Anayasanın 101. Maddesi, "Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir" hükmü taşıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 2014 de birinci kez, 2018'de ise ikinci kez seçilerek görev süresini doldurdu.
Anayasaya göre Erdoğan 3. Kez aday olamıyor.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, "2023'de adayımız muhterem Recep Tayyip Erdoğan" dedi ama Erdoğan bugüne kadar "adayım" diye açıklamamıştı.
Erdoğan TRT'de katıldığı canlı yayın programında cumhurbaşkanlığı seçimi konusunda dedi ki;
- "Bizim sahada Cumhurbaşkanı adaylığı konusunda bir tartışma yok.
- Cumhur İttifakı olarak partimizin içinde karar belli.
- Öbür tarafta MHP'de de Bahçeli bu konuda kararlarını başından itibaren açıkladı.
- Bizim bu dayanışmamız kararlı bir şekilde yürüyor."
Anlaşılan o ki Erdoğan anayasa engeline rağmen ilk seçimde cumhurbaşkanlığına adaylığını "inadına" koyacak.
* Meclis seçim kararı alır mı?
Erdoğan anayasaya göre legal şekilde aday olabilmesi için tek yol var.
Türkiye Büyük Millet Meclisinde, "erken seçim kararı" alınması.
Bunun için de en az 360 milletvekilinin erken seçim için olumlu oy kullanması şartı var.
Mecliste AKP'nin 288 MHP'nin 48 olmak üzere toplam 336 milletvekili var.
Muhalefetin ise 247 oyu var.
Bu durumda AKP ve MHP erken seçim yapmak isterlerse muhalefetten en az 24 milletvekilinin destek vermesi gerekli.
Cumhur İttifakı muhalefet kanadından 24 milletvekili transfer edebilir mi?
Ya da Erdoğan muhalefete şöyle meydan okur mu?
- "Madem erken seçim istiyorsunuz, o halde haydi mecliste karar alalım ve erken seçim yapalım. Var mısınız?"
Bugünlerde erken seçim için sık sık çağrı yapmakta olan muhalefet partileri bu çağrıya "Varız" derler mi?
* Erdoğan 3. Kez aday olur
Muhalefet partileri erken seçim kararının meclisten alınması konusunda Cumhur İttifakı'nı desteklerlerse bu durumda;
- Erdoğan anayasal hak olarak 3. Kez aday olabilir.
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'na Erdoğan'ın 3. Kez aday olup olamayacağı konusunda bir soru sormuştum.
Kılıçdaroğlu, "Hiç önemli değil, aday olursa olsun çünkü Erdoğan'a millet artık oy vermez, yani seçilemez" demişti.
Millet ittifakının liderinin, "Erdoğan'ı seçim yarışında yenme" azmi ve kararlılığı mecliste erken seçime, "onay" verme olasılığını da ortaya koyuyor.
* Erken seçim
Madem Erdoğan 3. Kez aday olmayı düşünüyor o halde tek yol mecliste erken seçim kararı alınmasıdır.
Peki, Bahçeli'nin "2023" şartı ve ısrarı ne olacak?
Eğer Cumhurbaşkanı Erdoğan "erken seçim" kararı alırsa bence Bahçeli bu karara asla itiraz etmez.
Çünkü Bahçeli AKP'ye ve Erdoğan'a yüzde yüz biat etmiş durumda ki, Erdoğan'ın da yeniden seçilmesini istiyor.
* Diğer şıklar
Şimdi cumhurbaşkanlığı seçimi için diğer ihtimallere de bakalım.
Birincisi; Erdoğan'ın istifa etmesidir.
Anayasaya göre bu durumda meclis de fesih olmaktadır.
Erdoğan'ın bence yapmayacağı tek şey "İstifa" ederek Türkiye'yi erken seçime götürmektir.
İkincisi 2023'de zamanında seçim yapılmasıdır.
Her iki durumda da Erdoğan'ın 3. Kez aday olamayacağı tartışması doğacaktır.
* İnadına aday
Birinci ve ikinci duruma göre; Erdoğan 3. kez adaylık için Yüksek Seçim Kuruluna başvurursa iki olasılık var.
- Birincisi; Yandaş Seçim Kurulu olarak başvurusu kabul edilir.
- İkincisi; Yandaşlığı ellerinin tersi ile defeden YSK üyeleri tarafından "anayasaya aykırı" olduğu gerekçesi ile reddedilir.
Peki, Erdoğan "inadına" aday olur, YSK'da "onay" verirse ne olur?
* Anayasa Mahkemesi
Erdoğan'ın anayasanın 101. Maddesini ihlal ederek cumhurbaşkanı adayı olması ve YSK'nın da kabul etmesi durumunda hukuken tek ihtimal kalıyor.
O da diğer cumhurbaşkanı adaylarının "Bireysek Başvuru" yaparak Anayasa Mahkemesi'ne, "Hak İhlali" davası açmasıdır.
Erdoğan'ın adaylığının iptal edilmesini ya da onaylanmasını karara Anayasa Mahkemesi bağlayacaktır.