Yanardağ aslında neyi kastetmişti? İşte Öcalan’ın 13 yıldır tamamlanmayan KCK soruşturması

TELE1 Genel Yayın Yönetmeni Merdan Yanardağ, “terör örgütü propagandası yapma” suçlamasıyla tutuklandı. Yanardağ’ın tutuklanmasına gerekçe olarak ise geçen hafta yayınlanan “4 Soru 4 Yanıt” programında, AKP’nin terör örgütü PKK lideri Abdullah Öcalan ile yeni bir çözüm süreci hazırlığında olduğuna dair değerlendirmeleriydi.

Tutuklanmaya giden süreç, Yanardağ’ın 20 Haziran’da canlı yayında yaptığı konuşmanın tartışmaya açık bir şekilde günler sonra kesilip sosyal medyada yayınlanmasıyla başladı. Söz konusu konuşma “Öcalan’a destek veriyor” diyerek servis edildi ve AKP’li Mehmet Ali Çelebi ile İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu’nun hedef göstermesiyle sosyal medyada Yanardağ’a yönelik linçe dönüştü.

KUMPASI ANLATTIĞI YAYIN SIRASINDA GÖZALTINA ALINDI

Hedef göstermenin ardından Yanardağ hakkında “terör örgütü propagandası yapma” ile “suçu ve suçluyu övme” suçlarından soruşturma başlatıldı. TELE1 ve kendisine yapılan “montaj” kumpasını canlı yayında anlatan Yanardağ, yayın sırasında kanala gelen polisler tarafından gözaltına alındı. Bir gün gözaltında tutulan Yanardağ, Çağlayan Adliyesi’ne götürüldü ve tutuklama talebiyle Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliğine sevk edildi. Mahkeme, “sanığın tutuklu yargılanmasına” karar vererek Yanardağ'ı cezaevine gönderdi.

AKP'Lİ VEKİL, "ÖCALAN SAMİMİYDİ" DEMİŞ, YANARDAĞ TEPKİ GÖSTERMİŞTİ

Yanardağ, sosyal medyada paylaşılan ve tutuklanmasına gerekçe gösterilen kesilmiş konuşmasında, "Abdullah Öcalan’a uygulanan tecridin hukukta hiçbir yeri yoktur. Kaldırılması lazım. Ailesi ve avukatı ile bile görüşemiyor. Böyle bir infaz düzeni olabilir mi? Abdullah Öcalan; çok kitap okuyan, siyaseti doğru okuyan, doğru gören, çözümleyen son derece zeki bir kişidir” ifadelerini kullanmıştı.

Yanardağ’ın söz konusu konuşması, AKP’den Diyarbakır Milletvekili seçilen Galip Ensarioğlu’nun, Gazete Duvar’dan Can Bursalı’ya yaptığı açıklamalar üzerineydi. Ensarioğlu açıklamalarında, Öcalan’ın, tutuklu eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’tan “daha samimi” olduğunu söylüyordu.

Ensarioğlu, Kandil’in ve Selahattin Demirtaş’ın, Çözüm Süreci’nin bitmesinde “günahı” olduğunu söyledi ve “Öcalan, ‘Seni başkan yaptırmayacağız’ı desteklemiyordu” dedi.

YANARDAĞ'IN KONUŞMASINDAKİ KESİLEN KISIM: AKP ÖCALAN İLE ANLAŞMAYA ÇALIŞIYOR, YENİDEN "SAYIN" DİYECEKLER

AKP’li vekil Ensarioğlu’nun Kürt sorununun çözümüne yönelik yeni hamleler yapılabileceğine yönelik sözleri ve Öcalan’ın ismini öne çıkarması üzerine Yanardağ, TELE1 yayınında konuştu. Yanardağ, tutuklanmasına sebep olan konuşmasının kesilen kısımlarında, “Bugün Öcalan’ın adını öne çıkardınız. Niye bunu seçim sırasında söylemediniz, uyanıklara bakar mısınız? AKP af çıkarmaya çalışıyor, AKP iktidarının iki yıldan fazla devam etmesi mevcut koşullar altında mümkün görülmüyor. İktidarı sınırlayan güçlerden biri de Öcalan’ın temsil ettiği hareket. Onunla anlaşmaya çalışıyorlar. Yakında ‘sayın Öcalan’ diyecekler, tekrar diyecekler” diye belirtiyordu.

Yani Yanardağ, hedef gösterildiği gibi Öcalan’ın serbest bırakılması için sözler sarf etmiyor, AKP’li vekilin seçim sonrası Öcalan’ı öne çıkaran ifadeleri üzerine ironi yapıyor, Öcalan’a yönelik af hazırlığı içerisine olunduğuna dikkat çekiyordu.

ÖCALAN'IN İDAMDAN AĞIRLAŞTIRILMIŞ MÜEBBETE ÇEVRİLEN CEZASI

Peki Öcalan’ın ceza aldığı dava neydi? Öcalan hakkında sonuçlandırılmayan bir soruşturma var mıydı? Varsa neden bu soruşturma dava aşamasına geçirilmiyordu?

Abdullah Öcalan, 31 Mayıs 1999 tarihinde tutuklanarak İmralı Adası’na gönderildi. Tutuklu yargılanan Öcalan, PKK'yı kendisinin kurduğunu, örgütü sevk ve idare ettiğini, yakalandığı ana kadar örgütün kendisinin liderliği ve komutası altında faaliyetlerini sürdürdüğünü itiraf etti.

Öcalan hakkında verilen idam kararı, Yargıtay 9. Ceza Dairesi tarafından da onandı. Ancak, Ağustos 2002'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin Avrupa Birliği uyum yasaları çerçevesinde idam cezasını kaldırması sebebiyle, Öcalan’ın cezası ağırlaştırılmış müebbet hapse çevrildi.

ÖCALAN HAKKINDAKİ SORUŞTURMA NEYDİ? 13 YILDIR NEDEN SONUÇLANDIRILMADI?

Öte yandan Öcalan hakkında 13 yıldır tamamlanmayan bir soruşturma vardı. Bu soruşturma, Öcalan’ın İmralı Cezaevi'nden terör örgütü PKK'yı yönettiği, KCK'yı kurduğu ve yönettiğine dair avukatlar ve şehit ailelerinin şikayetleri üzerine 2010 yılında başlatıldı.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan başvuru ile başlatılan soruşturma, 2014 yılında “yetkisizlik” gerekçesiyle bir işlem yapılmadan Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderildi. Ancak Bursa’da da soruşturmanın üzerine gidilmedi. Dönemin Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, MHP Ankara Milletvekili Özcan Yeniçeri’nin soruşturma üzerine sunduğu soru önergesine verdiği yanıtta, Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı'na yetkisizlik kararıyla gönderilen dosyanın ise derdest olduğunu ve soruşturmanın henüz sonuçlandırılmadığını ifade etti.

KCK DAVALARINDA YÜZLERCE İSİM CEZA ALDI, ÖRGÜTÜ KURAN ÖCALAN HAKKINDA DAVA AÇILMADI

Öcalan hakkında KCK’yı kurdurduğu ve cezaevinden örgütü yönettiğine yönelik başlatılan soruşturma yıllardır devam ettirilmezken, "İstanbul KCK ana davası", "KCK basın davası", "KCK avukatlar davası", "KCK Önderlik Komitesi davası" gibi davalarda aralarında Selahattin Demirtaş’ın da olduğu birçok siyasetçi, avukat ve gazeteci yargılandı, ceza aldı.

KCK davalarında yüzlerce isme ceza verilirken, KCK’nın kurucusu olduğu belirtilen Öcalan hakkındaki soruşturma ise 13 yıldır tamamlanmadı. Yüzlerce isim hakkında dava açıldı ancak Öcalan’a dokunulmadı.

Seçim sonrası AKP’li Ensarioğlu’nun “Öcalan samimiydi” demesi ve çözüm sürecini yeniden gündeme getirmesi sonrası Yanardağ’ın “Bugün Öcalan’ın adını öne çıkardınız. Niye bunu seçim sırasında söylemediniz, uyanıklara bakar mısınız? AKP af çıkarmaya çalışıyor” sözleri bu noktada dikkat çekiciydi.

HUKUKÇULARA GÖRE, ÖCALAN HAKKINDAKİ KCK SORUŞTURMASI SERBEST BIRAKILMASI ÖNÜNDE ENGEL

Hukukçulara göre, Öcalan’ın KCK'nın kurucusu ve yöneticisi olduğu tespit edilirse, KCK'nın devam eden eylemleri nedeniyle Öcalan'ın örgüt yöneticisi sıfatı ile örgütün gerçekleştirdiği ve gerçekleştireceği tüm eylemlerden sorumlu olduğu hükmüne varılacak. Böylelikle olası bir af düzenlemesinde esas alınacak suç tarihine göre af sonrasında dahi Öcalan'ın tutukluluk ve mahkumiyeti gerektirebilecek.

Kimi hukukçu ve siyasetçilere göre ise Öcalan'ın serbest bırakılmasına engel olunmamak için KCK kurucu ve yöneticiliğine ilişkin suçlamaya dair soruşturma yıllardır sonuçlandırılmıyor.

AİHM'İN ÖCALAN KARARLARI: TÜRKİYE, 2024 YILINDA CEZAYI YENİDEN DEĞERLENDİRMEK ZORUNDA!

Öte yandan Abdullah Öcalan, kendisine verilen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne (AİHS) ihlal oluşturduğu iddiasıyla avukatları aracılığıyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurmuştu. Öcalan’ın avukatları, “Hiç kimse işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya işlemlere tabi tutulamaz” şeklindeki 3’üncü maddesinin ihlal edildiğini öne sürmüştü. AİHM, yaptığı incelemede bu şikâyeti 2009 öncesi ve sonrası olmak üzere iki ayrı dönemde değerlendirmişti. 2009 öncesi dönemde Türkiye’nin, AİHS’nin üçüncü maddesini “ihlal ettiğine” karar vermişti. 2009’dan sonraki dönemde ise bu maddeden “ihlal olmadığına” hükmetmişti.

Ayrıca, AİHM’nin müebbet hapis mahkûmları açısından cezaevinde 25 yılın tamamlanmasını “gözden geçirme” için makul bir süre olarak görüyor. Öcalan’ın 25 yıllık mahkumiyete ise 2024 yılında ulaşacak. Yani AİHM’e göre Türkiye, Öcalan’ın cezasını, mahkumiyetini bir yıl sonra yeniden gözden geçirmek zorunda…

ERDOĞAN "DEVLETE KARŞI İŞLENENLERDE DEVLET BU YETKİYİ KULLANABİLİR" DEMİŞTİ

Bununla birlikte Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2018 yılında, "Devlete karşı işlenenlerde devlet bu yetkiyi kullanabilir” demişti. Ardından, Meclis İç Tüzüğü’nde gerçekleştirilen değişiklik ile “Ölüm cezalarının yerine getirilmesine dair” ibaresi çıkarılmıştı. Bunun üzerine kimi hukukçulara göre Öcalan’ın hakkındaki ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını, ölünceye kadar çekmesi gerektiğine dair, 21.07.2004 tarihli Terörle Mücadele Kanunu'nu ile ayrıca 1 Haziran 2005 tarih Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile ve son olarak da 18.07.2006 tarihinde yürürlüğe giren Terörle Mücadele Kanunu değişiklikleri” anlamını ve gücünü yitirmiş oluyordu.

ASLINDA YANARDAĞ, DOKUNANIN YANDIĞI NOKTAYA MI TEMAS ETTİ?

Seçim sonrası AKP’li vekilin Öcalan’ın adını öne çıkarması, Meclis İç Tüzüğü’ndeki değişiklik, AİHM’e göre 2024 yılında Öcalan’ın cezasının yeniden değerlendirilecek olması, Öcalan hakkındaki KCK soruşturmasının sonuçlandırılmamasıyla düşünüldüğünde aslında meselenin çok boyutlu olduğunu gösteriyordu.

Yanardağ’ın kesilen sözleri de bu noktada dikkat çekiyordu: “Bugün Öcalan’ın adını öne çıkardınız. Niye bunu seçim sırasında söylemediniz, uyanıklara bakar mısınız? AKP af çıkarmaya çalışıyor, AKP iktidarının iki yıldan fazla devam etmesi mevcut koşullar altında mümkün görülmüyor. İktidarı sınırlayan güçlerden biri de Öcalan’ın temsil ettiği hareket. Onunla anlaşmaya çalışıyorlar. Yakında ‘Sayın Öcalan’ diyecekler, tekrar diyecekler.”