Sabri Arpaç
sabriarpacymm@gmail.com
Tarihten beri ev işlerinde ev halkından olmayanların bir takım ev hizmetlerini gördükleri bilinmektedir. Günümüzdeki yeni aile yapısı ile bu hizmetleri görenler de çoğalmaya başlandı. Doğal olarak bunların çalışma koşulları, ücretleri ve sosyal güvenlik hakları konusunda önemli mevzuat ve uygulamalar yayınlanmaya başlandı,
EVİNDE HİZMET ALANLARIN YASAL GÖREVLERİ
Aile yapımız gereği anne baba ve çocuklara aile içinde yaşayanların verdiği hizmetlerin dışında; yemek, temizlik, ütü, bulaşık, çamaşır, bahçe ve evde yaşlı ve çocuklara verilen hizmetler ile ev hayvanlarına verilen hizmetler gibi bazı hizmetler için aile bireyleri dışında başka bireylere gördürme gereksinimi doğduğu ve bu hizmetlerin aileler tarafından tarafından alındığı bilinmektedir.
Bu hizmetler aynı adreste ikamet eden, üçüncü derece dahil hısımlar dışındakiler tarafından görülmektedir. Son yıllarda daha çok izin almış yabancı uyruklu kadın ve erkeklerin bu hizmetleri gördükleri bilinmektedir.
Bu hizmetlerde çalışanların sigortalılık süreleri bir ay içinde 10 günden az yani 9 veya daha az gün ve 10 günden fazla olmak üzere ikili ayrıma tabi pirim sistemi uygulanmaktadır.
10 DAHA FAZLA GÜN ÇALIŞANLAR
§ Ev hizmetlerinde yardımcı hizmet işlerinde sigortalı çalıştıranlar genel esaslar üzerinden sosyal güvenlik primi ödemektedirler. Ev hizmetlerinde 30 gün yani bir ay çalışanların aylık primleri 1.341,56 TL olarak hesaplanır.
§ 30 güne isabet eden günlük rakamı 1.341,56:30=44,71 TL etmektedir. 10 gün için ise 44,71*10= 447,10 TL olarak hesaplanır.
Ayda 10 gün ve üzerinde çalışanların primleri işverenleri tarafından kolay işverenlik uygulamaları çerçevesinde ödenmektedir.
10 GÜNDEN AZ ÇALIŞANLAR
Ayda 10 günden az çalışanlar iş kazası ve meslek hastalığı yönünden sigortalı sayılmaktadırlar. Bu iş kolları için sadece %2 oranında sosyal güvenlik primi ödemektedirler.
Primleri çalıştıran kişi tarafından e-Devlet üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenecektir. Sigortalılar isterlerse takip eden ayın sonuna kadar uzun vade (emeklilik) ve genel sağlık sigortası primi de ödeyebilecekler.
2021 yılık asgarin ücretin bürüt tutarı 3.577,50 TL’dir. Bu rakamın 30 günlük ücrete denk gelen miktarı 119,25 TL olup, günlük yüzde 2’si 2,39 TL etmektedir. Ev hizmetlerinde çalışan Birey 9 gün çalıştığını kabul edersek evinde bu bireyi çalıştıran 2,39*%2=21,51 TL iş kazası ve meslek hastalığı primi ödeyecektir.
Bu primle iş kazası ve meslek hastalığı kapsamında sigortalı sayılacaktır.