Türkiye, alkolden en çok vergi alan ülkeler arasında üstlerde
1 litre rakıdaki vergi oranı ürün fiyatına göre yüzde 234’e çıktı. Türkiye’nin OECD’ye göre alkollü içkideki maktu ÖTV sıralamasında dünya 6’ncısı olduğunu belirten Bingöl, “ÖTV iktidarlar için tüketici tercihlerini etkilemek adına iyi bir araç” dedi.
Son 10 yılda rakıda yüzde 443, birada ise yüzde 365 artan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranı, Türkiye'yi alkollü içecek vergisi liginde 6'ncılığa taşıdı. Türkiye, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) 2018'de yaptığı araştırmaya göre, 1 litre alkollü içecekte alınan 50.52 dolar maktu ÖTV'yle İzlanda, Norveç, Avustralya, İsveç ve Finlandiya'nın ardından OECD listesinde 6'ncı sıraya yerleşti.
GELİR DÜŞÜK
Vergi uzmanı ve Başkent Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Ozan Bingöl, son düzenleme ile alkol oranı yüzde 45 olan bir 70'lik rakıdaki vergi oranının ürün fiyatına göre yüzde 234 olduğunu belirterek, “Yani 70'lik rakıdaki ÖTV tutarı alkol oranının iki katından fazla” dedi.
Dünyada da ÖTV'nin KDV matrahına dahil edildiğine dikkat çeken Bingöl, “Ancak bazı ülkelerde KDV oranları düşükken bazı ülkelerde ise milli gelir yüksek olduğu için bizden daha iyi durumdalar. Çünkü birçok ülkede kişi başına milli gelir 30-40 bin dolarlarda seyrediyor. Oysa bizde 9 bin dolar civarında” dedi.
YÜZDE 443 ARTTI
Dr. Bingöl'ün yaptığı hesaplamaya göre, 1 litre rakıda 2010 yılında 51.48 lira olan ÖTV tutarı 3 Temmuz'da yüzde 6.89 oranında artırılarak 279.29 liraya çıktı. Böylece son 10 yılda vergi artışındaki oran yüzde 443 oldu. Birada da 2010 yılında litre başına maktu ÖTV 0.44 kuruş iken bugün 2.04 TL oldu. Yani son 10 yılda vergideki artış oranı yüzde 365'e ulaştı.
ÖTV İKTİDAR İÇİN EN VERİMLİ VERGİ
2010-2019 yıllarında sadece alkol ürünlerinden 74 milyar lira ÖTV geliri tahsil edildiğini, KDV dahil edildiğinde toplam 87.3 milyar lira dolaylı vergi toplandığını belirten Dr. Ozan Bingöl, ÖTV'nin verimli ve idaresi kolay bir vergi olduğunun altına çizdi. Öteden beri ÖTV'nin vergi idarelerinin gözdesi olduğunu ve olmaya da devam ettiğini belirten Bingöl, “ÖTV, aynı zamanda tüketici tercihlerini doğrudan etkileme gücüne sahip bir vergidir. Bu nedenle özellikle alkol ve tütün gibi ürünlerde fiskal (gelir) amacının yanında bu ürünlere olan talebi azaltmada da bir politika aracı olarak kullanılmaktadır. Ayrıca unutmamak gerekir ki, sadece 2006-2019 döneminde ve sadece ÖTV'den 1 trilyon 176 milyar TL bütçe geliri elde edildi” dedi.