Yüksek Mahkeme başvurusunun önü açıldı: ABD temyiz mahkemesinden Halkbank kararı!

ABD’de bir temyiz mahkemesi, Halkbank’ın ABD Yüksek Mahkemesi’ne yaptığı itiraz başvurusu sonuçlanana kadar federal hükümetin bankaya karşı açtığı davanın askıya alınmasına karar verdi.

BBC Türkçe'nin Reuters’tan aktardığı haberine göre Manhattan’daki 2. ABD Temyiz Mahkemesi’nin bugün verdiği karar, Halkbank’a bir yandan davaya karşı savunma yapmak zorunda kalmadan temyize gitme olanağı sağladı. Kararın esasına ilişkin herhangi bir görüş belirtilmedi.

ABD Adalet Bakanlığı erteleme kararına “Halkbank’ın hükmü olmayan iddialarının ne önemli soru işareti doğurduğunu ne de hızlı bir dava görülmesi için kamu çıkarına üstün geldiğini” belirterek karşı çıktı. Manhattan’daki ABD Başsavcılığı ve ABD merkezli Halkbank avukatları, Reuters’ın yorum taleplerine yanıt vermedi.

22 Ekim 2021’de ABD’de temyiz mahkemesi, Halkbank’ın başvurusunu reddederek İran’a yönelik ABD yaptırımlarını delmesine neden olduğu suçlamasıyla yargılanabileceğine hükmetmişti.

Halkbank, İran’a yönelik yaptırımları delmekle suçlanması sonrası “Halkbank’ın Türkiye ile aynı anlama geldiğini; bu sebeple Bağımsız Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası (Foreign Sovereign Immunities Act – FSIA) kapsamında ABD’de yargılanamayacağını” savunarak yargılamanın iptali yönünde başvuru yapmıştı.

ABD 2. Temyiz Mahkemesi ise FSIA kapsamında Halkbank’ın koruma altında olsa dahi “suçlamaların ticari faaliyet istisnası kapsamına girdiğine” karar vermişti.

Halkbank ise ABD Yüksek Mahkemesi’ne itirazda bulundu. ABD Yüksek Mahkemesi çoğu itirazı reddediyor. Son dönemde yapılan 5 bin 307 başvurudan sadece 72’si görüldü.

HALKBANK NEYLE SUÇLANIYOR?

ABD’de savcılar Halkbank’ı, petrol gelirlerini altına ve ardından nakit paraya çevirerek İran’ın çıkarına olacak şekilde kullanılmasına yol açmakla ve bunu yaparken de kazancı meşru göstermek için sahte gıda ticareti belgeleri oluşturmakla suçluyor.

Halkbank’ın İran’a yasaklı fonlardan gizlice 20 milyar dolar transfer etmesi için yardımcı olduğu; bu paranın en az 1 milyar dolarının ABD’nin mali sisteminde aklandığı iddia ediliyor. Halkbank ise İran, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki şirketleri kullanarak banka işlemlerinde sahtecilik, kara para aklama ve gizli anlaşma yaptığı suçlamalarını reddediyor.

Halkbank, ABD Bölge Mahkemesi Yargıcı Richard Berman’ın, bankanın yargılanabileceği yönünde verdiği karar için Şubat 2021’de temyiz başvurusu yapmıştı. Daha önce davanın 3 Mayıs’ta başlamasına karar verilmiş ancak temyiz başvurusu nedeniyle yargılama, üst mahkemenin kararına kadar durdurulmuştu.

Üst mahkemenin temyiz başvurusunu reddetmesinin ardından mahkemenin ilk duruşma için yeni bir tarih belirlemesi bekleniyordu. Yargıç Richard Berman, Halkbank davasıyla bağlantılı diğer davalara da bakmıştı.

Eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla’nın suçlu bulunduğu dava ile bahsi geçen şemada kilit pozisyonda olan ve yargılama sırasında suçunu itiraf ederek mahkemeyle anlaşan Reza Zarrab’ın (Rıza Sarraf) davalarında da yargıç Richard Berman’dı.