Uzmanından 'Eris varyantı' açıklaması: Kısıtlamalar geri gelir mi?

İngiltere'de ortaya çıkan Covid-19’un yeni varyantı EG.5 (Eris) virüsü dünyada bazı ülkelerde yayılmaya ve paniğe neden olmaya başladı.

Dünya genelinde yayılan Omicron soyundan gelen EG.5 "Eris" alt varyantı Türkiye'de de görüldüğünü duyuran Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ise, "Hasta etme gücünün (virülansının) düşüklüğünü bildiğimiz Eris varyantı Referans Laboratuvarımızda yapılan incelemede 9 kişide görüldü. Yurtdışı temaslı ve aynı ildeler. Mevcut tedbirlere ve gündelik hayatımıza devam edeceğiz. Durum başka ülkelerde yaygın, bizde de ortaya çıkması muhtemeldi. Büyüklerimizi, kronik hastalarımızı koruyacağız" dedi.

KISITLAMALAR GERİ GELİR Mİ?

Koca'nın Eris varyantının Türkiye’de de görüldü açıklamasının ardından değerlendirmede bulunan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, şu ifadelere yer verdi:

"2020-2021’de çok zor günler geçirdik. Buna bağlı olarak pek çok kişi tedirgin oluyor. 'Acaba yeniden geriye mi döneceği tekrar yasaklar, kısıtlamalar geri gelir mi? Maske takmak zorunda kalır mıyız?' diye diye soruyorlar. Öncelikle şunu ifade edeyim; böyle bir beklenti yok, böyle bir şey olmayacak. Eski dönemde değiliz artık. Köprülerin altından çok sular aktı. Bu süre içerisinde virüs kendini değiştirdi. Virüs geçirdiği mutasyonlarla artık eskisi kadar ağır ve ölümcül hastalığa neden olmuyor. Daha hafif bir hastalık yapıyor. Virüs bizimle yaşamayı öğrendi. Bizimle birlikte yaşıyor. Bu geçen süre içerisinde biz de aslında virüs ile birlikte yaşamayı öğrendik. Gerek hastalığı geçirerek, gerek aşılanarak toplumsal bağışıklık büyük oranda oluştu. Dolayısıyla eski günlere dönüş söz konusu değil. Böyle bir beklentim yok. Bu beklenti de gerçekçi değil."

"DİKKATLİ OLMAK GEREKİYOR"

Prof. Dr. Tevfik Özlü, herşeye rağmen dikkatli olunması uyarısında da bulunarak "Dikkatli olmak gerekiyor çünkü Eylül ayından itibaren Nisan’a Kuzey yarım küre ülkelerinde Türkiye’de de bu solunum yolu viral enfeksiyonlarının sıklığı artıyor. Covid’te artık bunlardan bir tanesi. Grip, soğuk algınlığı da aynı şekilde var. Birazda okulların açılmasıyla beraber kreşlerde, anaokullarında, ilkokullar başta olmak üzere tüm okullarda öğrenciler arasında hızlı bir şekilde yayılıyor. Oradan da anne, babalara ve topluma yayılıyor. Bu açıdan benim önerim çocuk, genç, yetişkin olsun fark etmez solunum yolu enfeksiyon belirtileri gösteren öksüren, aksıran, hapşıran, burnu akan, halsizlik, kırgınlık, boğaz ağrısı gibi semptomları olan kişilerin topluma çıkmamaları, evde bir hafta istirahat etmeleri kendilerini izole etmeleri bunu yapabilirsek salgının toplumda yayılmasını önlemiş oluruz. En etkili önlem budur aslında. Kişi eğer topluma karışmak zorundaysa o zaman maske kullanmasını öneririm. Ama hasta kişilerin maske kullanmasını öneririm. Sağlıklı kişilerin maske kullanmasını gerektirecek bir şey değil. Tabi birde kronik hastalığını olanlar, 65 yaş üstü olanlar bağışıklığı baskılanmış olanlarının bu dönemde sadece Covid’ten değil diğer tüm solunum yolu virüslerinden korunmak için her zamankinden daha dikkatli olmalarını öneririm" diye konuştu.

"GRİP AŞILARININ ZAMANI GELDİ"

Grip aşılarının artık zamanı geldiğine dikkat çeken Özlü, açıklamalarını şöyle sürdürdü:

"Özellikle kapalı, kalabalık, havalandırılmayan alanlarda çok vakit geçirmemeleri gerekiyor. Mevcut aşılardan elde edilen bağışıklığın halen bu virüsler içinde kısmen de olsa korunmaya devam ettiği düşünüyoruz. Ama yeni aşılarda şuanda üretim başladı. Yakın zamanda sanıyorum güncellenmiş mRNA aşıları piyasaya girecek. Grip aşılarının da zamanı geldi. Sayın bakan o konuda da açıklama yaptı. 15 Eylül itibariyle risk gruplarına grip aşısı yapılabilecek. Sadece aşılama değil dediğim gibi sağlıklı, dengeli beslenme, kaliteli, yeterli süre uyku uyuma, hareket, bol sıvı alımı çok önem arz ediyor. Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi için kronik hastalıklarımız varsa onların kontrolünü de iyi yapmamız lazım. Endişe edecek bir durum olmadığını tekrar söylemek isterim."

ERİS VARYANTI NEDİR?

Eris varyantı, Covid-19'un Omicron varyantının bir alt tipidir. İlk olarak Şubat 2023'te Güney Afrika'da tespit edilen Eris varyantı, hızlı bir yayılımla dünyanın diğer bölgelerine de yayılmıştır.

Eris varyantı, spike proteininde 3 mutasyona sahiptir. Bu mutasyonlar, virüsün insan hücrelerine daha kolay bağlanmasına ve bulaşmasına neden olabilir. Bu nedenle daha bulaşıcı ve aşılara karşı daha dirençli olabilir.

ERİS VARYANTININ BELİRTİLERİ

Eris varyantının belirtileri, diğer Covid-19 varyantlarının belirtilerine benzerdir. Bunlar arasında boğaz ağrısı, öksürük, burun akıntısı, baş ağrısı, ishal, mide bulantısı, kusma, yorgunluk ve tat-koku kaybı yer alır.

DAHA BULAŞICI

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Eris varyantını "izlenmesi gereken varyant" olarak tanımlamıştır. Bu, virüsün potansiyel olarak daha bulaşıcı veya daha şiddetli olabileceği anlamına gelir.

Eris varyantı hakkında henüz tam olarak bilinmeyen birçok şey var. Virüsün bulaşıcılığı, hastalık şiddeti ve aşılara karşı direnci hakkında daha fazla bilgi edinmek için araştırmalar devam etmektedir.