Veliler isyan etti: 'Kayıtlar daha zor'

ESRA ÜLKAR - HÜRRİYET/ 1 milyon 200 bin öğrenci, liseli olma telaşında. 2 Temmuz’da başlayan tercihler, 13 Temmuz’da sona erecek. Ancak velilerin ve öğrencilerin kafaları hâlâ karışık. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), ailelere yardımcı olmak için okul, şehir meydanı, büyük park, alışveriş merkezi (AVM) gibi alanlarda 5 bin 495 komisyon görevlendirdi. Velilerin tercih maratonunu görmek için Zeytinburnu’nda bir AVM’ye ve Beşiktaş Demokrasi Meydanı’na kurulan tercih komisyonlarını ziyaret ettik. Bazı veliler, e-Okul’a giremediklerinden şikayet ederken, bazılarıysa sürenin yetersiz olduğunu söyledi. İstedikleri okullar, ekranlarında çıkmayan veliler ise çözüm bulmak için tercih komisyonu görevlilerinden yardım istedi. Ancak bazı illerdeki komisyonların da sistemdeki belirsizlik nedeniyle aileleri yeterli yönlendiremediği iddia ediliyor.

‘MECBURİ MESLEK YA DA İMAM HATİP TERCİHİ’

Zeytinburnu’ndaki tercih komisyonuna gelen Özlem Yılmaz, sistemde çok belirsizlik olduğunu söylüyor. Gözyaşlarını tutamayan veli, şunları anlatıyor:
“Çocuğum çalışkan. Sınavda kaydırma yaptı. Ayarında bir okula gidemeyeceği için endişeliyim. Belirsizlikten çok şikayetçiyiz. Geçen akşam 2017 yüzdelik dilimleri sistemde açıldı. 1-2 saat sonra kaldırıldı. Bilseydik evden tercihimizi yapardık. Geçen yılın yüzdelik dilimlerine göre, afaki şekilde tercih yapın deniyor. Neden bu kadar emek vermişken afaki yerleşsin? Meslek ve imam hatip hiç düşünmüyorken, neden oraya gitsin? Bunu asla istemiyorum. Kızımın okul ortalaması 100, okul birincisi. Ama nitelikli okula yerleşmezse, aynı mahallede oturduğumuz için hiç sınava girmeyenle aynı okula gidecek, körelecek. Yerel yerleştirmede Anadolu lisesi istiyoruz, iki tane çıkıyor. Komşu alanda çok güzel bir ‘niteliksiz’ okul var, onu hedefliyoruz. Ama komşuyu yazabilmek için mutlaka meslek ya da imam hatibi üçüncü tercihe yazmamız gerekiyor. İlk ikisine yerleşemezsek, ona kaydedecek. Anadolu istiyorsam, bana desin ki komşudaki Anadolu’yu da seçebilirsin. Ben şanslıyım yine de. Bir arkadaşımın mahallesinde tek Anadolu lisesi çıkıyor.”

‘BELİRSİZLİK BİZİ MAHVETTİ’

Genel yüzdelik dilimi 2.16, il yüzdelik dilimi 2.60, sınav puanı ise 403 olan oğlu için liste oluştururken, nereye bakacaklarını bilmediklerini belirten Fatma Yavuz, “Eylülden beri bu belirsizliği çekiyoruz. Geçen yıl TEOG’a çalışmaya başladı. Kaldırdılar. Yerel yerleştirme için adres değiştirmeyi düşündük ama vazgeçtik. Sınav çıkışı ağlayanları, kusanları gördük. Belirsizlik bizi mahvetti. Oğlum başarılı, okul birincisi. Özel okula mecbur bırakılıyoruz ama herkesin durumu yok. Başta puan değil, yüzdelik dilim önemli denildi. Sonra ona da bakmayın dediler. 147’yi iki kez aradım, bilgi alamadım. AVM’de çalışan bir arkadaş stand açıldı, diye haber verdi. Geldik. Mecburi olduğu için yerelde bir lise yazacağız, sınavlı liselerde neye göre tercih yapacağımızı bilmiyoruz.”

‘BU YAZ STRESLİ GEÇTİ’

Oğlunun Anadolu lisesi istediğini belirten Kıymet Güngör ise, “Şu anda meslek de yazmak şart gibi. Çünkü kayıt alanında bir Anadolu lisesi var. İstemiyor ama riske atmamak için mesleği de yazacağız. Bu yaz stresli geçti” diyor. “Sistem çok ani getirildi ve karışık” diyen Sevim Erbaş, şöyle konuşuyor: “Süre yetersiz. Okullara gidip geliyoruz, sistem çökmüş. Sonuç ne olacak, bilmiyorum.”

‘MEŞAKKATLİ VE ÇOK KARIŞIK’

Beşiktaş meydandaki tercih komisyonuna gelen Dilek Acar da neye bakıp tercih yapacağını bilmediğini söylüyor ve ekliyor: “Tercih süreci meşakkatli ve çok karışık. Girebileceği birkaç okula gittik, baktık. Ama oradaki eğitimciler de tam bilgiye sahip değil. Okulların yüzdelik dilimlerini başta açıkladılar, kaldırdılar. Yanlışlık yapıldı, kapandı dediler. Öyle şey olur mu? Üzülüyorum bunlara.”

ÖĞRENCİLER: SİSTEMİN AZİZLİĞİNE UĞRADIK

Bahadır Güngör: Anadolu lisesi istiyorum ama meslek olursa da mecbur gideceğim. Şu an bilmiyorum. Sınava girdim ama çok iyi geçmedi. Kayıt alanından üç tercih yapmak mecburmuş. Yapacak bir şey yok. Açıktan okumaktansa, mesleğe gitmek daha iyi.

Gökhan Acar: Yüzdelik dilimim 3.8. Ne olacağını bilmiyoruz. Geçen seneki yüzdelik dilimlere bakıyoruz ama kontenjanlar, sınava giren öğrenci sayısı değişti. Yüzdelikler de değişir deniyor. Elimizde veri olmadığı için tercih yapamıyoruz. Karmaşa var. Geçen senenin ve 2015’in verilerine bakarak bir sıralama yaptım.

Emin Başar: Adrese dayalı ekranda bir Anadolu lisesi çıktı. Başka olmayınca, mecburen iki meslek lisesi yazdık. Sistemin azizliğine uğradık, yapacak bir şey yok. Komşu alanlardan da iki okul seçtim. LGS yüzdelik dilimim, 14.4 çıktı. Olabilir de, olmayabilir de.

Gülcan Çakar: Sınava girmedim. Adrese dayalı tercih yapacağım. Anadolu lisesini sonra da iki meslek lisesi yazacağım.

Osman Furkan Yaman: Listem istediğim gibi oldu. Bildiğim okullardı zaten. Liseye geçeceğim için çok heyecanlı değilim.

ÖRNEKLERLE YERLEŞTİRMELER

İstanbul Sancaktepe: 5 bin 900 öğrenci tercih yapacak. 1 Anadolu lisesi sınavla; 3 Anadolu, 7 mesleki ve teknik Anadolu ile 5 Anadolu imam hatip lisesi sınavsız alacak.

Diyarbakır Çınar: Yaklaşık 1.500 öğrenci 1 Anadolu, 2’şer Anadolu imam hatip ile mesleki ve teknik Anadolu lisesine adrese dayalı girecek.

İzmir Bergama: 1.200’den fazla öğrenci var. 2 lise sınavla; 4 Anadolu, 2 Anadolu imam hatip ile 6 mesleki ve teknik Anadolu lisesi adrese dayalı.

Hakkari Şemdinli: Tercih yapacak öğrenci, 1.500. 2 Anadolu, 2 mesleki ve teknik, 1 Anadolu imam hatip ve 1 çok programlı liseye sınavsız yerleştirilecek.