Uzmanlar 'müjde'yi değerlendirdi: 'Yabancı gazdan daha ucuz olmayacak'

AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye Cumhuriyeti'nin en büyük doğalgaz keşfi Zonguldak açıklarındaki Tuna-1 sahasında yapıldığını açıkladı.

320 milyar metreküplük rezerv, 2019 rakamlarına göre Türkiye'nin 7 yıllık tüketimini karşılayabilecek. Gazı çıkarmak için yaklaşık 5 milyar dolarlık yatırım yapılması gerekiyor. Gazı 2023 yılına kadar çıkarma hedefi iddialı bulunuyor ve normalde bu sürenin 7-8 yılı bulabildiğine dikkat çekiliyor.

Kaynaktan yılda ortalama kaç metreküp doğalgaz çekilebileceği de ayrı bir merak konusu. Uzmanlar alanın özelliğini sozcu.com.tr'ye yorumladı.

Türkiye’nin Rusya’dan aldığı doğalgazın metreküp fiyatı göz önüne alındığında ise rezervin büyüklüğü 60 milyar dolar civarında fakat Türkiye’nin Rusya’dan oldukça pahalı bir fiyattan gaz aldığını anımsatmak gerek. Yani uluslararası piyasada rezervin toplam değeri daha düşük oluyor.

AKTÜRK: REZERV MİKTARI OLUMLU

Türkiye’nin bu gazı çıkarmak için de önemli bir para harcaması bekleniyor. Sozcu.com.tr’ye konuşan Eski BOTAŞ Gaz Alımı Daire Başkanı Ali Arif Aktürk rezerv miktarının olumlu olduğunu belirtiyor.

Aktürk, gazı çıkarmak için yüzer platform alınması gerektiğini belirtirken yatırım maliyetinin 5 milyar doları bulabileceğini söyledi. Aktürk, şu açıklamalarda bulundu:

*Elimizdeki sınırlı teknik veri ile değerlendirme yapmak zor ancak Cumhurbaşkanı’nın açıkladığı 320 milyar metreküplük rezervin “ispatlanmış rezerv” olduğunu varsayarsak güzel rakam.

*Çıkarmak için agresif bir hedef kondu, 2023’e kadar. Bu sürede yapmak kolay bir iş değil. Yüzer platform kiralanması ya da satın alınması gerekiyor. Teknik bilgi kısıtlı olduğu için rakam vermek zor ama yatırım maliyeti 5 milyar doları aşabilir. O bölgede söz konusu kuyu dışında başka kaynak olup olmadığı konusunda daha fazla araştırma yapmak gerekiyor.

YERLİ GAZ YABANCI GAZDAN UCUZ OLUR MU?

Sozcu.com.tr’ye konuşan Enerji Günlüğü Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Kara, AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı 320 milyar metreküplük rezervle ilgili değerlendirmelerde bulunurken “Bu ispatlanmış bir rezerv ise Türkiye için müthiş bir şey” dedi.

Kara, rezerv miktarının Türkiye için önemli olduğunu fakat dünya piyasasında fiyatları etkilemeyeceğini söyledi.

Yerli üretim doğalgazın yabancı gazdan çok daha ucuz olmayacağını da ifade eden Kara, “Liberal bir enerji piyasası varsa dünyada fiyatlar neyse sizde de o olur” diye konuştu.

Çıkarılacak gazın fiziki koşullarının iyi bilinmesi gerektiğini söyleyen Kara, “Saatte kaç metreküp gaz çıkabilir buradan belki 20 senede anca rezerv alınabilecek. Bu soruların cevaplarını bilmemiz gerekiyor” ifadelerini kullandı.

‘BU İKİNCİ KEŞİF’

Uzun yıllar Çanakkale 18 Mart Üniversitesi’nde görev yapan ve Karadeniz’deki arama çalışmalarına katılan Jeoloji Profesörü Doğan Perinçek de Karadeniz’de bulunduğu Cumhurbaşkanı ve AKP lideri Erdoğan tarafından duyurulan doğalgaz hakkında yaptığı açıklamada, “Zonguldak açıklarında yapılan bu keşif dışında bir de Akçakoca gaz sahamız var” dedi.

Jeoloji Profesörü Doğan Perinçek, bölgede yapılan çalışmalar hakkında Erdoğan’ın açıklamasından kısa süre önce sosyal medya hesabından açıklama yaptı. Bölgede bulunan keşfin ilk olmadığı lakin Türkiye’nin ufkunu açacak bir keşif olduğunu belirten Perinçek, şunları söyledi:

*Karadeniz’de doğalgaz bulundu. Akçakoca gaz sahasından sonra bu ikinci sahamız olacak. Sırada Doğu Akdeniz var. Başta TPAO olmak üzere katkı koyan, emek verenleri, ter dökenleri candan kutluyorum.

*Bu güne kadar Karadeniz’de 23 arama kuyusu açtık. Zonguldak açıklarında yapılan bu keşif dışında bir de Akçakoca gaz sahamız var. Böylece iki keşif oldu. Kanımca bundan sonrada daha başka gaz ve petrol keşiflerimiz olacak. Yeni bulunan keşif, ilkinden daha değerli çünkü daha açıkta. Türkiye’nin ufkunu açacaktır.

“2023’TE GAZ ÇIKARSA DÜNYA REKORU OLUR”

NTV’ye konuşan Londra merkezli enerji danışmanlık şirketi Global Resources Partnership İcra Kurulu Başkanı Mehmet Öğütçü, şu değerlendirmelerde bulundu:

*Ne küçümseyelim ne de abartalım. Açıklanan rezerv, dünya örneklerine göre çok büyük bir rakam değil. Bu bir ilk olarak görülebilir. Kendi kapasitesi kendi teknolojisi kendi finansmanı ile Türkiye’nin bu gazı çıkarması çok olası değil, uluslararası oyuncularla işbirliği gerekir.

*2023’te ilk gaz çıkarılıp piyasaya sürülürse dünya rekoru olur çünkü bu tür projeler 7-8 yıla yayılır normalde.

*Fiyat önemli. Dünyada doğalgaz arzının arttığı, talebin düştüğü bir dönemde yeni gaz yatırımlarına tereddüt ediyor ülkeler ve firmalar.

*Üretimin hemen yılda 50 milyar metreküp olması mümkün değil. Yılda 10 milyar metreküp bile çıksa önemlidir. Biraz daha temkinli davranmak gerekir. Üretimde rezervin hepsi çıkmıyor. 6-7 yıllık ihtiyacı karşılar gibi bakmak doğru değil.

*Karadeniz derin, jeolojik ve iklim koşulları Akdeniz’e göre daha zor. İhracatçı olmak olası değil, bu işlerin sonunda doğalgazdaki bağımlılığımızı yüzde 98’den yüzde 50’lere çekebilirsek başarı olur.