Yeni yönetmelik azınlık vakıfları için yeni bir müdahale mi amaçlıyor?

GERÇEK GÜNDEM - MELİKE ÇAPAN

Tam 9 yıl oldu.

Türkiye’deki azınlık toplumlarının 2013’te verilen ani kararla seçim yönetmeliği askıya alındı.

Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından gerekçe gösterilmeden askıya alınan yönetmelik 9 yıldır vakıflarda seçim yapılmasının önüne geçiyor.

Eski ve eksik yönetimlerini yenileyemeyen ya da tamamlayamayan vakıflar türlü sorunlar yaşıyor.

En son 2011 yılında seçim yapan vakıflar yönetmeliğin çıkması için gün sayarken Kültür ve Turizm Bakanı TBMM'de, Plan ve Bütçe Komisyonundaki görüşmeler esnasında yönetmeliğin Nisan ayı sonunda çıkartılabileceğini açıklamıştı.

Vakıflar Genel Müdürü Burhan Ersoy ise, Aralık ayında yaptığı açıklamada, yönetmelik de son aşamaya gelindiğini söylemişti.

Geçen haftalarda Ankara’dan gelen heyet teker teker tüm vakıfları ziyaret ederek istişarelerde bulundu.

9 yıldır yönetmelik bekleyen vakıflar sabırsızlıkla çıkacağı günü beklese de henüz yönetmeliğin içeriğine dair pek bir şey bilmiyor.

Gelen heyet içerik konusunda ser verip sır vermezken vakıfların konuya dair görüşlerini alıyor. Görüşmelerin sonundaysa ise yine yalnızca “son aşamaya gelindi” mesajı veriliyor.

Son aşamaya gelinen yönetmeliğin içeriği tam bir muamma. Sürece dair kamuoyuna bilgi paylaşılmazken vakıfların bünyesinde bulunan hastanelerin seçimlerinin erteleneceği konuşuluyor.

Nisan ayı sonunda çıkması beklenen vakıf yönetmeliği kafalarda soru işaretleri oluştururken, soruları vakıf temsilcilerine yönelttik.

Cemaat Vakıfları Temsilcisi Can Ustabaşı, Ankara’dan gelen heyetin birçok vakıfla görüştüğünü söyleyerek herhangi bir yönetmelik paylaşmadıklarını ifade etti. Ustabaşı, heyetin yalnızca görüş aldığını ve ona göre de yönetmeliğe şekil vereceklerini söylediklerini aktardı.

Yönetmeliğin içeriği hakkında bir paylaşım olmadığını ifade eden Ustabaşı, bir öncekiyle çok farklılık göstermeyeceğini dile getirdiklerini söyledi.

Ustabaşı, “Farklılık göstermeyecekse neden iptal edildi?” sorusuna şöyle yanıt verdi:

“Bir önceki yönetmeliği neden iptal edildiğini kimseye anlayamadı. Sıkıntı orada. Çok önemli bir problem yokken iptal edildi o maddeler. Şimdi de ona benzer olacağı söyleniyor. Bu sefer de neden bu kadar uzun süre yönetmelik için bekletildiği soruluyor.”

Sürecin şeffaf ilerlemediğine ilişkin iddiaya ise Ustabaşı, “Vakıflarla direkt irtibata geçiyorlar. Vakıflar arzularını söyleyebilir. O anlamda bir sıkıntı olduğunu düşünmüyorum. Sadece ortaya konulan yönetmeliğin vakıflarla paylaşılması ve vakıfların son nihai hali üzerinden bir görüş bildirmesi istenmeli” şeklinde yanıt verdi.

Ustabaşı, aldığı intibaanın yönetmeliğin son haline yaklaşıldığına yönelik olduğunu ifade etti. Ustabaşı, Nisan ayı içinde çok önemli bir aksilik olmazsa çıkartılacak gibi görünüyor” dedi.

Hastane yönetimlerinin seçimlerinin erteleneceğini ilişkin iddiaya Ustabaşı, “Bunun bir opsiyon olduğunu söylediler” şeklinde yanıt verdi. Ustabaşı böyle bir karar halinde hastanelerin seçim yapmamaya ve mevcut yönetimin devam edebileceğini söyledi.

TASLAK HAZIR

Rum Vakıfları Derneği (RUMVADER) yönetim kurulu üyesi Mihalis Püsküloğlu, yönetmeliğin taslağının hazırlandığını duyduklarını söyledi.

Yönetmeliğin içeriğe dair herhangi bir paylaşım yapılmadığını söyleyen Püsküloğlu, il bazında seçim opsiyonun olmasının dışında başka bir detayın konuşulmadığını ekledi.

Hastanelere ilişkin iddiaya ise Püsküloğlu, “Şu an bunun hakkında bir şey söyleyemem. Eğer yine “seçim yapmadan mevcut yönetimler devam eder” gibi bir madde olursa o vakıfla o cemaat arasındaki ilişki devam eder” dedi.

Püsküloğlu, bu kararın seçim usulünde bir farklılık getirebileceğini söyleyerek, “Seçim yapılana kadar mevcut yönetim devam edebilir denebilir. Ya da bu vakıflarda diğer vakıflar gibi seçim yaparlar ama aday olacak kişilerin hekimlik bilgisi ya da üniversite mezunu olması şartı aranır gibi kalifikasyon maddeleri olabilir. Metni görmeden ne olacağını kestirmek zor” diye kaydetti.

“SER VERİLİP SIR VERİLMİYOR”

Ermeni toplumundan avukat Sebu Aslangil ise, gelen heyetin nasıl bir yönetmelik çıkarmaya çalıştıklarını ziyaret ettikleri patrikhaneye de söylemediklerini ifade etti. “Yönetmelik konusunda sır vermiyorlar” diyen Aslangil, “Bu kadar kapalı kapılar ardında olunca da çok sağlıklı bir şey çıkmayacağını söyleyebilirim. Seçimlerle ilgili bazı kısıtlamalar getirilebilir. Doğru bir yönetmelik olması için daha şeffaf bir süreç gerekiyordu” diye kaydetti.

Hastane yönetimlerinin seçimlerinin erteleneceğini ilişkin iddianın ise, hukuki bir gerekçeye dayanacağını düşünmediğini söyledi. Aslangil, vakıfların mal varlıklarının yüzde 60’ının hastaneler üzerinden olduğunu hatırlatarak, “Bu karar vakıfları zora sokar” dedi.

Hastanelerin vakıfnamesi olduğuna da vurgu yapan Aslangil, böyle bir karar çıkması durumunda gerekli hukuki süreci başlatacaklarını da ifade etti.

Yahudi toplumuysa konuya ilişkin görüşlerini yetkililerle paylaştıklarını en kısa sürede yönetmeliğin çıkmasını beklediklerini söyledi.

Vakıflar Nisan sonunda 9 yıldır bekledikleri yönetmeliğe kavuşabilir. Süreç baştan sona bir muamma içinde ilerlerken kafalarda soru işaretleri yanıt bulmuyor. Sağlıklı bir istişare ortamı oluşmazken 9 yıl sonra ortaya çıkan yönetmelik ihtiyaçlara karşılık verir mi yoksa hastaneler üzerinden yeni bir müdahale mi doğuracak bekleyip göreceğiz.