Yozgat'ta hasadı başladı, eken köşeyi döndü: Kilosu 600 bin TL!
Yozgat'ın Sorgun ilçesine bağlı Cihanşarlı köyünde dünyanın en pahalı baharatları arasında bulunan safran bitkisinin hasadına başlandı. Gıda, ilaç ve kozmetik gibi birçok alanda kullanılan safran bitkisinden dönümden 300 gram verim elde edilirken, kilosu 600 bin TL'den alıcı buluyor.
3 bin 500 yıllık geçmişe sahip olan, Bizans döneminde Batı Anadolu'da ticareti yapılan, Osmanlı döneminde de önemini koruyan ve "dünyanın en pahalı baharatı" olarak adlandırılan safranın sökümü de çok ince bir işçilikle yapılıyor.
Anti tümör özelliğinin olduğu bilinen safran bitkisi, kanser, öksürük, astım, bronşit, cilt, bağışıklık ve hormon bozukluğu gibi hastalıklara da iyi geliyor. Mutluluk hormonu serotonin salgılanmasına yardımcı olduğu için dünyada "mutluluk iksiri" olarak da bilinen safran bitkisi ayrıca kendi miktarının 100 bin katı suyu sarı renge boyuyor.
"KİLOSU 600 BİN TL"
İHA'ya açıklamalarda bulunan çiftçi Arif Tüysüz, "Banka müdürüydüm, emekli olduktan sonra tarımla uğraşmaya başladım. Siyah nohut, çörek otu, kuru bezelye, yerli mercimek gibi farklı ürünler ekmeye başladım. Alternatif bitkiler olarak bunları deniyorum. Bu kez de Safranbolu'da yetişen safranı memleketimizde denemek için girişimde bulunduk. 5 dönüm alana 80 bin adet safran soğanı ektik. İki sene oldu, ilk senede istediğimiz verimi yağışların azlığından dolayı alamadık. Bu sene verim çok iyi. İnternette satışlarını yapıyoruz, kilogramı 600 bin liraya kadar çıkabiliyor" dedi.
"DEKAR BAŞINA 300 GRAM ÜRÜN"
Safran hasadının çok ince bir işçilikle elle yapıldığını belirten Tüysüz, "Toplaması gerçekten çok meşakkatli, günlük toplamanız gerekiyor. Daha sonra kırmızı ve sarı olan tohumcukları ayırmanız gerekiyor ve kurutuyorsunuz. 5 dönüm alandan ortalama dekar başına 300 gram ürün bekliyoruz. Bir iki hafta daha toplama işimiz devam edecek, yağmurla birlikte verimin daha da artacağını düşünüyorum" diye konuştu.
SAFRAN
Safran, süsengillerden (Iridaceae) soğanlı bir bitkidir. Crocus sativus bilimsel adıyla anılır. Mor çiçekleri ve bu çiçeklerin tepeciklerinden elde edilen safran baharatı ile bilinir.
Safran bitkisi, doğal olarak bulunmayan bir kültür bitkisidir. Doğu Akdeniz'in Crocus cartwrightianus bitkisinin kısır bir triploid mutantıdır.
Safran bitkisi, 20-30 cm boyunda, soğanlı bir bitkidir. Yaprakları şeritimsi, çiçekleri mor renklidir. Çiçekleri sonbaharda açar.
Safranın anavatanı, Doğu Akdeniz bölgesidir. Günümüzde İran, İspanya, Fransa, İtalya, Afganistan ve Hindistan gibi ülkelerde yetiştirilmektedir. Türkiye'de ise Safranbolu'da yetiştirilmektedir.
Safran, dünyanın en değerli baharatlarından biridir. Kilosu yaklaşık 10.000 dolar civarındadır. Bu fiyatın yüksek olmasının nedeni, safranın çok zor elde edilmesidir. Bir kilogram safran elde etmek için yaklaşık 150.000 çiçek gerekir.
Safran, hem tıbbi hem de mutfak alanında kullanılır.
Tıbbi alandaki faydaları
- Antioksidan özelliği sayesinde kanser, kalp hastalığı, Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkların önlenmesine yardımcı olur,
- Depresyon, kaygı ve stresi azaltır,
- Hafıza ve öğrenmeyi geliştirir,
- Cinsel gücü artırır.
Mutfak alanındaki kullanımı
* Rengi ve tadı nedeniyle yemeklere zenginlik katar,
* Özellikle risotto, paella, pilav, çorba ve balık yemeklerinde kullanılır.
Safranın yetiştirildiği yerler
Safran, dünyanın birçok yerinde yetiştirilmektedir. Ancak, en kaliteli safran, İran, İspanya, Fransa ve İtalya'da yetiştirilir. Türkiye'de ise Safranbolu ve çevresinde safran yetiştirilmektedir.