdurmak bir duyarlılık oluşturmak için buradayız" demişti.

CHP’li Şaroğlu, aralarında siyanür ve sülfürik bulunan 38 kimyasal maddenin bu gölette depolandığını belirterek, "Altın üretiminden sonra elde edilen sıvı kimyasalları buraya taşıyorlar. Oysa siyanür ve diğer kimyasalların yerin yüzlerce metre altında depolanması gerekirken daha az masraflı olduğu için yaklaşık 200 futbol sahası büyüklüğüne denk gelen bir gölet kurulmuş ve elimize gelen bilgilere göre burayı büyütüyorlar. 600 futbol sahasına denk gelecek şekilde genişleyecek şu anda da yapımı devam ediyor. Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir çalışma yok ikinci bir örneği yer yüzünde yok. Amerikan şirketlerinin AKP hükümeti üzerinde kurdukları çıkar hesaplarında toprağımızın ve insanlarımızın geleceği yok ediliyor" ifadelerini kullanmıştı.