'Türkiye yeniden Batı'ya mı yönelecek' sorusuna ilk yanıt: Ankara, S-400'lerin alternatifini buldu

GERÇEK GÜNDEM - BARIŞ KAYGUSUZ

Türkiye, ABD'den gelen S-400'leri Ukrayna transfer etme teklifini kesin bir dille reddederken, bir yandan da alternatif hava savunma sistemi arayışlarına ilişkin açıklamalar peş peşe geliyor.

Ankara'nın S-400'lere alternatif arayışının merkezinde ise Türkiye, Fransa ve İtalya ortaklığıyla üretilmesi planlanan SAMP/T sistemi bulunuyor. Bu aynı zamanda, Ukrayna'nın işgalinin ardından sıklıkla sorulan 'Türkiye, Batı ile yeniden yakınlaşacak mı?" sorusunun yanıt bulduğu ilk somut olaylardan biri.

Türkiye, 2017'de Rusya ile imzalanan S-400 anlaşmasından hemen sonra başlatılan çalışmayla birlikte Fransız-İtalyan konsorsiyumu EuroSam ile SAMP/T hava savunma sistemini birlikte üretmek için ilk adımlarını atmıştı. Ancak Türkiye'nin 2019'da Suriye'de Barış Pınarı harekatına başlaması projenin askıya alınmasına neden olmuştu.

Aradan geçen 3 yıl, Suriye'deki askeri operasyonlar ve Rus yapımı S-400 hava savunma sistemleri nedeniyle Türkiye'nin NATO müttefikleriyle ilişkilerinin bozulduğu bir periyodu da beraberinde getirdi. Ancak Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ilişkilerde yeni bir yumuşama ve yakınlaşma dönemini beraberinde getirdi.

Batı ülkelerinden Türkiye'ye yapılan peş peşe ziyaretlerin ardından, son bir haftada Ankara'dan gelen üç üst düzey açıklama SAMP/T hava savunma sistemlerinin yeniden gündeme geldiğini gösteriyor.

NATO ZİRVESİNDE 'YENİDEN CANLANDIRMA' KARARI

Ankara-Paris hattında ilişkiler son yıllarda Erdoğan ve Macron'un karşılıklı atışmaları üzerinden şekilleniyor ve başta Libya ile Doğu Akdeniz olmak üzere iki ülke birçok konuda anlaşmazlığa düşüyordu.

Benzer şekilde Türkiye-İtalya ilişkileri ise geçtiğimiz yıl Nisan ayında İtalya Başbakanı Draghi'nin Erdoğan için 'diktatör' ifadesini kullanmasıyla gerilmiş, iki lider bir süre hiçbir görüşme yapmamıştı.

Ukrayna'da yaşanan kriz son dönemde yumuşama sinyalleri veren ilişkilerde normalleşme adımları için üç ülkeye de bir fırsat penceresi araladı. Bunun ilk adımı ise 25 Mart'ta Brüksel'de gerçekleştirilen NATO zirvesinde atıldı.

Erdoğan'ın Macron ve Draghi ile yaptığı ikili görüşmelerde masadaki en önemli konulardan biri üçlü işbirliği grubu ve SAMP/T hava savunma sistemleriydi.

ERDOĞAN SAMP/T'LER İÇİN NE DEDİ?

Brüksel'deki temaslarının ardından dönüş yolculuğunda bir grup gazetecinin sorularını yanıtlayan Erdoğan, Fransa ve İtalya ile yapılan görüşmelere ilişkin olumlu ifadeler kullanmıştı.

Erdoğan, "Türkiye-Fransa-İtalya olarak üçlü attığımız adımları yeniden hayata geçirmek için çalışmalarımızı sürdürmeyi karar altına aldık. Temennim odur ki inşallah Fransa'daki seçim sonrası bu yeni süreci güçlü bir şekilde başlatırız diye düşünüyorum" demiş, SAMP/T füzeleriyle ilgili olarak ise "O konuyu Macron ile görüştüğümüz gibi Draghi ile de görüştük. Draghi de benden sonra Macron ile yaptığı görüşmede bu konuyu açtı" ifadelerini kullanmıştı.

Erdoğan'dan bir gün sonra konuşan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise, "Cumhurbaşkanımız, İtalya ve Fransa liderleriyle görüştü. En önemli konu EUROSAM’dı. EUROSAM ile 8 yıl önce niyet mektubu imzaladık fakat bugüne kadar hiçbir şey olmadı. Şimdi bu iki ülke ortak üretimi Türkiye’de gerçekleştirme konusunda daha ciddi düşünüyorlar." ifadeleriyle SAMP/T füzeleri konusundaki çalışmayı doğrulamıştı.

HULUSİ AKAR'DAN 'ALTERNATİF' VURGUSU

Erdoğan ve Çavuşoğlu'nun peş peşe yaptığı SAMP/T açıklamalarının ardından konuyla ilgili konuşan bir diğer isim olan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın konuşmasında ise 'S-400'e alternatif' vurgusu vardı.

Doha Forumu'nda Bloomberg'e bir röportaj veren Akar, "S-400’ler Türkiye için bir seçenek değil bir zorunluluk. Fakat şu an Fransa ve İtalya ile diğer savunma sistemleri ile görüşüyoruz. Elbette bir çözüm bulabiliriz ve bu savunma sistemlerini alabiliriz" dedi.

SAMP/T HAVA SAVUNMA SİSTEMİNİN ÖZELLİKLERİ

2008'de İtalya-Fransa konsorsiyumu olan Eurosam tarafından üretilen SAMP/T hava savunma sistemi her biri 8 adet füze taşıyan fırlatma araçları, 1 adet komuta ve kontrol ünitesi, 1 adet radar aracı ile koordineli olarak çalışıyor.

Savunma sistemi balistik ve seyir füzeleri ile savaş uçaklarının yanı sıra İHA ve SİHA'lara karşı da etkili savunma sağlayabiliyor.

Aster-15 ve Aster-30 hava savunma füzelerini kullanan SAMP/T hava savunma sistemleri, 2008 yılında İtalya ve Fransa orduları tarafından kullanılmaya başlanmıştı.