Türkiye için tehlike çanları: Sofraya zam yağacak

Türkiye’nin tarımda yaşadığı sorunlar büyüyor. Patates, soğan, süt derken sırada buğday var. Hasat dönemi yaklaşan buğdayı bu yıl kuraklık vurdu. Özellikle Güneydoğu ve Doğu Anadolu’da afet halinin oluştuğu belirtilirken kuraklık nedeniyle rekoltede 1.5 milyon tona yakın düşüş olması bekleniyor.

Maliyet artışları ve borç yükü nedeniyle zorda olan çiftçi önümüzdeki günlerde Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) açıklayacağı taban fiyatı bekliyor. Beklenti 2.20 TL.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) geçen hafta Türkiye’de yaşanan kuraklığa dikkat çeken bir risk raporu yayımladı.

Cumhuriyet'ten Ali Can Polat'ın haberine göre, 22 ilde tarımsal kuraklığın yaşandığının belirtildiği raporda, Güneydoğu ve İç Anadolu bölgeleri ilk sıralarda yer aldı. Ayrıca Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bu yıl yağışlar yüzde 40 azalmış durumda. Önceki yıllara göre ise mart ayında yüzde 56’lık bir azalma söz konusu.

Türkiye’de bu yıl 19 milyon ton buğday rekoltesi beklenirken yeterli yağış olmaması nedeniyle rekoltenin 18 milyonun altına düşmesi bekleniyor. Bu da geçen yıla göre 1.5-2 milyon ton daha az üretim demek ve bugünlerde açıklanacak taban fiyatlar için önemli bir veri anlamına geliyor.

Araştırmayı yapan TZOB’un başkanı Şemsi Bayraktar, kuraklıktan etkilenen üreticilerin ayakta kalabilmesi için desteklenmesi gerektiğini belirterek “Üreticilerimizin kredi borçları uzun vadeli faizsiz ertelenmelidir” diye konuştu.

RAPOR AÇIKLANMADI

Hasat dönemine yakın aylık buğday gelişim raporu yayımlayan Ulusal Hububat Konseyi ise kuraklık nedeniyle “Nisan Ayı Buğday Gelişim Raporu”nu açıklamama kararı aldı. Başkan Özkan Taşpınar şöyle konuştu:

“Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu Bölgesi’nde bir sıkıntı olduğu aşikâr. Bu bölgelerde her şey yağışların durumuna bağlı. Mayıs ayındaki yağışlara göre her şey değişebilir. Biz de bu dönemde açıklanacak olan buğday fiyatını ve buğday ithalatındaki fiyatları manipüle etmemek için bu ay rapor açıklamama kararı aldık.”

MAKARNADA İTHALAT ŞART

Üreticilerin de çiftçilerle görüştüğünü ve kuraklık sorununun aşikâr olduğunu söyleyen Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği (TMSD) Başkanı Abdulkadir Külahçıoğlu ise üretim için ithalata yönelmek zorunda kalacaklarını belirtti ve şunları söyledi:

“Ancak nihai durumun belli olması için önümüzdeki bir haftalık yağışları beklememiz lazım. Kuraklığın en çok vurduğu bölgelerden olan İç Anadolu ve Güneydoğu, makarnalık unun en çok üretildiği bölgelerdi, buradaki kuraklık morallerimizi bozdu.

İç piyasada buğdayın az olması bizi ithalata yöneltiyor. Dövizin yüksekliğini de göz önüne alınca fiyatlarda bir yükselme kaçınılmaz olacak. Sanayicinin de üreticinin de önünü görebilmesi için taban fiyatların bir an önce açıklanması gerekiyor.”

RUSYA VE UKRAYNA’DAN İTHALAT ZOR

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Remzi Baki Suiçmez ise kuraklığın ciddi boyutlara ulaştığını ve kuru tahıl üretiminde büyük düşüşler yaşanacağını söyledi.

“Özellikle buğdayda Türkiye’nin kendine yeterliliği 2018-2019 döneminde yüzde 104 iken, 2019-2020 döneminde yüzde 94’e düşmüştü. Şimdi bu yıl kuraklık nedeniyle bu oran daha da düşecek. Rekoltenin ortalama 2 milyon tonun üzerinde azalarak 18 milyon tonun altına düşmesini bekliyoruz” diyen Suiçmez şöyle konuştu:

“Bu tür durumlar için ülkelerin stokları olur. Ülkemizde maalesef Toprak Mahsulleri Ofisi stok rakamlarını açıklamıyor. Doğal olarak biz de net bir çıkarım yapamıyoruz. Şu anda ülkemizde ne kadar stokumuz olduğunu bilmiyoruz.

Rekoltemiz düşecek, yurtdışında fiyatlar yüksek, ithalat yaptığımız Rusya, Ukrayna gibi ülkeler ise sınırlamalar getirdi.

Bütün bu göstergeler ışığında bakınca maalesef tüketici bu yıl zamlı fiyatlarla karşılaşacak ve yalnızca buğdayda değil, birçok kuru tahıl ürününde artış yaşanacak. Yapılacak tek şey kendi çiftçimizi desteklemek ve sulama sistemlerini değiştirmek olmalı.”