'Türklere vizesiz Avrupa' konusunda kritik gelişme

Güven ÖZALP / Hürriyet - AB Komisyonu, vize muafiyeti konusunda Türkiye’nin sunduğu pozisyon belgesine genel hatlarıyla olumlu bakıyor. Bu konudaki değerlendirmenin önümüzdeki günlerde Ankara’ya iletilmesi bekleniyor.

Türkiye’nin henüz karşılanmayan yedi kriter konusundaki belgesine AB Komisyonu’nun son yaklaşımını şu şekilde özetlemek mümkün:

TERÖRLE MÜCADELE: AB’ye sunulan belgede Brüksel’in çok hassas olduğu ifade özgürlüğü boyutu öne çıkarılmış ve bu bağlamda düşüncenin eleştiri kapsamına giren ya da habercilik sınırını aşmayan şekilde ifade edilmesinin suç oluşturmayacağı vurgusunu yasaya ekleme taahhüdünde bulunulmuştu. Bu yaklaşımdan memnun olan AB Komisyonu, biraz daha açıklık ve iyileştirme talep etme eğiliminde.

KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI: Bu konuda OHAL nedeniyle yaşanan bir sıkıntı söz konusu. Türkiye, kişisel verilerin korunmasına yönelik yasayı AB standartları dikkate alınarak gözden geçireceği gerekmesi halinde değiştireceği taahhüdünde bulunmuştu. AB kanadında uygulama bağlantılı şüphe söz konusu. Türkiye’den uygulamaya yönelik açıklık talep ediliyor.

EUROPOL ANLAŞMASI: Komisyon’un bu kriter konusunda da iyileştirme talebinde bulunması gündemde. Türkiye, AB’nin polis teşkilatı Europol ile operasyonel işbirliği anlaşması imzalama niyetini bildirmişti. Europol tüzüğü değiştiği için sürecin eskisine oranla daha fazla zaman alması söz konusu. Buna rağmen Komisyon, süreci hızlandırmak için üye ülkeler nezdinde bazı girişimlerde bulundu.

YOLSUZLUKLA MÜCADELE: Avrupa Konseyi bünyesindeki Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu’nun (GRECO) yolsuzlukla mücadele alanındaki önerilerinin uygulanması konusunda sunulan yol haritası genel kabul görmüş durumda.

UYUMLU PASAPORT: AB uyumlu pasaportlar konusunda sıkıntı yok. Bu kriterin nisan başında karşılanması bekleniyor.

SUÇ BAĞLANTILI KONULARDA İŞBİRLİĞİ: Türkiye, Güney Kıbrıs Rum Kesimi (GKRY) ile temasta olmama tavrında ısrarlı. Daha önce bu sorunun Almanya üzerinden halledilmesi görüşü gündemdeydi. Son dönemde yaşanan Kıbrıs bağlantılı gerginliklerin baltalamaması halinde yine benzer bir formül devreye sokulabilir.

GERİ KABUL ANLAŞMASI: Türkiye üzerinden kural dışı şekilde AB ülkelerine geçiş yapan kişilerin geri alınmasına ilişkin Geri Kabul Anlaşması (GKA), büyük ölçüde uygulanıyor. Türkiye, GKA’yı vize serbestisi ile eş zamanlı uygulama niyetini koruyor. AB de bu fikri kabullenmiş gözüküyor.

YAZ AYLARINDA HAREKETLENME

Türkiye, AB’ye pozisyon belgesini sunarken, ‘belgedeki unsurların vize muafiyetine yönelik kriterleri karşılamaya yettiğinin kendisine iletilmesi halinde gerekli adımları derhal atacağı’ taahhüdünde bulunmuştu. Komisyon’un belgeye resmi yeşil ışık yakması ve 26 Mart’taki toplantıda olumlu mesajlar verilmesi halinde Türkiye’nin, özellikle yasalar bağlantılı, gerekli düzenlemeler için yaz aylarında somut adımlar atması gündeme gelebilir. Her şeyin yolunda gitmesi halinde vize muafiyeti konusunda 2019 içinde olumlu ve somut gelişme beklentisi var. AB, sürecin iyi gidip gitmemesinde Türkiye’den hukukun üstünlüğü, insan hakları ve demokrasi alanlarında gelecek haberlerin olumluluk dozunun önemli rol oynayacağı görüşünde.