Zengin ülkeler aşı depolamayı sürdürürken, 'patentler kaldırılsın' çağrısı
Salgın nedeniyle her gün on binlerce kişi yaşamını yitirirken zengin ülkeler aşı depolamayı sürdürürken; Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü aşı patentlerinin kaldırılmasını ve yoksul ülkelerle paylaşılmasını istedi.
Koronavirüs aşılarında patent, milyonlarca kişinin aşılara erişmesinin önündeki engellerden biri. Uluslararası tıbbi yardım kuruluşu Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü (MSF) koronavirüs aşılarında patent uygulamasının derhal sona erdirilmesi gerektiğini açıkladı.
ABD merkezli Associated Press’in haberine göre, koronavirüs aşılarının küresel üretiminin artması için şirketlerin patentlerden feragat etmesi gerektiğini savunan MSF, ilk olarak ekim ayında Hindistan ve Güney Afrika tarafından bu önerinin dile getirildiğini hatırlattı.
PATENTLER KALDIRILSIN ÇAĞRISI
ABD ve Avrupa Birliği (AB) gibi aşı üreticiliğine ev sahipliği yapan yüksek gelirli ülkelerin bu öneriye muhalefet ettiğini belirten MSF, patent kaldırılması işlemlerinin Dünya Ticaret Örgütü’nün (DTÖ) belirlediği uluslararası kuralları ihlal etmediğini savundu. MSF, Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Anlaşması (TRIPS) olarak bilinen patent haklarının yer aldığı sözleşmeye uygun bir şekilde aşının evrenselleşmesinin mümkün olabileceğini aktardı.
''HAYAT KURTARMAKLA İLGİLENMEYE ÇAĞIRIYORUZ''
MSF sözcüsü Dr. Maria Guevara, ''ABD ve AB dahil olmak üzere aşı patentinin kaldırılmasına muhalefet eden tüm ülkeleri hayat kurtarmakla ilgilenmeye çağırıyoruz” açıklaması yaptı.
AF ÖRGÜTÜ'NDEN DE ÇAĞRI
DTÖ üyeleri de dün sanal bir toplantıda, koronavirüsle ilgili diğer tıbbi araçların üretilmesi için fikri mülkiyet haklarından feragat etme önerisini görüştü ancak toplantıdan sonuç alınamadı. Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International) de “‘DTÖ aşıda patentleri kaldırmalı'' çağrısını yaptı.
Açıklamada ayrıca, “Aşılamayı hızlandırmanın temel yolu DTÖ’nün patentleri kaldırması ve daha ucuz aşıları yine de temin edemeyebilecek daha yoksul ülkelere yönelik hibelerin desteklenmesidir” ifadelerine yer verildi.
AŞI DA EŞİTSİZLİK ARTIYOR
Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, salgınla geçen bir yılda, zengin ülkelerdeki her dört kişiden biri yoksul ülkelerde ise her 500 kişiden biri henüz aşılandı.
ABD merkezli sosyalist yayın Liberation News’te “Aşı ayrımcılığı: ABD, büyük ilaç kârları için dünyayı riske atıyor” başlığıyla yayımlanan yazıda, dünya nüfusunun yüzde 17’sine sahip olan Afrika’nın dünyadaki aşı dozlarının yalnızca yüzde 2’sini alabildiği hatırlatıldı.
Yazıda şu ifadeler yer aldı: “Dünya Sağlık Örgütü, Afrika’daki birçok ülkenin 2024 yılına kadar yaygın aşıya sahip olmayacağı konusunda uyardı. Buna karşılık, üretilen 905 milyon aşı dozunun 209 milyonu ABD’de uygulandı. Batı Avrupa da benzer şekilde on milyonlarca doz uygularken, birçok Afrika ülkesi yalnızca onbinlerce doz alabildi.
İlaç şirketleri ve hükümet yöneticileri, fikri mülkiyet hukukunun ‘ulusal güvenlik’ için hayati önemde olduğu konusunda ısrar ediyor ancak aslında sınıfsal çıkarlarını ve kâr haklarını koruyorlar. Milyonlarca hayatı kurtarmak için aşı ayrımcılığına ve aşı istiflemeye hemen son vermeliyiz.”
KOMÜNİST VE İŞÇİ PARTİLERİNDEN İMZA KAMPANYASI
Geçtiğimiz günlerde dünya komünist ve işçi partileri bir açıklama yaparak aşıda patentlerin kaldırılmasını talep etmiş ve bir imza kampanyası başlatmıştı.