Talih kuşu yurttaşa değil Varlık Fonu’na kondu
Şans oyunları oynatma yetkisini Demirören Holding’e bırakan Milli Piyango’nun yılbaşı özel çekilişinde, 100 milyon TL’lik büyük ikramiyenin çıktığı dört biletten üçü satılmadı. Satılmayan üç biletin ikramiye tutarı Türkiye Varlık Fonu’na aktarıldı.
Bir geceyarısı KHK'si ile önce Varlık Fonu'na, oradan da Demirören Holding’e devredilen Milli Piyango’nun ‘yılbaşı özel çekilişi’ yine şaşırtmadı. Milli Piyango'nun yılbaşı ikramiyesinde bu yıl büyük ikramiye “9-8-8-4-7-5-7” rakamlarının bulunduğu çeyrek bilete isabet etti. Ancak diğer üç çeyrek biletin satılmadığı bildirildi. Böylece 75 milyon liralık ikramiye tutarı Türkiye Varlık Fonu'na (TVF) kaldı. Daha önce yapılan bilgilendirmelerde ise, yılbaşı çekilişinde büyük ikramiyenin satılmayan bilete çıkması durumunda tekrar çekiliş yapılacağı belirtilmişti.
Çekilişi gerçekleştiren Demirören Holding iştiraki Sisal Şans'tan yapılan açıklamada, “Milli Piyango tarihinde bugüne dek verilen en yüksek miktar olan 100 milyon TL’lik büyük ikramiye satılan tek bir çeyrek bilete çıktı. 25 milyon TL kazanan talihlimizi tebrik ediyoruz. Milli Piyango özel yılbaşı çekilişinde büyük ikramiye Manisa, Akhisar’dan alınan bilete isabet etti. Herkesin şansı olmaktan çok mutluyuz” denildi.
YİNE KASA KAZANDI
Milli Piyango'da büyük ikramiye çıkan çeyrek biletlerden üçünün satılmaması Twitter'da en çok konuşulan konulardan birisi olurken CHP Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz konuyu BirGün’e değerlendirdi.
Milli Piyango’nun yılbaşı çekilişinde yine kasanın kazandığını belirten CHP’li Yavuzyılmaz, “100 milyon liralık büyük ikramiyenin 75 milyon lirası kasaya kaldı. Burada daha önce Milli Piyango İdaresi’nin kanununa göre, yılbaşı çekilişlerinde satılan bilete ikramiye çıkana kadar çekiliş devam ediyordu. Burada ise çeyrek bilete çıktığı için bu çekiliş geçerli ancak en düşük ikramiyenin dağıtılma durumu ortaya çıktı. Çünkü dört çeyrek biletten üçü satılmayan bilet. Bu da vatandaşların şans oyunlarına eskisi kadar rağbet etmediğinin göstergesi” diye konuştu.
KAYBEDEN YURTTAŞ
Aslan payının TVF ve Sisal Şans’a kaldığı, küçük payın ise yurttaşa bırakıldığına dikkat çeken CHP’li vekil, “Süreç şöyle işliyor, Sisal Şans yaptığı şans oyunu çekilişlerinde topladığı hasılatı tümüyle Varlık Fonu’na aktarıyor. Türkiye Varlık Fonu da vergi ödemelerinden sonra kalan tutarın yüzde 9 buçuğunu Sisal Şans’a aktarıyor. Dolayısıyla büyük ikramiye tutarları kasaya kaldıkça hasılat arttığı için hem Türkiye Varlık Fonu hem de Sisarşars kazanmış oluyor. Burada yine tek kaybeden vatandaş” ifadelerini kullandı.
CHP Milletvekili Veli Ağbaba da “Çivisi çıkmış Türkiye’de hukuk kalmadı, keyfi bir yönetim var” dedi ve ekledi: “Allah bilir piyangonun kime çıkarılacağına da karar verilmiştir. Yandaşlara devredildi; KDV kaldırıldı. Vatandaşa umut satıp, sonra fakir fukaranın umudunu kullanan bir anlayışla karşı karşıyayız.”
İKRAMİYE SATILMAYAN BİLETLERE
Milli Piyango İdaresi’nin verilerine göre, son beş yılda satılmayan biletlere 887 milyon 580 bin liralık ikramiye isabet etti. 2019 Yılbaşı Özel Çekilişi’nde 70 milyon TL’yi kazanan biletin “zaman aşımına” uğradığı duyurulmuştu. Milli Piyango lisansı 2017’de 49 yıllığına TVF’ye devredilmiş, daha sonra hasılat paylaşımı modeliyle Demirören Holding iştiraki olan Sisal Şans Dijital ve İtalyan ortağıyla hizmet alım sözleşmesi imzalanmıştı. Devlete bağlıyken yüzde 18 KDV alınan Milli Piyango’nun TVF tarafından 10 yıllığına Sisal ortaklığına kiralanmasıyla KDV oranı da sıfırlanmıştı.
USULSÜZLÜKLER SAYMAKLA BİTMİYOR
Tam 80 yıl boyunca ülkedeki şans oyunlarını düzenlemekle sorumlu olan ve bu yılbaşında oyunların özel şirkete devredilmesiyle yalnızca ‘denetleme’ yetkisi elinde kalan Milli Piyango İdaresi’ndeki kusurlu işlemler, Sayıştay raporlarında yer bulmuştu. Sayıştay, kurumun 8 yıl boyunca canlı yayımlaması gereken şans oyunlarını yayımlamadığını, herhangi bir karar almak için ‘toplantı’ yeter sayısının bile bulunmadığını tespit etti.
TARTIŞMALARIN ODAĞI: TÜRKİYE VARLIK FONU
Devlete kaynak yaratmak iddiasıyla 2016’da faaliyete geçirilen TVF, tartışmaların odağında yer alıyor. 2018 yılında AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan'a bağlanan fonun zarar ettiği iddiaları zaman zaman gündeme gelirken fonun faaliyetlerinin şeffaf olmaması ve katlanan borçları eleştiri konusu. Fonun 2019’da kamu şirketlerinin değerini artırmak yerine, inşaat ve enerji sektöründeki kimi borçlu şirketleri kurtarmak için kullanılması tepkilere neden olmuştu. Milli Piyango ve Türkiye Jokey Kulübü tarafından düzenlenen çekiliş ve yarışların lisansları da Varlık Fonu’na devredilmişti. Fonun tüm varlıkları devlete ait şirket, banka, gayrimenkul ve sermayeden oluşmasına rağmen 'kamu kuruluşu' statüsünde değil. Özel hukuk hükümlerine tabi olan TVF’nin denetimi de Sayıştay tarafından değil, bağımsız denetçiler tarafından gerçekleştiriliyor. Bugüne kadar Varlık Fonu’na Hazine’den 3,7 milyar TL’lik kaynak yaratıldı.