İlk ünitesi 2023 yılında devreye alınması planlanan Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin yapımında birçok usulsüzlük olduğunu belirten Prof. Doğan Aydal, "7,5 milyar dolara bitebilecek santralin 25 milyar dolara mal edilecek olması yeni bir 'yap-işlet-devret' faciasıdır" dedi.
Yeniden Refah Partisi Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Doğan Aydal ziyaretime gelerek AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Türkiye nükleer enerjiye sahip olmasın demek, ihanet değilse gaflettir" açıklamasını değerlendirdi.
"Sayın Cumhurbaşkanımızı yine yanıltıyorlar! Bizim karşı çıktığımız şey, nükleer santrallerin inşa edilmesi değildir" diyen Aydal anlaşmaya yönelik eleştirilerini şöyle sıraladı:
"Biz, 1962 yılında kurulan bir megavat (1000 kW) gücünde Çekmece Nükleer Araştırma Enstitüsü'ndeki santral için bile 59 yıldır bir gram "Uranyum 235" üretemeyen ve üretmeyeceğim diye dış ülkelere teminat veren zihniyete karşıyız.
Bir nükleer santralin yer seçimi, tesisin kurulması ve santralin işletilmesi için ayrı ayrı lisanslama kabiliyetine sahip en az 700 adama ihtiyaç varken ve Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'nda (TAEK), bu uluslararası lisanslama yetkisine sahip bilim adamı sayısı 10-15 arasında değişirken, nükleer santral kurma hevesine karşıyız.
Akkuyu Nükleer Enerji Santrali'nin yapımı için yanlış yere usulsüz tahsis yapıldı.
2006 yılında TAEK tarafından hazırlanan rapora göre 43 kriter kullanılarak yapılan araştırmada en uygun yerin Sinop olduğuna karar verildi.
Buna rağmen devletin bir başka kuruluşu olan TETAŞ Mersin Akkuyu için yer tahsisi" yaptı.
-Sordum; Uranyum nereden nasıl temin edilecek?
Aydal: "Türkiye'de zenginleştirilmiş 1200 kilo Uranyum cevheri var. Bundan Uranyum 235 izotopu üretmek yerine, Akkuyu Nükleer Santrali'nin ihtiyacının tamamı Rusya'dan TVEL şirketinden ithal edilecek.
Dünyada mevcut 450 santralin yıllık Uranyum ihtiyacının yüzde 65'i ancak karşılanmakta iken, elimizdeki Uranyumları değerlendirmek için strateji geliştirmeyen zihniyetlere karşıyız.
Her şartta ihtiyacımız olacak Uranyum cevher bölgelerinin yabancı şirketlerin işletimine verilmesine karşıyız.
En zengin tenöre sahip Yozgat-Sorgun Uranyum yataklarının 180.000 dönümünün 2011 yılında kurulmuş bir yabancı şirkete verilmesini sağlayan, Maden Kanunu'nda yapılan şirkete özel değişikliklere karşıyız."
-Sordum: Rusya'nın yapmasına da karşı mısınız?
Aydal: "Zenginleştirilmiş Uranyum satışlarının yüzde 83,5'lik önemli bir kısmı, Almanya, Hollanda ve Fransa gibi Türkiye karşıtlarının kontrolünde olan bir sistemde, Türkiye'yi Uranyum rezervleri son derece kısıtlı Rusya'ya mahkûm eden zihniyete karşıyız.
İhaleye girecek ülkelere 'Yapacağınız santralden kendi ülkenizde de olmalıdır' şartı koşup, Rusya'da 1200 WWER tipi basınçlı su reaktörü hiç üretilmemiş ve kullanılmıyorken, ülkemizde kurmalarına müsaade eden zihniyete karşıyız."
-Soru: Nükleer atıklar nereye gömülecek?
Aydal: "Nükleer tesisin yapımı kadar nükleer atıkların da nereye gömüleceği önemli ama bunun yeri belli değil."
-Soru: Fiyatı uygun mu?
Aydal: "Kanada hükümeti 4 reaktörlü, 4000 MW gücünde bir santrale 7,5 milyar dolar talep ediyor.
Rusların inşa edeceği 4800 MW gücün sadece yarısı olan 2400 MW'lık kısmının 22-25 milyar dolarlık ihalesine karşıyız."
-Nükleer santral şart mı?
Aydal: 4000 MW gücündeki güneş santrali 4 yılda bitirilebilirken, dünyada onlarca yıldır çeşitli sebeplerle bitirilmeyen, bitirtilmeyen 28 civarında nükleer santral varken, boş bir yatırım peşinde koşmayıp, güneş enerjili sistemler kurmalıyız..."