Antep baklavası, Ezine peyniri, Aydın inciri gibi pek çok coğrafi işaretli ürün, yıllardır damaklarımızda ve sofralarımızda kendine yer bulmuş olsa da, hak ettiği değeri ve itibarı tam anlamıyla kazandığını söylemek zor.
Peki, bu değerli miraslarımız neden hala hak ettikleri noktada değil? Ve bu durumu nasıl değiştirebiliriz?
Her şeyden önce, coğrafi işaretli ürünlerin korunmasında ciddi bir denetim eksikliği var. Ürünlerimizin taklit edilmesi, tağşiş edilmesi ve orijinal standartlarından uzaklaştırılması, bu zenginliklerimizin değerini düşüren önemli faktörlerden biri.
Denetim mekanizmalarının yetersiz kalması, piyasada gerçek ürünle taklit ürünü ayırt etmenin zorlaşmasına neden oluyor. Bu noktada, yerel yönetimlerin ve üreticilerin iş birliği yaparak daha güçlü bir denetim sistemi oluşturması, hem iç hem de dış pazarlarda güvenilirliğimizi artıracaktır.
Ürünü korumak, sadece coğrafi sınırlarımız içinde değil, global pazarlarda da itibarlı bir yer edinmekle mümkündür. Bunun yanı sıra, coğrafi işaretli ürünlerimizin uluslararası alanda yeterince tanıtılamadığı da bir gerçek.
Birçok yerel ürünümüz, dünya çapında bilinirlik kazanabilirken, tanıtım eksikliği nedeniyle sınırlarımızın ötesine geçemiyor.
Avrupa Birliği ülkelerinde tescil edilen coğrafi işaretli Türk ürünleri sayısı artıyor olsa da bu sürecin hızlandırılması ve daha fazla ürünün global arenada tanıtılması gerekiyor.
Yani, yerel üreticilere sadece ürün yetiştirmek değil, bu ürünleri dünya pazarlarına açabilecek stratejiler geliştirmek için de destek verilmesi şart.
Tüm bunların yanı sıra, coğrafi işaretli ürünlerimiz sadece ekonomik değil, aynı zamanda kültürel bir değer taşıyor. Bir yemeğin sadece lezzeti değil, arkasındaki hikâye, gelenek ve emek de onun gerçek anlamını oluşturuyor.
Bu nedenle, coğrafi işaretli ürünlerin korunması sadece bir pazarlama aracı değil, kültürel bir mirasın yaşatılması anlamına geliyor. Bu mirası gelecek nesillere doğru aktarmak, sadece ürünün korunmasıyla değil, o ürünün üretilme ve tüketilme biçiminin de gelecek nesillere öğretilmesiyle mümkün.
Dolayısıyla coğrafi işaretli ürünlerimize sahip çıkmak, sadece ekonomik bir kazanç sağlamak değil, aynı zamanda kültürel bir mirasın bekçiliğini yapmak anlamına geliyor.
Umut verici olan ise bu sorunların çözümü mümkün.
Coğrafi işaretli ürünlerin korunması, denetimlerin sıkılaştırılması, uluslararası alanda daha etkin tanıtımlar yapılması ve yerel üreticilere verilecek destekle bu değerli mirasımızı hak ettiği noktaya taşıyabiliriz.
Ayrıca tüketici olarak bizlere de büyük bir sorumluluk düşüyor. Ürünlerin takibini yapmak, coğrafi işaretli ürünleri desteklemek, hem yerel üreticilere katkı sağlamak hem de mirasımızı yaşatmak adına atılacak en önemli adımlardan biri.
Sonuç olarak coğrafi işaretli ürünler, sadece bugünkü sofralarımızı değil, yarınki kültürel mirasımızı da inşa ediyor.
Onlara sahip çıkmak, geleceğimize yatırım yapmaktır.
Çünkü coğrafi işaretli ürünler sadece birer lezzet değil, aynı zamanda bir kimliktir. Bu kimliği yaşatmak, hepimizin ortak sorumluluğudur.