Tek tek incelendi... Sırları ortaya çıktı

Videoların neredeyse tamamında fenomenlerin; duygularından, kişisel deneyimlerinden, geçmişlerinden bahsettikleri; çekimleri evlerinde, bahçelerinde veya doğal ortamlarda yaptıkları; izleyicilerle doğrudan göz teması kurup, konuşmalarına günlük sohbete başlar gibi başlayarak, hal hatır sordukları tespit edildi.

Video paylaşım sitelerinden YouTube, 1,47 milyarı aşan izleyici sayısı, her dakika yüklenen 400 saatlik video, her ay izlenen 6 milyar saat video ile 18 ile 49 yaş aralığındaki 10 kişiden 8’inin izlediği, kendi fenomenlerini ortaya çıkaran mecra oldu. Yaşar Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla ilişkiler ve Reklamcılık Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Ferah Onat ve Öğretim Görevlisi Dr. Göker Gülay, izleyicilerin derin bağ kurdukları YouTube videolarının nasıl özellikler taşıdığını ortaya çıkarmak için araştırma yaptı. Araştırma ile bu videolardaki parasosyal etkileşim öğelerinin belirlenmesi, sınıflandırılması ve ne kadar sıklıkla kullanıldığının ortaya çıkarılması hedeflendi. Bu kapsamda, Türkiye’deki en az 100 bin takipçiye sahip ve son 1 yıl içinde en az 20 içerik paylaşmış 10 YouTube kanalındaki 85 video incelendi. Seyahat, makyaj- güzellik- moda, hobi, ürün inceleme, bilim- teknoloji, sohbet, aile- çocuk kategorilerinde; Enes Batur, Orkun Işıtmak, Uras Benlioğlu, Merve Özkaynak, Danla Bilic, Meryem Can, Duygu Özaslan, Duygu Köseoğlu, Gurbetçi Aile ve İlkay Zaman’ın YouTube kanalları incelendi.

İZLEYİCİLERLE NASIL ETKİLEŞİM KURUYORLAR?

Araştırma hakkında bilgi veren Doç. Dr. Ferah Onat, "YouTube ünlüsü olarak adlandırılan dijital içerik üreticilerini ele alan bu araştırmada, ünlülerin izleyicileri ile kurdukları parasosyal etkileşimi neden ve nasıl oluşturmaya çalıştıklarını tespit etmeye çalıştık. Araştırma kapsamında en çok izlenen sekiz ve paylaşımlarıyla farklılık yaratan iki YouTube ünlüsünün videoları parasosyal etkileşim unsurları açısından analiz edildi. Diğer bir deyişle, izleyicilerin çok izlediği, derin bağ kurdukları tipteki videoların nasıl özellikler taşıdığını ortaya çıkarmak için uğraştık" dedi.

GÖZ TEMASI, GÜNDELİK DİL VE DUYGULARIN DIŞA VURUMU ETKİLİ

Araştırma sonuçlarından örnekler veren Dr. Gülay, "Örneğin bir YouTube ünlüsünün, videolarında kişisel deneyimlerinden, geçmişinden bahsetmesi, duygularını dışa vurması gibi şeyler izleyici ile olan etkileşimlerini ve bağlarını çok arttıran bir durum. İzleyicilerin çok izleyip derin bağ kurdukları videoların neredeyse tamamında, YouTube ünlülerinin yüzde 95,3 oranında duygularından söz ettikleri, bunları sözel, davranışsal ya da her iki biçimde birden dışa vurdukları gözlendi. Bulgularımızda, videoların yüzde 96,5’inde izleyiciler ile doğrudan bir göz teması kurulduğu görülüyor. Yüzde 92,9 oranla konuşmalara gündelik bir sohbete başlar gibi başlanıyor, hal hatır soruluyor. En yüksek oranda kullanımın duygu paylaşımı, göz teması ve günlük dil gibi unsurların olması, YouTube ünlüleriyle yüz yüze konuşuyormuşçasına etkileşime girmeyi kolaylaştıran, destekleyen ve izleyicide bağımlılık haline getiren en önemli davranışlar olarak ortaya çıktı" diye konuştu.

ÇEKİM İÇİN DOĞAL VE GÜNDELİK MEKANLAR TERCİH EDİLİYOR

Videonun çekildiği yerin, dekorun doğal ve gerçekçi olmasının, samimiyet hissini artırdığı için parasosyal etkileşimi de yükselttiğini kaydeden Dr. Gülay, "Videoların yüzde 83,5’i içerik üreten kişinin evinde, bahçesinde veya yaşadığı bölgeye çok yakın mekanlarda çekilmiş. Diğer yandan videoları izleyen kişilerin önerilerine, fikirlerine ve eleştirilerine değer verildiğinin hissettirilmesi videoların etkileşim düzeyini oldukça arttıran bir başka faktör. Sonuç olarak izleyicinin kendini rahat hissedeceği, kendisiyle yüz yüze iletişimin tüm özelliklerini kullanarak iletişim kuran, keyif aldığı müzikler kullanan YouTube ünlülerinin, parasosyal etkileşim öğelerini etkin biçimde kullandıkları görülüyor. Bu da videoların izlenme, yorum vb. sayılarına olumlu olarak yansıyor" dedi.