Yeni limitler yolda: E-ticaret yasası geliyor!

Türkiye’de e-ticaret, özellikle pazaryeri alanında son birkaç yıl içinde 4-5 kat büyüdü. Her hızlı büyüme doğası gereği birtakım sıkıntılar ve bu sıkıntıları düzenleyen kural ihtiyaçları doğurur. Son dönemde e-ticaret dünyasında özellikle pazar yeri alanında çeşitli sıkıntılar ve yeni kural ihtiyacı sektörün tüm temsilcileri tarafından dile getiriliyordu ki Ticaret Bakanlığı geçtiğimiz hafta TOBB E-ticaret Meclisi’nde sektör temsilcilerine yeni e-ticaret yasa taslağını açıkladı.

SÖZLÜ İLETİLDİ

Cumhuriyet'ten Selcan Çalbak'ın haberine göre e-ticaret yasa taslağının içeriği yazılı olarak sektörle henüz paylaşılmadı, toplantıda sözlü olarak iletildi. Aldığımız bilgiler taslağın genel ruhunun, Türkiye’de ticaretin uzun yıllar ana aksını götüren perakendecilerin, yurtdışı fonlarla da desteklenen e-ticaret devleri karşısında korunmalarını ya da ezilmelerini önlemeyi sağlamak olduğunu söyleyebiliriz. Getirilen düzenlemeler içindeki en önemli regülasyon hazırlığı e-ticaret devlerinin dijital dünyayla ilgili her işi yapmalarını engellemek. Örneğin X pazaryerinin aynı zamanda başka şirketlere de hizmet veren kargo şirketi sahibi olmasının ya da fintek şirketi kurmasının önüne geçilmesi planlanıyor. X pazaryeri fintek ya da kargo iştiraki kuracaksa yalnızca kendi işletmesine hizmet vermesine olanak tanınacak. Yani bir süredir konuşulan dev e-ticaret yapılarının “SuperApp” olmasının önüne engel konacak gibi duruyor.

Pazaryerleriyle ilgili en çok tartışılan konulardan biri de pazaryerinin kendisinin de satıcı olması ya da kendi markasını çıkarıyor olmasıydı. Herhangi bir ürünün satıcılarda yoğun tüketildiği verisi söz konusu ise pazaryerinin kendisi de aynı ürünü stoklarına alıp yoğun ve/veya kampanyalı olarak satmaya başladığı eleştirileri sıkça dile getiriliyordu. Yeni taslakta pazaryerinin bu tür anlık rekabete girmesinin önüne geçilmesi planlanıyor. Öte yandan pazaryerinin özellikle tekstil ve hızlı tüketim ürünlerinde kendi markasını yaratıp, pazaryerinde kendi markasını öne çıkarma konusunda ciddi bir yasal düzenleme planlanıyor. Düzenlemeyle pazaryeri ya kelimenin gerçek anlamıyla pazaryeri olacak ya da kendisi satıcı olduğu e-ticaret sitesine dönüşecek.

YENİ LİMİTLER GELİYOR

Taslakta dikkat çeken önemli konulardan biri de pazaryerlerinin aşırı reklam vb. konularına çeşitli limitler planlanması. Pazaryerinin geliri ve kârı oranında reklam yapması konusunda düzenleme yapılması gündemde. Pazar yerlerinde satıcıların daha fazla korunması, satıcıların sıralama kazanırken daha şeffaf kuralların oluşturulması, yapılan sözleşmelerde satıcıyı koruyan şekil şartları gibi maddeler de yeni yasa taslağında göze çarpıyor.

Taslakla ilgili genel olarak iki temel görüş öne çıkıyor. Bir taraf büyük pazaryerlerini sınırlamanın sektörün genel büyümesi ve serbest piyasanın gelişmesine ket vurur görüşünü savunurken diğer taraf rekabetin ve küçük oyuncuların korunmasının yararlı olacağı düşüncesinde. Taslağın bu haliyle mi yasalaşacağı yoksa tadil mi edileceği henüz belli değil. Sektördeki genel beklenti e-ticaret dünyasında özellikle pazaryerlerini düzenleyen yeni bir yasanın yakın zaman içinde TBMM’ye geleceği yönünde.