Yabancı tekeller istedi: Petrolde ‘milli’ şirketler devre dışı

Maden sahalarının parçalanmasının ve yağmasının önünü açan torba yasa teklifi geçerse petrol ve LPG piyasasında tekelci yapı pekişecek. CHP, muhalefet şerhinde Meclis’te komisyon öncesi toplantıya SHELL, BP ve PO temsilcilerinin katıldığına dikkat çekti

Birgün gazetesinden Sebahat Karakoyun'un haberine göre Tüpraş Genel Müdürü İbrahim Yelmenoğlu’nun “Bu yasa çıkarsa Batman Rafinerisi kapanır” uyarısında bulunduğu Torba Yasa TBMM Genel Kurul gündeminde sırasını bekliyor. CHP, teklife ilişkin muhalefet şerhinde “Petrol aramada ve LPG piyasasında yerli şirketlerin tümüyle devre dışı kalacağı” uyarısında bulundu.

Sanayi, Ticaret, Enerji ve Tabii Kaynaklar Komisyonu’ndan geçen Maden Kanunu Teklifi ile ilgili tartışma sürüyor. Maden sahalarının parçalanmasının ve yağmasının önünü açan düzenlemeleriyle tepki çeken yasa teklifinin petrol arama ve işletme faaliyetleriyle ilgili hükümleri de tartışılıyor.

Komisyon’daki görüşmeler sırasında Tüpraş Genel Müdürü Yelmenoğlu’nun üyelere gönderdiği ve “fiyatlama esasındaki değişiklikle teslim alınan hampetrolle ilgili 30 milyon dolarlık ek maliyet oluşacağı için Batman Rafinerisi’nin kapanmak zorunda kalacağı” uyarısında bulunduğu bilgi notu ile gündeme gelen tartışma, CHP’nin muhalefet şerhine de yansıdı.

DAHA PAHALI PETROL ARAMA VE İŞLETME ANLAYIŞI

CHP’nin muhalefet şerhinde Torba Yasa’daki düzenlemelerin “daha pahalı petrol arama ve işletme anlayışının önünü açmaya dayalı olduğu” belirtilerek, özetle şu değerlendirmeler yer aldı:

♦ Teklif kanunlaştığı takdirde yerli şirketler Petrol ve LPG piyasasından çıkarılacak ve piyasaya giriş büyük ölçüde zorlaşacaktır.

♦ Teklifin petrolle ilgili maddelerinde Batman Petrol Rafinerisi’ni kapatabilecek bir hesaplama hatası yapılmaktadır. Yerli ham petrolün hem rafineri alım fiyatını yükseltip hem de rafineriyle üretici arasında eşit paylaştırılan boru hattı taşıma maliyetinin tamamı bu kriz şartlarında rafineriye yüklenmektedir.

♦ Teklifin kanunlaşması halinde petrol üreticilerine, nakliye sektörüne, alt yapı ve ulaştırma sektörüne, belediyeciliğe ve asfalt başta olmak üzere petrol türevi ürünlere büyük maliyet sorunları yaşatacaktır.

♦ Maddelerin teklif metninden çıkarılmaması halinde petrol camiasında telafisi imkânsız zararlara yol açacak, hattı bazı rafinelerin (Batman) kapanmasına neden olabilecektir.

PAZAR TÜMÜYLE YABANCILARA BIRAKILACAK

♦ Petrol piyasasında tekelci piyasa yapısı hâkimdir. Beş firma, pazarın çoğunluğuna sahiptir. Değişiklikle yerli bir firmanın pazara girmesi imkânsız hale getirilmektedir. Zaten büyük çoğunluğu yabancıların elinde olan pazar, getirilen barajlarla tamamen yabancılara bırakılacaktır.

♦ TBMM’de yapılan komisyon öncesi toplantıya da PETDER temsilcisi, PETDER üyesi SHELL, BP ve PO (OVM) şirketlerinin temsilcileri katılmıştır. Anadolu’daki binlerce firmanın Komisyonda görüşülen tekliften haberi dahi olmamıştır.