TTB Başkanı Fincancı'dan mahkemenin '5 dakikada 1 randevu' kararına ilk yorum

Merkezi Hekim Randevu Sistemi’ndeki randevu aralığı 'hasta yoğunluğu' gerekçesiyle 5 dakikada 1 randevuya düşürülmüştü. Türk Tabipleri Birliği ve tabip odaları uygulamaya tepki göstermiş ve birçok ilde basın açıklaması yapmıştı. Tepki çeken düzenleme, idare mahkemelerine de taşınmıştı. Sağlık Bakanlığı ise Fahrettin Koca'nın imzası ile 81 ile MHRS genelgesi yayımlamış ve genelgede, "Kamuoyunda gündem olduğu gibi 5 dakikada bir muayene yapıldığı şeklindeki söylentilere sebep olacak uygulamalardan sakınılmalıdır." ifadelerine yer vermişti.

MAHKEME YÜRÜTMEYİ DURDURDU

Eskişehir 1. İdare Mahkemesi, şehir hastanesinde beş dakikada bir hastaya randevu verilmesi işlemine ilişkin Eskişehir Tabip Odası tarafından açılan davada 9 Aralık 2021 günü yürütmenin durdurulmasına hükmetti.

Karar sonrası ulaştığımız Türk Tabipleri Birliği (TTB) Başkanı Şebnem Korur Fincancı, kararı çok olumlu bulduklarını söyledi.

"BAKANLIKLA GÖRÜŞEMEDİK"

Bu süreçte bakanlıktan randevu alamadıklarını ve görüşme taleplerinin yanıtsız kaldığını ifade eden Fincancı, "Bakanlıkla bir görüşme yapabildiğimizi söylemek mümkün değil. Bununla ilgili bakanlığın bir direnci var. Biz açıklamalar yaptıkça ya da başvurularımız oldukça bakanlık da bir açıklama yapma ihtiyacı duyuyor. 5 dakikada 1 randevuyla ilgili sorumluluk da almamışlardı." dedi.

"KARAR ÇOK OLUMLU"

Yürütmeyi durdurma kararı çok olumlu bir karar. Gerekçesi de çok kıymetli. Tam da sağlık hizmetini gören bir yerden, hekimlik uygulamalarının nasıl olması gerektiğini kavramış bir bakış açısıyla gerekçe yazılmış. Bu kararı veren mahkeme üyelerini kutluyorum. Biz uzun yıllardır hekimlik uygulamalarının nasıl olması gerektiğini, özellikle hasta-hekim ilişkisinde güven kurmaktan hastanın bu güvenle yakınmalarını paylaşabilmesinin ve ardından bütünlüklü bir muayene ve değerlendirmenin gereksiniminden söz ettik ve anlatmaya çalıştık. Bunun yankı bulmuş olması bizim için değerli.

Hekimlerin çalışma koşullarını ağırlaştıran, günlük hasta sayısı üzerinden yaptıkları işin değerlendirilmesine dayanan performans sisteminin ne kadar tehlikeli olduğunu hatırlatan Fincancı, kararın hekimliğe dair önemli bir karar olduğunu ve TTB'nin sözlerini de doğrular nitelikte olduğunu sözlerine ekledi.

Fincancı, bakanlığın 5 dakikada 1 randevu uygulamasını yerellerde idarecilerin tasarrufundaymış algısıyla hayata geçirdiğini ve sorumluluk almadığını kaydetti. Fincancı, idarecilerin de hekim olduğunu ve hekimlik etik değerleri açısından bunun sorun olduğunu da hatırlattıklarını söyledi.

"BU KARARI UYGULAMAK GEREKİYOR"

Fincancı, bundan sonraki sürecin nasıl olacağını ise şöyle anlattı:

"Meslektaşlarımız, bu uygulama içinde olan başhekimliklere dilekçeyle başvurabilir. Biz de Türk Tabipleri Birliği olarak 5 dakikada 1 randevu olamayacağına dair uyarmıştık. Bu kararı uygulamak gerekiyor. Yürütmeyi durdurmanın iptali için karşı dava olabilir. Böyle bir durumda dava bölge idare mahkemesine gider, ancak sağlık otoritesi buna nasıl itiraz edebilir, karşı dava açabilir onu bilemiyorum. Çünkü bu gerçekten hekimlik ve sağlık ortamını bozucu tüm bu adımların ifşa olması anlamına gelir."

KARARIN GEREKÇESİ

Eskişehir 1. İdare Mahkemesi'nin aldığı kararın gerekçesinde hem düzenlemede herhangi bir bilimsel temel ve kamu yararı olmadığına, hem uygulama sonrası hekimler ile hastalar arasında yaşanan sorunlara, hem de 'hasta yoğunluğu'nun bir gerekçe sayılamayacağına dikkat çekildi.

Kararda şu ifadeler yer aldı:

“Olayda, her ne kadar davalı idare tarafından MHRS üzerinde 10 dakikada 2 hastaya randevu verilmesi sistemine geçilmiş ise de, bu sisteme geçilmesi öncesinde bir hekimin bir hastayı tedavi etmesi için gerekli olan makul sürenin tespiti yönünde herhangi bir somut araştırmanın yapılmadığı, bu hususta herhangi bir bilimsel rapor alınmadığı, hastanın muayene edilmesi, tedavinin planlanması ve bu planın hastaya aktarılmasını kapsayan sürecin 5 dakikalık bir zamanda yapılmasını öngören dava konusu işleme hasta yoğunluğunun giderilmesinin haklı gerekçe teşkil etmediği, anılan uygulamanın yürürlüğe girmesinden sonra uygulamada hekimler ile hastalar arasında sorunlar yaşandığı, bu sorunların hekimler tarafından davalı idareye yansıtıldığı, yine anılan uygulamaya geçilmesi halinde hekimlerin günlük muayene edeceği hasta sayısının artacağı hususları da göz önüne alındığında, herhangi bir bilimsel veriye dayanmaksızın salt takdir yetkisi kapsamında tesis olunan dava konusu işlemin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır. Öte yandan; hukuka aykırılığı açık olan dava konusu işlemin uygulanmaya devam edilmesi halinde, kamu sağlığının etkileneceği, dolayısıyla kamu sağlığı açısından maddi ve manevi yönlerden telafisi güç zararlar doğacağı açıktır.”