Amerikalı bilim insanları bir süre önce yeni koronavirüs (Covid-19) salgınında bazı ülkelerde diğerlerine göre daha fazla ölüm görüldüğünü ve bunun nedenini araştırdılar.
Bu araştırmada ilginç bulgulara ulaşıldı. Koronavirüsün mutasyona uğrayan ve D614G adı verilen mutant versiyonunun New York, İtalya ve İngiltere’de 10 kat daha bulaşıcı olduğu ve artan ölüm sayılarından sorumlu olduğu tespit edildi.
Koronavirüsün D614G mutant versiyonu, sadece bulaşıcı olmakla kalmıyor, aynı zamanda insan hücrelerine daha fazla ve kalıcı olarak tutunmasına yol açıyor. Bu nedenle ölüm riskini de dörde katlıyor.
30’u aşkın mutasyon gerçekleşti
Araştırmacılar, dünyanın her yerinde koronavirüsün, ülkelerin genetik yapılarına uyum sağlamak için mutasyonlara uğradığını ve şu ana kadar 30’un üzerinde türün tespit edildiğini açıkladılar. Ancak D614G mutant versiyonu’nun açık ara farklı ve en zararlısı olduğunu belirttiler.
Peki, ne yapmalı?
Bu nedenle yurtdışından gelenlere uygulanan izolasyon önlemlerini çok daha dikkatli bir biçimde yapmalıyız. Eğer yabancı bir ülkeden gelen birisiyle karşılaşırsak çok daha dikkatli olmalıyız.
Bir insanın saç telini 900’de bir büyüklüğüne sahip koronavirüs oldukça bulaşıcıdır. Gripten 3-4 kat daha fazla bulaşıcı olduğu saptanmıştır. Bugüne kadar 140 ülkede 8 milyondan fazla insana bulaşmış, 456 bin kişi yaşamını kaybetmiştir. Ülkemizde ise açıklanan 184 bin kişinin enfekte olduğu koronavirüs salgınıda 4 bin 800 kişi yaşamını yitirmiştir.
Bu rakamlar bize olayım ne kadar ciddi boyutlarda olduğunu, kendimizi korumanın ne kadar önemli olduğunu hatırlatmaktadır. Bu nedenle sizlere günlük yaşamda karşılaşabileceğiniz olaylara karşı ne gibi önlemler alabileceğinizi anlatmak istiyorum.
Koronavirüs hastası bir insanla karşılaşırsam ben de hastalanır mıyım?
Örneğin; bir markete girdiniz ve karşıtlığınız bir kişide koronavirüs var. Acaba bu kişi size bulaştırır mı?
Burada bulaştırmayı etkileyecek dört faktör vardır
1- Kişiye ne kadar yaklaştığınız?
2- Kişinin ve sizin maskeniz olup olmadığı?
3- O kişinin size viral damlacıklar yansıtıp yansıtmadığı? (öksürme ya da hapşırma yoluyla)
4- Ellerinizle yüzünüze ne kadar dokunduğunuz?
Ayrıca sizin yaşınız ve kronik hastalığınız olup olmadığı da çok önemli. Bu arada mağazadaki kişi sayısı ne kadar fazla ise bulaşma riski o kadar artar. Yani kalabalık ortamlar her zaman en fazla riski taşır.
İnsanlara ne kadar yakın olmalıyım?
Ön erilen en yakın mesafe 1.5 metredir.
Enfekte birinin yanında ne kadar kalabilirim?
Bu süre henüz net değil ama, koruma önlemleri alınsa bile en kısa sürede temas sonlandırılmalıdır.
Maske takmak için birinin hasta olduğunu bilmem gerekir mi?
Her koşulda birisiyle konuşurken maske takmalısınız. Çünkü yapılan araştırmalara göre koronavirüs belirtileri başlamadan 2 gün önce bulaşabilir. Sağlıklı gördüğünüz bir kişi virüs kapmış olabilir.
Otobüs ya da metroda seyahat ederken bir yerlere tutunabilir miyim?
Hayır. Virüs tuvalet muslukları gibi metal yüzeylerde ile kumaş örtülerde kalabilir. Ayrıca plastik ve çelik üzerinde üç kalabildiği saptanmıştır. Karton yüzeylerde bir gün, bakır yüzeylerde ise 4 saat canlı kalabilmektedir.
Bir yüzeyin kirli ya da temiz görünmesinin bir önemi yoktur. Enfekte bir kişi hapşırır ve yüzeye bir damlacık düşerse oraya dokunan kişi onu alır. Ne kadar damlacığın kişiyi enfekte olacağı ise henüz belli değildir.
Ancak nereye dokunursak dokunalım, yüzümüze dokunmadan önce ellerimizi yıkarsak sorun yoktur. Çünkü viral damlacıklar ciltten geçmez.
Virüsün yok edilmesi hiç de zor değildir. Basit bir dezenfektan ile yüzeyi temizlemek yeterlidir.
Hepinize sağlıklı günler dilerim.