Türkiye'yi bekleyen büyük tehlike: Fed'in ateşi doları yakacak!
Türk lirası enflasyon ve büyüme endişeleriyle yön bulmaya çalışırken, uluslararası piyasalarda Fed'in öngörülenden daha fazla faiz artırımına gideceği beklentileri ABD tahvil faizlerini yükselterek doların yükselişini tetikledi.
GERÇEK GÜNDEM - Küresel piyasalarda, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell başta olmak üzere merkez bankaları yetkililerinin Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu'nda verdiği "şahin" mesajların ardından negatif bir seyir izlenirken, yeni haftada açıklanacak yoğun veri gündeminin fiyatlamalara yön vermesi bekleniyor.
Powell, geçen hafta cuma günü Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu'nda yaptığı konuşmada, enflasyonla mücadele taahhüdünü yenileyerek gevşek para politikasına dönüşün yakın zamanda olmayacağı sinyalini verdi.
"BİRAZ ACI VERECEK"
Fiyat istikrarını yeniden sağlamanın biraz zaman alacağını vurgulayan Powell'ın "Daha yüksek faiz oranları, daha yavaş büyüme ve daha yumuşak iş gücü piyasası koşulları enflasyonu düşürürken, hane halkları ve işletmelere biraz da acı verecektir" ifadeleri ise piyasalara sert satış getirdi.
FAİZ ARTIRIMI İHTİMALİ YÜKSELDİ
Powell'ın açıklamaları sonrası para piyasası fiyatlamalarında eylül ayında bankanın 75 baz puanlık faiz artırımına gitme ihtimali yüzde 75'e yükselirken, kararın gelen verilerin toplamına ve gelişen görünüme bağlı olacağının belirtilmesi ile bu hafta açıklanacak verilerin de önemi arttı.
DOLAR ENDEKSİ ARTTI
Gelişmeler sonrası küresel çapta azalan risk iştahı ile pay piyasalarına sert satış gelirken, dolar endeksi 109,5 ile Eylül 2002'den bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Cuma günü yüzde 3,02'nin altını gören ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi ise yüzde 3,12'yi aştı.
TL'NİN CAZİBESİ ORTADAN KALKIYOR
Bu gelişmelerle birlikte TL yurt içi dinamiklerle yön bulmaya çalışırken, enflayonun yüzde 79,60'a yükselerek son 24 yılın en hızlı artışını kaydetmesine karşılık, Merkez Bankası'nın politika faizini artırmayacağı beklentisi geçen yıl keskin şekilde yüzde 44 değer kaybeden TL'nin cazibesini ortadan kaldırarak zayıf seyire yol açtı.
TL, negatif getiri etkisi ve enflasyonda daha da yükseliş beklentisiyle değer kaybını sürdürürken ekonomistler, enflasyonun daha da yükselebileceği uyarısında bulundu.
Bu durum TL'nin zaten negatifte olan getirisinin iyice düşmesine yol açacak.
TÜRKİYE'Yİ BEKLEYEN TEHLİKE
Fed'in faiz artışında daha ‘agresif’ olacağı sinyali vermesi, riskli varlıkların cazibesini azaltarak Türkiye gibi gelişmekte olan ülke para birimlerinde daha fazla düşüşü tetikleyebileceği öngürülüyor.
Ekonomistler, hızla artan tahvil faizlerinin gelişen ülke varlıklarının cazibesini azalttığını söylerken, özellikle Türkiye gibi Merkez Bankaları'nın henüz faiz artırımına başlamadığı ve negatif reel faiz veren ülkelerin ‘en kırılgan ülkeler’ olacağını belirtti.
TL'NİN DEĞER KAYBI SÜRÜYOR
Söz konusu gelişmelerle birlikte Merkez Bankası'nın politika faizini yüzde 13'e düşürmesi sonrası dolar/TL, 17,97 seviyesinden en yüksek 18,18 TL seviyesine kadar çıktı.
Böylece TL, faiz indiriminden beri dolar karşısında yüzde 1,2 değer kaybetmiş oldu.
TL'deki değer kaybı, günlük olarak faiz indirim günü hariç yüzde 0,1-0,2 gibi genellikte sınırlı düzeyde kalıyor.
Birikimli olarak bakıldığında ise TL nisan sonundan beri yüzde 18,3, yılbaşından beri yüzde 27,5, son bir yılda ise yüzde 54 değer kaybetti.
"KAMUNUN KONTROLÜ ARTIYOR"
Öte yandan bankacılar, döviz piyasasının işleyişini kamu kontrollü olarak tanımlarken son dönemde tahvil ve kredi piyasalarında da kamunun kontrolünü belirgin şekilde artıracağı adımlar attığına dikkat çekiyorlar.