Güneş'e Merkür'den daha yakın olacak gözlem uydusu fırlatıldı

Avrupa Uzay Ajansı'nın, bir buçuk milyar dolar bütçeli Güneş gözlem uydusu Solar Orbiter, bu sabah Türkiye saati ile 07:03'te Florida'daki Cape Canaveral Üssü'nden fırlatıldı.

Sensörler ve kameralarla dolu olan Solar Orbiter'ın, Güneş'e 42 milyon kilometre kadar yaklaşması planlanıyor.

Bilim insanları, bu cesur proje ile Güneş'in manyetik hareketliliği de dahil, birçok bilinmeyeni keşfetmeyi umuyor.

İsminin kısaltması olan SolO adı verilen uzay aracı 600 dereceye varan sıcaklıklara dayanabilecek şekilde yapıldı.

Proje her ne kadar Avrupa Uzay Ajansı tarafından hayata geçirilmiş olsa da Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) da, Solar Orbiter görevine katkıda bulunuyor.

42 milyon kilometreye kadar yaklaşacak

Güneş'in kütlesinde zaman zaman yaşanan patlamalarla uzaya yaydığı milyarlarca ton cisim ve manyetik alan Dünya'ya da direkt olarak etki yapıyor.

Enerji ve iletişim sistemleri bu patlamalar sonucu devre dışı kalabiliyor.

Hatta olası bir "süper patlamanın" dünyayı tamamen karanlığa gömebileceği de tahmin ediliyor.

Bilim insanları SolO uzay aracından elde edilecek bilgilerle, Güneş'teki böyle patlamaları önceden tahmin edebilmeyi umuyor.

SolO, Güneş'e periyodik olarak 42 milyon kilometre yakınlaşacağı bir rota üzerinde seyredecek.

Bu, Güneş'e en yakın gezegen olan Merkür'den daha yakın bir mesafe demek.

SolO, koruma amacıyla geniş bir titanyum zırhı kullanarak gözlem yapacak.

Güneş'in görüntüleri, küçük gözlem deliklerinden elde edildikten sonra, uzay aracının iç sistemlerini, erimeye karşı korumak amacıyla kapatılacak.

Fırınlanmış hayvan kemikleri kullanıldı

Avrupa Uzay Ajansı'nın üreticisi olan Airbus'ın sistem mühendisi Doktor Michelle Sprake, 600 derecelik sıcaklıklara dayanabilmesi için "çok sayıda" yeni teknoloji geliştirdiklerini söyledi.

BBC'ye konuşan Sprake, "Uzay aracının çok fazla ısınmasını engellemek için kaplamalardan biri fırınlanmış hayvan kemiklerinden üretildi" dedi.

SolO üzerinde, altı görüntüleme, dört yerinde inceleme cihazı olacak. Bu yerinde inceleme cihazlarının, Güneş'in yaydığı gaz ve manyetik alan örneklerini toplayacağı belirtiliyor.

Londra'daki Imperial College'dan Profesör Tim Horbury de projeyi, "Solar Orbiter, Güneş'te ve uzayda olanın ilişkisini incelemek amacını taşıyor" diyor.

"Güneşin, neden 11 yılda bir düşüş ve yükseliş döngüleri yaşadığını anlamış değiliz" diyen Londra'daki University College'dan Profesör Lucie Green şöyle devam ediyor:

"Teorilerimizin hangisinin doğru olduğunu anlamımıza yarayacak gözlemler eksik durumda. Güneş'in kutupları ile ilgili hiç gözlem yapamadık."

Güneş'in kutupları incelenecek

Bilim insanları, Güneş'in döngüsünün değişmeye başladığı zamana ilişkin sinyallerin, SolO tarafından toplanabilmesini bekliyor.

ESA'dan Doktor Daniel Müller, "Döngüye ilişkin ilk işaretleri, kutuplarda göreceğimizi düşünüyoruz" diyor.

Önümüzdeki on yılda, Güneş fiziği konusunda önemli keşiflerin yapılması bekleniyor.

Amerikalı uzay araştırmacıları da, çok benzer bilimsel amaçları olan Parker Güneş Projesi'ni yakın bir zaman önce hayata geçirdi.

Burada Dünya üzerinde de Güneş'i inceleme konusunda çığır açıcı gelişmeler yaşanıyor.

Hawaii'deki Maui Adası'na bağlı bir yanardağın zirvesine yerleştirilen Inouye teleskobu ile Güneş'in şimdiye kadar çekilmiş en ayrıntılı görüntüleri elde edildi.